Yapay zekada 'papağan' riski; Geniş Dil Modelleri (LLM) bilim üretmede yetersiz mi kalıyor?
Geçenlerde yayınlanan uluslararası akademik bir makale, yapay zekanın temelini oluşturan LLM’lerin (Geniş Dil Modeli) bilim üretmekte yetersiz kaldığını ortaya koydu. Daha dün iki farklı Yapay Zekâ Genel Müdürlüğü’nün kurulduğu açıklanan Türkiye’de, bu alandaki bu tür olumsuz bulgu ve tecrübeler göz ardı edilmemelidir. Yapay zekada çağı yakalamak ancak bu şekilde mümkün olabilir.
Feramuz ERDİN
Birer yapay zekâ uygulaması olan trafik navigasyonlarının herkesi en az birkaç kez yanılttığı ve aynı noktada döndürüp durduğu olmuştur. Hatta bu uygulamalardan biri beni bir defasında ısrarla yolun izin bulunmadığı ıssız bir noktaya kadar götürmüştü. Yanıldığını anlayamayan, bunun sonucu olarak da kritik hatalar yapan ve daha da kötüsü hatasında ısrarcı olan yapay zekanın bu özelliği, geçenlerde köklü üniversitelerin katıldığı bir araştırma ile kanıtlandı.
YAPAY ZEKA BİLİMSEL KEŞİFTE YETERSİZ
ABD, Çin, Kanada ve İsviçre’de yapay zekâ alanında en ileri üniversite ve şirketlerin bulunduğu bir gurup tarafından yürütülen uluslararası bir çalışmanın sonuçları açıklandı. Bilimsel Keşif Alanında Geniş Dil Modellerinin Değerlendirilmesi (Evaluating Large Language Models in Scientific Discovery) başlığını taşıyan araştırmada dünyadaki mevcut yapay zekâ modelleri incelendi. Çalışmanın sonucuna göre, en gelişmiş yapay zeka modelleri bile bilim insanları gibi konuşup yazabilmelerine rağmen, bilim insanları gibi çok boyutlu “düşünemiyor” ve bunun doğal bir sonucu olarak da bilimsel keşif yapmada yetersiz kalıyor.
DUYGUSAL ZEKA FARKI
Otuzdan fazla yetkin üniversitenin katılımı ile yapılan çalışmada, yapay zeka modellerinin bir hipotez öne sürmede başarılı oldukları ancak, karmaşık verilerle ilerlemede zorlandıkları, yüzeysel örüntülere aşırı bağımlılık gösterdikleri, kanıtlar tersini gösterse bile yanlış hipotezlerden vaz geçmekte zorlandıkları, nedensellikten şaşabildikleri, deneyleri başarısız olduğunda açıklama “uydurabildikleri” ve bazen de gerçeği değil de kendilerince mantıklı olanı ön plana çıkardıkları gözlemlendi. Oysaki bir bilimsel keşif için ortak bellek, hipotezin doğrulanması, nedensel akıl yürütme, yanılgıyı kabullenme, geri bildirim, revizyon, sınırlama gibi kriterler gereklidir. Şimdilik bunu yapabilenler sadece insanlar. Yapay zekanın bu aşamaya gelebilmesi için biraz daha zaman gerekiyor.
YAPAY ZEKA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURULDU
Dün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Yapay Zeka Genel Müdürlüğü kuruldu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında mevcut olan Milli Teknoloji Genel Müdürlüğü, yetki alanı genişletilerek Milli Teknoloji ve Yapay Zeka Genel Müdürlüğü olarak faaliyetlerine başladı. Bununla eş zamanlı olarak, Cumhurbaşkanlığı Siber Güvenlik Başkanlığı bünyesinde Kamu Yapay Zeka Genel Müdürlüğü de resmen oluşturuldu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı çatısı altında faaliyet gösterecek Milli Teknoloji ve Yapay Zeka Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin yapay zeka altyapısının ve ekosisteminin geliştirilmesinden sorumlu olacak. Cumhurbaşkanlığı Siber Güvenlik Başkanlığı bünyesinde kurulan Kamu Yapay Zeka Genel Müdürlüğü ise doğrudan kamudaki yapay zeka uygulamalarına odaklanacak.
patronlardunyasi.com
