ABD'li zenginlerin yeni trendi

Amerikalı zenginler, 70'li yaşlara ulaştıklarında servetlerini hayır işlerine bağışlamak için adeta birbirleriyle yarışıyorlar. Bu yeni kuşak Amerikalı bağışçılar eskilerden farklı olarak, kendi adlarını ölümsüzleştirecek vakıflar kurup bir köşeye çekilmek yerine bağışta bulundukları kuruluşların işleyişinde daha fazla söz sahibi olmayı ve bu tür kuruluşların gelir gider kayıtlarının da daha şeffaf bir yapı içermesini istiyorlar.

Amerikalı hayırseverler arasında son zamanlarda en popüler kişi Bill & Melinda Gates Vakfı'na 30 milyar dolar bağışta bulunan Warren Buffett olsa da, Buffett Amerika'da hayırseverliğe soyunan sayısız milyarderden yalnızca biri. Boston College'in Servet ve Hayırseverlik Merkezi'nin 30 milyarı aşkın serveti olan 91 kişiyi kapsayan araştırmasında, katılımcıların yüzde 65'i öldükten sonra miras bırakmak yerine yaşarken bağış yapmayı tercih ettiklerini belirttiler.

Yıllık bağış tutarı 260 milyar dolar

ABD'de yıllık bağış harcamaları 260 milyar doları buluyor. Bu bağışçılar Üçüncü Dünya ülkelerinde çocuk ölüm oranlarını azaltmaktan kendi ülkelerinde yeni bir sanat merkezi ya da üniversitede yeni bir birim kurulmasına kadar hemen hemen her alana para vermekten çekinmiyorlar. Ancak ABD'de yapılan bağışlar salt sağlık, eğitim, din gibi klasik alanları kapsamayıp bilim, çevre korunmasından mikrokredi finansına kadar daha çağın gereklerine dönük, yenilikçi alanları da içeriyor.Örneğin, Intel Corp'un kurucularından Gordon Moore'un kurduğu 5 milyar dolarlık vakıf bilime, çevre korunmasına yılda 225 milyon dolar harcıyor.

Oracle'ın milyarder CEO'su Lawrence Ellison ise, enfeksiyon hastalıklarını finanse eden ve son sekiz yılda 175 milyon dolar harcadığı tıp araştırmaları fonunu bundan böyle yaşlanma biyolojisiyle ilgili alanlara kanalize etme kararı aldı. Başka hayırseverler ise bağış yapacakları yeni alanlar buluyorlar. Örneğin, hem eBay'in kurucusu Pierre Omidyar hem de Google'ın kurucuları Sergey Brin ve Larry Page klasik vakıflardan farklı olarak kar amacı da güdebilen yeni birimler oluşturuyorlar. Bunlardan 200 milyonluk vergiden muaf bir fon ve aynı zamanda 200 milyonluk vergi mükellefi yatırım fonundan oluşan Omidyar Network son iki yılda 80 milyon dolarını hayır işlerine harcadı. Bu paranın üçte biri da yoksul insanların kendi küçük çaplı işlerini kurmalarını sağlayan mikro- kredilere ayrıldı. Google'ın kurucuları Brin ve Page de, Google'ın varlık ve kazancının yüzde 1'ine denk düşen 1 milyar doları küresel yoksullukla savaş, kamu sağlığı ve iklim değişikliğine karşı mücadele için harcayacaklarını kaydettiler.