Akademisyenler yaklaşık 3 bin yıllık ballı arpa ekmeğinin tarifini uyguladı

Batman Üniversitesi Hasankeyf Meslek Yüksekokulu'nda öğretim görevlileri İlker Aksoy, Hüseyin Gül, Erşad Tan, Seren Kavas ve Esra Yıldırım, geçmişte yapılan yemeklerin izini sürdükleri sırada yazılı kaynaklarda yaklaşık 3 bin yıllık ballı arpa ekmeğinin tarifine ulaştı.

Akademisyenlerce, Mezopotamya'daki uygarlıkların yanı sıra Antik Roma ve Yunan döneminde pişirildiği belirlenen ekmeği aslına uygun pişirmek için çalışma yürütüldü.

Öğretim görevlisi İlker Aksoy öncülüğünde arpa unu, bal ve tuz kullanılarak hazırlanan ekmek hamuru, birçok denemenin ardından kıvamı tutturularak Hasankeyf Meslek Yüksekokulu mutfağında pişirildi.

"EKMEĞE YENİDEN HAYAT VERMEK İSTEDİK"

Hasankeyf Meslek Yüksekokulu Otel, Lokanta ve İkram Hizmetleri̇ Bölümünde öğretim görevlisi İlker Akso, yerel yemekleri ve eski tarifleri araştırdıklarını söyledi.

Yaptıkları araştırmalarda ballı arpa ekmeği ile karşılaştıklarını belirten Aksoy, yazılı kaynaklardan yaptıkları detaylı araştırmalar neticesinde ekmeğin tarifine ulaştıklarını bildirdi.

Ekmeğin sadece Mezopotamya'da değil, Antik Roma ve Yunan döneminde de pişirildiği bilgisini aktaran Aksoy, şunları kaydetti:

"Antik Mezopotamya tabletlerinde ve milattan önce 21. yüzyıla ait 3. Ur Dönemi Rasyon Tabletleri'nde geçiyor. Bu dönemde işçilere dağıtılan günlük yiyecekler arasında arpa ekmeği çok sık geçer. Örneğin, 'Kadın işçilere kişi başı 1 adet arpa ekmeği, erkek işçilere 2 adet arpa ekmeği ayrıldı, depodan çıkan 30 adet arpa ekmeği teslim alan fırıncı.' gibi. Milattan önce 19-17. yüzyıllara ait eski Babil dönemi fırıncı kayıtlarında fırıncıların devlet için ürettiği ekmek çeşitleri listelenir. Arpa ekmeği ön plandadır. Kayıtlarda 'Tapınak ziyafeti için: 12 büyük arpa ekmeği, 6 bal ile tatlandırılmış ekmek.' şeklinde geçiyor. Bazı çivi yazılı metinler ekmek çeşitlerinin tarif niteliğinde listelerini içerir. Ritüel tabletlerde arpa ekmeği kurban/adanmış yiyecek olarak yer alıyor. Hammurabi dönemi ekonomik metinleri bakkal/fırıncı kayıtlarında fiyatları bile geçiyor. Bu kaynaklarda yaptığımız detaylı araştırmalar neticesinde ekmeğin tarifine ulaştık. Geçmişte birçok bölgede pişirilen bu ekmek arpa unu, bal ve tuz ile hazırlanıyor ve sıcak taşın üzerinde pişiriliyor. Ekmek, 2 su bardağı arpa unu, 1 su bardağı ılık su, 2 yemek kaşığı bal ve 1 çay kaşığı deniz tuzu ile hazırlanıyor. Biz de tarifine ulaştığımız bu ekmeğe yeniden hayat vermek istedik."

Ekmeği yeniden pişirmenin mutluluğunu yaşadıklarını dile getiren Aksoy, "İnsanoğlunun yolculuğuna şahit olmaktan çok mutluyuz. Yaptığımız araştırmada 12 bin yıldır yaşadığımız topraklarda kimlerin nelerle beslendiğini öğrenmemiz bize duygusal anlamda çok şey kattı. Geçmişteki kıtlıklardan günümüzdeki zenginliklere bir yolculuk oldu bizim için. Bu ekmeğin günümüzde uygulanabildiğini sergilemek ve insanların tarih hakkında fikir sahibi olmalarını sağlamak bizim için ayrı bir mutluluk oldu. Gelecekteki araştırmalarımız için de motivasyon sağladı." ifadelerini kullandı.

EKMEĞİN TANITIMI YAPILACAK

Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İdris Demir de tarihin filizlendiği Mezopotamya'da yaklaşık 3 bin yıllık ekmeği yeniden pişirmenin çok anlamlı olduğunu söyledi.

Demir, şöyle konuştu:

"Hocalarımız, araştırma sonucu yaklaşık 3 bin yıl önce bu topraklarda yapılmış olan ekmeği tarifini buldu. Bu ekmeğin özel günlerde ve festivallerde tanıtımını yapacağız. Bunun turizm ve gastronomi açısından şehrimizin tanıtımına katkı sunacağına inanıyoruz. Bunun hazırlığını, altyapısını yapmış olmanın mutluluğunu taşıyoruz."

patronlardunyasi.com