'Abdullah Gül yolsuzlukları tespit ettirdi mi?'

CHP’nin ekonomi kurmaylarından Hazine’den transfer ettiği İstanbul 2. bölge milletvekili adayı Aykut Erdoğdu, AKP’nin yaptığı en ağır yolsuzluklarının Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından tespit ettirildiğini, raporlarda enerjiden iletişime, kamu alımlarından sosyal yardımlara dek birçok sektörde yolsuzluk ve ayrımcılık yapıldığını belirtti.

Erdoğdu, Gül tarafından Devlet Denetleme Kurulu’na (DDK) hazırlatılan raporların vahim sonuçlar içerdiğine dikkat çekerek, “Elimizde çok sayıda yolsuzluk dosyası ve bunlara ilişkin belgeler bulunuyor. Yolsuzluk Türkiye’de yeni bir sorun değil, ancak ilk kez bir partiyle (AKP) özdeşleşti ve sistematikleşti” dedi. DDK’nin AKP’nin en önemli yolsuzluklarını belgelediğini vurgulayan Erdoğdu, “Devletin bir düzeni vardır. Cumhurbaşkanı da pek çok konuda rahatsız olmalı ki böyle bir denetim yaptırmaya ihtiyaç duydu. Yoksa böyle bir denetim yaptırmazdı. Bu yolsuzlukları biz söylemiş olsaydık ‘CHP’liler iftira atıyor’ derlerdi. Şimde ne diyecekler çok merak ediyorum” diye konuştu.

Aykut Erdoğdu, AKP’yle ilgili çok sayıda şikâyet ve yolsuzluk dosyalarının kendilerine ulaştığını Cumhuriyet’e anlattı. Erdoğdu, CHP’nin yolsuzlukla mücadele komisyonu olarak son bir ayda, “TOKİ”, “Kamu Alımları”, “Günışığında Yönetim” ile “Etik ve Saydamlık” raporlarını hazırlayarak CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na sunduklarını söyledi. Erdoğdu’nun tespitlerinden önemli başlıklar ve iddialar satırbaşlarıyla özetle şöyle:

İşsizin parası yol oldu

Çalışanların işsiz kaldıkları dönemde belli bir süre, belirlenen oranda maaş almalarına olanak sağlamak için oluşturulan İşsizlik Fonu’nda biriken para, karayollarına yol yapımı için aktarıldı. CHP’nin ekonomi uzmanlarına hazırlattığı ve kamu ihaleleri ile alımlarının incelendiği “Kamu Alımları Raporu”nda, AKP’nin işbaşına geldiği 2002 yılından günümüze dek olan dönemde kamu kaynakları ülke ekonomisinin temel ihtiyaçlarına göre değil, ihale trafiğinin yönetimine göre harcandı. Mart 2011 sonu itibarıyla yaklaşık 9.4 milyar liralık kaynak İşsizlik Sigorta Fonu’ndan bütçeye aktarıldı. Raporda, “AKP, GAP projelerinde kullanılmak amacıyla İşsizlik Sigortası Fonu’ndan bütçeye aktardığı kaynakları GAP’a harcamak yerine karayolları projelerine usulsüz olarak aktarmaktadır” denildi.
 
Önce iş sonra ihale

İş yapıldıktan sonra ihale yapılması yönteminin de “dünya yolsuzluk literatürü”ne AKP tarafından “hediye edildiği” belirtilen raporda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı yol ihalesi bu duruma örnek gösterilerek şöyle denildi:

“İhalesi 19 Ocak 2009’da yapılmış, sözleşmesi ise 26 Ocak 2009’da imzalanmış bir yol yapım işi ile ilgili olarak 23 Ocak 2009 tarihinde, yani sözleşme tarihinden 3 gün önce yerinde yapılan incelemede; işin aslında yüzde 80’inin tamamlandığı, buna ilişkin olarak müteahhit firmaya 8.5 milyon TL hakediş ödemesi de yapıldığı tespit edilmiştir. Yani şirket, ihale yapılmadan önce işi neredeyse tamamlamıştır.”

AKP döneminin bir başka yolsuzluk yönteminin de hiç ihale yapılmaksızın doğrudan sözleşme yapılarak mal ve hizmet alınması veya kamu mallarının kiralanmasında görüldüğüne işaret edilen raporda, “Örneğin Türkiye Kömür İşletmeleri’nce (TKİ) kamuya ait kömür ocakları önce ihalesiz olarak çeşitli özel firmalara kiralanmış, ardından aynı firmalardan yine ihalesiz olarak piyasa fiyatının çok üzerinde milyarlarca dolarlık kömür satın alınmıştır” değerlendirmesi yapıldı.

İhale öncesinde işin eksik tanımlanması, belirli bir firmanın malının tarif edilmesi, ihale için gereksiz koşullar ileri sürerek rekabetin engellenmesi olayının dikkate alınması gerektiği de anımsatılan raporda, “AKP döneminde yapılan ihaleler bu açıdan da sınıfta kalmıştır” denildi.
 
İhaleler aynı firmalara

İhaleleri sürekli belirli firmalar alıyor, belirli firmaların ismi öne çıkıyor. Bu firmaların ortak özelliği ise hepsinin aynı derneklere üye olması, belirli bir siyasi görüşe çok yakın olmaları. Bir ihalenin en önemli dürüstlük unsuru yeterli koşulları sağlayan her firmanın katılabilmesidir. Buna açık ihale denir. 2003-2010 yılında gerçekleştirilen 377 milyar dolarlık ihalelerin yalnızca 260 milyar doları açık ihale usulüyle yapılmış. Bunun 116 milyar doları eksik rekabet koşulları ile gerçekleşmiş.

Aykut Erdoğdu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığı’na ilişkin tespitlerini şöyle özetledi:

“Telekomünikasyon sektörünün rekabete açılması engellenerek başta Telekom’un sahibi Hariri olmak üzere şirketlere haksız kazanç sağlanmıştır. Telekom imtiyaz sözleşmesi aksine, Telekom’un gayrimenkulleri satılmıştır. (Sayfa 342-Tespit 44).Telekom özelleştirmesi imtiyaz kiralaması niteliğinde olmasına karşın Telekom’un gayrimenkullerinin satılmasına göz yumulmuştur. Bazı şirketlere verilen hologram onay etiket sayısı ile malların gümrük beyannameleri ve fatura bilgilerinin farklı olması (Sayfa 344 – Tespit 55) Bu tespit telekomünikasyon sektöründe yapılan gümrük kaçakçılığının tespitidir. Cumhurbaşkanı bu tespitiyle bazı şirketlere haksız kazanç sağlamak amacıyla halkımızın nasıl riske atıldığını ortaya koymaktadır.”

Enerji piyasasına yönelik tespitler

Hazine kökenli Erdoğdu’nun verdiği bilgiye göre, Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na ilişkin tespitler ise şöyle: “Petrol piyasasında tam rekabete izin vermeyen bir yapı oluşmuştur. Kamu tekelinden özel sektör esaslı yapıya geçilmesi sürecinde yapılan özelleştirmeler; özel sektör tekelini oluşturmuştur. (Sayfa 577 – Üçüncü Paragraf). Alternatif ve çevreci bir enerji kaynağı olmasına ve ülkemizin bu alandaki yüksek potansiyeline rağmen güneş enerjisi ile ilgili yatırımlar yapılmamıştır. Petrol ürünlerinde ulusal stok tutulması konusunda aksaklıklar ve kamu menfaatine aykırı uygulamaların bulunduğu anlaşılmıştır. (...) Tuz gölü altına yapılması gereken doğalgaz depolama tesisleri yapılmadığı için bu ülke almadığı doğalgaza 4 milyar dolar para ödedi. (Sayfa 578 dördüncü paragraf). Üyelerin kurul kararlarına iştirakten imtina etmek için sık sık tek günlük izin kullandıkları görülmüştür.”

 Cumhuriyet