Bakanlığın çözüm paketi tamam

Pakette vergilerin düşürülmesi ve elektriğe yüzde 15'e varan zam öngören iki alternatif yer alıyor. Buna göre elektrik faturalarındaki yüzde 2'lik TRT payı kaldırılacak ve Özel Tüketim Vergisi'nde (ÖTV) indirime gidilecek. Bakanlıktan üst düzey bir yetkili, bütçedeki gelir kalemini olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle Hazine ve Maliye'nin teklife sıcak bakmadığını belirterek, “Ancak elektrik dağıtım ihalelerinden önce bu meselenin mutlaka çözülmesi gerekiyor. Talip şirketlere TRT payını anlatmak zor.” diyor. Bakanlar Kurulu'nun önümüzdeki hafta yapacağı toplantıda müzakere edeceği pakette ikinci bir teklif de yer aldı. Özel üreticilerin doğalgaz zammı ve kur farkından doğan kaybının telafisi için elektriğe yıl sonuda kadar kademeli olarak yüzde 5 ile 15 arasında zam yapılması isteniyor. Konuyla ilgili son kararı ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan verecek.

Elektrik üreticisi şirketlerin maliyet problemini çözmek için öne sürülen formüllerin başında gelen TRT payının kaldırılması, Hazine ve özel televizyon kanallarının canını sıkacak nitelikte. Bakanlık, devlet televizyonunun yıllık gelirinin yüzde 70'ini oluşturan 250 milyon YTL'nin, frekans ihaleleri ve Hazine tarafından karşılanmasını öneriyor. Aylık ortalama 50 yeni liralık elektrik tüketen bir vatandaş, TRT'ye 1 yeni lira ödüyor. TRT payı özel sektör elektrik üreticilerinin cirolarının üzerinden kesildiği için santral işleticilerinin maliyet kalemleri içinde önemli bir yer tutuyor. Sanayiciler de her fırsatta Başbakan ve ilgili bakanlara enerjiye ödedikleri faturayı kabartan TRT payından şikayetçi oluyor. Fabrikaların kullandığı elektrik karşılığı ödediği tutarın üçte birlik kısmını, ‘TRT payı, kayıp-kaçak ve verimsiz dağıtım hatları' gibi ilgisiz kalemlerin oluşturduğunu vurgulayan İstanbul Sanayi Odası Başkanı Tanıl Küçük, “Maliyetlerimizi düşürecek, rekabet gücümüzü artıracak bu yüklerden kurtulduğumuz zaman, özel sektör olarak büyümeye katkı sağlamaya devam edebiliriz.” tespitinde bulundu.

Hükümet, iktidarının ilk yılında 1983'te yüzde 3,5 olarak uygulanmaya başlanan TRT payı kesintisini yüzde 2'ye düşürmüştü. Ancak 10 bini bulan personel sayısıyla tepki çeken TRT'nin, vatandaşın tükettiği elektrikten almaya devam ettiği yüzde 2'lik pay, Acil Eylem Planı'nda yer almasına ve Enerji Bakanı Hilmi Güler'in ısrarlarına rağmen, kaldırılamadı. Yüzde 2'lik TRT payı, elektrik dağıtımı özelleştirmeleri açısından da büyük önem taşıyor. Yıl sonuna kadar ihaleye çıkılması planlanan İstanbul'un Avrupa yakası (Bedaş) ve Anadolu yakası (Ayedaş) ile Sakarya, Başkent, Meram ve Dicle dağıtım bölgeleriyle ilgilenen yabancı yatırımcılar, yetkililere ‘kesintinin ne anlama geldiğini' soruyor.

EPDK da destek veriyor

“Elektrik faturası üzerinden televizyona kaynak aktarmanın mantığını açıklamakta zorlanıyoruz.” diyen üst düzey bir bakanlık yetkilisi, kesintinin ihalelere çıkılmadan önce kaldırılmasının şart olduğunu vurguluyor. “Özelleştirme gelirini düşürecek” endişesine yol açan yüzde 2'lik kesintinin kaldırılmasına piyasayı düzenlemekle yükümlü Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu da destek veriyor. Bu arada önümüzdeki hafta Enerji Bakanlığı'nda yapılacak toplantıda bir araya gelecek sektör temsilcileri, Bakan Güler'e isteklerini iletecek. Talepler, bakanlık tarafından kabul görürse “Öneri Paketi'ne eklenecek. Döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki artışla birlikte doğalgaz ve elektrik faturasının kabarmasına ve IMF’nin ısrarına rağmen 3,5 yıldır elektriğe zam yapmayan hükümet, yüzde 15'e varan zammı gündemine aldı. Bakanlığın hesaplarıına göre doğalgazın fiyatı yıl sonuna kadar yüzde 20 artacak. Bu arada elektrik zammı da yıl sonuna kadar aylara yayılarak yapılacak. Elektrik üretiminin yüzde 40'lık kısmının doğalgaz santrallarından yapıldığını belirten yetkililer, “Dolar 1,3 YTL seviyesinde seyrederken, fi