Devalüasyon: Yüzde 11

Piyasaların güvendiği isim olan Süreyya Serdengeçti'nin Merkez Bankası Başkanlığı'ndan ayrılmasının ardından yüksek çıkan enflsayon ve cari açık ile erken seçim söylentileri Türk mali piyasalarında bir haftadır depreme neden oldu.

Yabancıların Türkiye'deki pozisyonlarını azaltmasıyla başlayan hareket dün uluslararası piyasalardaki kaosun da etkisiyle güçlenerek sürdü. Dün özellikle ABD'nin akşamüzeri açılmasıyla yabancı yatırımcıların başlattığı yoğun döviz alımları ile kurlar bir ara 1.5650 YTL'nin üzerine çıktı.

Dün 1.5 milyar dolar gitti

ABD'li hedge fonların Türkiye'deki pozisyonlarını azaltma isteğiyle dolar aldığını belirten bankacılar, bu arada tüm dünyadan dolar alım talebi geldiğini ve dün yabancıların yaklaşık 1,5 milyar dolarlık alım yaptığını söyledi. Bankacılara göre yabancıların 5 Mayıs'tan bu yana 5-5.5 milyar dolar civarında dolar aldı.
Global yatırımcıların gelişmekte olan piyasalardan faiz artırımının süreceği beklentisiyle başta ABD olmak üzere gelişen piyasalara yönelimi en fazla Türkiye'yi etkiledi. İMKB günü 1702 puan düşüşle 40,268'den tamamladı. Hisse senetleri yüzde 4.06 değer kaybetti. Kuşkusuz dün yine tüm gözler döviz piyasasındaydı. Yabancıların yüklü alımlarının etkisiyle gün içinde 1.5365 YTL ile son 20 ayın en yüksek seviyesine çıkan dolar kapanışta ise 10.9 YKr artışla 1.5210 YTL'ye ulaştı. Avro ise 12.10 YKr çıkışla 1.9410 YTL'den günü kapattı. Bir dolar 0,77 avrodan oluşan döviz sepeti ise 2.8971 YTL'ye çıktı.

Süreyya Serdengeçti'nin Merkez Bankası Başkanlığı'na veda ettiği gün olan 14 Mart tarihinden bugüne dolar yüzde 12.5, avro yüzde 20.1 yükseldi. İMKB ise aynı dönemde hisse senetleri ortalama yüzde 6.15 oranında değer yitirdi. Yabancıların elinde sınırlı olmasına karşın bono satışları da faizde yükselişe neden oldu. 9 Nisan 2008 vadeli tahvilin faizi dün yüzde 15.11 ile bu yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

Piyasalarda son bir haftadır yaşanan harekette gerek yurtiçi gerekse yurtdışındaki gelişmelerin etkin olduğunu söyleyen para yöneticilerine göre, içerde yüksek çıkan enflasyonun dışında, erken seçim kaygısı, Cumhurbaşkanı'nın sosyal güvenlik yasa tasarısını kısmi veto etmesi tedirginliği artırdı. Dış cephede ise ABD Merkez Bankası'nın son açıklamasında faiz artırımı konusunda yarattığı belirsizlik.

Uzmanlara göre son dönemde cari açığı yüksek olan Türkiye'nin başı çektiği harekette para, gelişmekte olan piyasalardan artan tahvil getirilerinin de etkisiyle gelişen piyasalara doğru yöneldi.
Merkez Bankası'ndan dövize müdahale beklemediğini söyleyen bir bankacı, 1.5580-1.6000 YTL'ye doğru keskin bir çıkış yaşanırsa Merkez Bankası'ndan müdahale beklediklerini söyledi. 2001 krizinden bu yana ilk kez bu kadar keskin bir yükseliş ve yabancılardan bu kadar kesintisiz çıkış görüldüğünü söyleyen bir bankacı ise, şöyle konuştu:

Türkler de dolar alıyor
"Önce Türkiye'nin yüksek enflasyon ve cari açık gibi olumsuzluklarını satan global fonlar şimdi tüm gelişmekte olan piyasalarda satış yapıyor. Yani artık hareket global bir hareket. Bu yüzden ne kadar süreceğini tahmin etmek imkânsız" diye konuştu.
Geçen hafta yerli kurumsal ve bireysel yatırımcıların kurlar yükseldikçe satış yaptığına dikkat çeken bir bankacı dün itibarıyla yerli yatırımcıların da satışlarının kesildiğini hatta yükselecek beklentisiyle aldıklarını söyledi.

Dünya emtiaya sığındı
Doların zayıflaması ile global sermayenin tahvil ve hisse senedi piyasalarından emtiaya yöneldiğini söyleyen uluslararası piyasalar uzmanı Ateşan Aybars dış piyasalardaki hareketleri