Yaz sezonu geldi Türkiye'nin cennet kıyılarında şezlong savaşları başladı

Kenan GÜRBÜZ

Yaz sezonu başlayınca Türkiye'nin cennet kıyılarındaki 'şezlong' tartışmaları bitmek bilmiyor. Özellikle 1480 kilometre kıyı şeridiyle Türkiye'nin en uzun kıyılarına sahip Muğla'nın Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Datça gibi önde gelen turizm noktaları, bu tartışmaların merkezi konumunda. Bir tarafta sivil toplum kuruluşları (STK) ve belediyeler varken diğer tarafta ise işletmeler ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı var. 

KAMP SANDALYESİ VE HAVLULARLA TEPKİ

Şezlong fiyatlarını ve kıyı işgallerini protesto eden vatandaşlar, Yunanistan’daki 'Havlu Hareketi'nden esinlenerek kıyılara kamp sandalyeleri ve havlularını atarak tepki gösteriyorlar. STK'lar özellikle, eski adı MUÇEV yeni adı Kıyı Yönetim ve Çevre Koruma A.Ş.'nin kıyıları özel şirketlere devretmesine tepkili. Muğla’nın özellikle Marmaris, Fethiye, Dalyan ve Menteşe ilçelerinde çok sayıda plaj özel şirketlere kiralanmış durumda.

'KIYILAR HALKINDIR' EYLEMLERİ

Türkiye’nin dört bir yanındaki kıyı hareketleri birleşerek 'Kıyı Hareketleri Dayanışma Ağı' adında bir STK kurdular ve her yıl 18 Mayıs’ta 17 ilde eş zamanlı olarak 'Kıyılar Halkındır Eylemi' düzenliyorlar. Bu yıl Akyaka, Datça, Göcek, Bodrum ve Fethiye’de düzenlenen eylemlere katılanlar, 'Şezlongunu Al Başına Çal', 'Kıyılar Halkındır' sloganları atarak, 'Kıyılarda Şezlong İşgaline Son', 'Kıyı Kanunu Uygulansın Sahillerde İşgaller Son Bulsun' yazan pankart taşıdılar.

BAŞKAN AHMET ARAS, KIYILARIN ÖZEL ŞİRKETLERE DEVREDİLMESİNE TEPKİLİ

STK'lar dışında yerel yöneticiler de kıyıdaki şezlong işgaline tepkili. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı ve aynı zamanda Kıyı Ege Belediyeler Birliği Başkanı da olan Ahmet Aras, ilde kıyıların özel şirketlere devredilmesini eleştirdi. Ahmet Aras şunları söyledi:

"Liman projeleri, denizi kirleten uygulamalar, şezlong ve şemsiye işgalleriyle birlikte kamuya açık alanlar hızla daralıyor. Bu alanlarda yerel yönetimlerin yetkisi oldukça kısıtlı. Kıyılar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yetkisinde. Belediyelerin burada tek başına adım atma şansı yok. Bir halk plajı açmak istesek dahi bakanlıktan izin almamız gerekiyor. Muğla'daki bazı plajlar, Kıyı Yönetim ve Çevre Koruma A.Ş. (eski adıyla MUÇEV) üzerinden özel şirketlere kiralanıyor. Akbük Plajı örneğini verelim. Gidin bakın, MUÇEV orayı özel bir firmaya vermiş. Oysa bu alanlar halkın ortak malı."

'EĞER DEVLET İŞLETMEYECEKSE BELEDİYELERE VERSİN'

"Eğer devlet işletmeyecekse, belediyeye versin, biz halk için işletelim. Ama özel bir firmaya verildiği anda orası halkın giremediği, ulaşamadığı bir alan haline geliyor. Kıyılar sadece küçük işletmelerce değil, büyük turizm firmaları tarafından da işgal ediliyor. Bazı oteller üç koya birden yerleşmiş durumda. Bu otellerin olduğu yerlerde bırakın plajı, koya bile giremiyorsunuz. Şu anki mevzuat açık: Kıyılar halkındır. Hiçbir şekilde özel mülkiyet uygulanamaz. Bu kurala sadece küçük işletmeler değil, dev turizm firmaları da uymalı."

DATÇA KUMLUK PLAJI'NDA MASA SANDALYE İŞGALİ

Dünyaca ünlü Datça Kumluk Plajı da yaz sezonunun başlamasıyla birlikte masa, sandalye ve şezlong işgaline uğradı. Bunun üzerine Datça'da yaşayanlar ve tatilciler, sahildeki işgale tepkisini sosyal medya üzerinden gösterdi. Belediyenin cezai işlem uygulanacağı uyarısıyla işletmeler kıyıdaki işgale son verdi. 

Datça Belediye Başkanı Aytaç Kurt, muhabirimiz Kenan Gürbüz’e Kumluk Plajı ve Palamutbükü’ndeki plajlarda yaşanan kıyı işgalleriyle ilgili şunları söyledi:

“Datça Kumluk Plajı imarlı alan olduğu için belediye olarak müdahale edebiliyoruz. Palamutbükü ise imarlı alan değil. Burası Çevre Şehircilik ve İlklim Değişikliği Bakanlığı'na ait. Açtığımız davalarla MUÇEV’in plajlarda hiçbir işlevi kalmadı. Kumluk plajındaki işletmelere gerekli uyarıları yaptık. Yapılan son düzenlemeyle işletmeler sahilde, masa, sandalye, şezlong dahil hiçbir şey bulundurmayacaklar. Plaj tamamen halka açık olacak. Kumluk plajında işletmeler saat 18.00'den sonra kıyıya, masa, sandalyelerini koyabilecekler."

'ÖZEL FİRMALARA VERİLEN PLAJIN ÇÖPÜNÜ BEN ALIYORUM, YOLUNU BEN YAPIYORUM'

“Biz Bakanlıktan kıyıları bize vermesini istemiyoruz. Biz kıyıların işletmesini birlikte yapalım önerisinde bulunuyoruz. Bakanlığın özel firmalara verdiği plajın çöpünü ben alıyorum, yolunu ben yapıyorum, duşunu, tuvaletini ben yapıyorum. Bakanlık bizle birlikte yapmazsa özel işletmelere verirse asla başarılı olamaz. Mesela Palamutbükü’nde imar yok. Burası farklı bir yapıda oradaki iskelelerin ruhsatlı olup olmadığını bilmiyorum. Burada denetim yapması gereken kurum bakanlık.”

OTELCİLERDEN ŞEZLONG SAVUNMASI

Konuyla ilgili Bodrum Otelciler Derneği Başkanı Ömer Faruk Dengiz de görüşlerini paylaştı. Yaşanan tepkileri bir cadı avına benzeten Ömer Faruk Dengiz, işletmelerin haklı olduğunu, mevzuat çerçevseinde devlete ödeme yaptıklarını söyledi. Dengiz şöyle konuştu:

"Kıyı işgali çok geniş bir konu, bu konuda tek taraflı konuşmak doğru olmaz. Plajların halkın olduğu konusunda hem fikiriz. Bana göre kıyıya şezlong koyan işletmeler de kendilerince haklılar, onların yaptığında da uygunluk olduğunu düşünüyorum. Bizim de bir hakkımız olduğunu düşünüyorum. Yunanistan’a, İtalya’ya ve İspanya’ya giderseniz de öyle. Bu durumun Türkiye’ye özgü bir durumu yok. Yunanistan’da sahiller ücretsiz diyorlar. Hayır, orada da harcama limiti var. Harcama limitleri Yunanistan’da uygun olabilir. Herkes bir cadı avına girmiş durumda, plajlar halkındır, diye. Otelciler de halk değil mi? Otelciler kıyıları kullanmak için ecri misil ödüyorlar. Mevzuat çerçevesinde devlete ödeme yapılıyor. Denize sıfır evi olanlar ne olacak. Kıyıyı kullanamayacaklar mı?”

Kültür ve Turizm Bakanlığının Turizm Cenneti Bodrum’da 4 Halk Plajı, Marmaris’te ise 1 halk plajı bulunuyor. Bakanlığın Yalıkavak sahilleri herkese açık 5 yıldızlı halk plajının ise önümüzdeki günlerde hizmete gireceği öğrenildi.

patronlardunyasi.com