VW Polo ile Anadolu Efes ‘tütün’ gibi yanabilir!

4207 sayılı kanunda yapılacak değişiklikleri içeren tasarıya göre, tütün ürünlerinin isim, marka ve amblemlerini çağrıştıran isimler başka sektörlerde kullanılamayacak. Bu durum, Anadolu Efes Spor Kulübü’nden Volkswagen Polo’ya, tente markası Monte Carlo’dan boya şirketi Bianca Boya’ya kadar birçok markayı yakından ilgilendiriyor. Tasarı yasalaşırsa bu isimleri kimin kullanacağı merak konusu.

Sağlık Bakanlığı’nın Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Meclis Genel Kurulu’na sevk edildi. 4207 sayılı kanunda yapılacak değişiklikleri içeren tasarıya göre, tütün ürünlerinin kullanımına sınırlamalar getirilirken yine tartışılacak uygulamalara da yer verildi. Bunlardan biri tütün ürünlerinin isim, marka ve amblemlerini çağrıştıran isimlerin başka sektörlerde kullanılamayacak olması.

Çağrıştırma yapamayacak

Tasarıdaki, “Tütün ürünleri üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmaları ile tütün ürünlerinin; isim, marka, amblem, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim, marka, amblem, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim ve alametleri, tütün ürünleri sektörü dışındaki mal ve hizmet sektörü firmalarının veya ürünlerinin ismi, markası, amblemi, logosu veya alameti olarak kullanılamaz.

Ayrıca, tütün ürünleri sektörü dışındaki mal ve hizmet sektörü firmaları ve ürünlerinin, isim marka, amblem veya logo ya da bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim ve alamatleri de tütün ürünlerinde veya tütün sektöründeki üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmaların isim, marka veya diğer alametlerinde kullanılamaz” maddesi Anadolu Efes Spor Kulübü’nden Volkswagen Polo’ya, tente markası Monte Carlo’dan boya şirketi Bianca Boya’ya kadar birçok markayı yakından ilgilendiriyor. Tasarının yasalaşması halinde piyasada hem tütün mamulleri sınıfında hem de diğer ürün ve hizmet sınıflarında tescil edilmiş ve kullanılmakta olan söz konusu markayı hangi hak sahibinin kullanmaya devam edeceği merak ediliyor.

Nargile şişesine uyarı

Meclis’teki yasa teklifine göre nargile şişelerine de resimli uyarı konulması da zorunlu. Tasarıya göre, Türkiye’de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri paketleri ile tabanı hariç nargile şişelerinin üzerine, en geniş iki yüzünden her birine, bu yüzlerin alanlarının yüzde 65’inden az olmamak üzere, özel çerçeve içinde tütün ürünlerinin zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarılar ve mesajlar konulacak.

Sektör yetkilileri, “Nargile şişelerinin yapısı, zanaat işçiliği, üzerlerindeki tasarımlar, cam, metal yahut seramik işlemeler vb. düşünüldüğünde oldukça garip bir uygulama olacağa benziyor. Şişesi dışında, marpuç (hortum), lüle ve ser gibi bölümleri bulunan Nargile’nin hangi bölümlerine uyarı konacak, uygulama yeni üretilen nargilelere mi gelecek, eskilerin üzerlerine etiket mi yapıştırılacak, üretilen nargile şişesi TAPDK onayına mı gidecek gibi sorular da akla geliyor” değerlendirmesini yaptılar.

Bu arada yeni düzenlemeye göre, eskiden sigara içme yasakları ile ilgili olarak işletmelere uyarı süresi verilirken, artık bu uyarı süresi de kaldırılıyor. Tasarı yasalaşırsa daha ilk denetimde, uyarı olmaksızın ceza kesilecek. Tasarıda yere izmarit ve sigara paketi atanlara da 50 TL para cezası da yer alıyor. Ancak kişi izmariti yerden alır, etrafı temizlerse ceza verilmeyecek. Teklifin haftaya genel kurul gündemine getirilerek yasalaşması bekleniyor.

TASARI NE DİYOR?

- Tütün ürünleri üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmaları ile tütün ürünlerinin; isim, marka, amblem, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim, marka, amblem, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim ve alametleri, tütün ürünleri sektörü dışındaki mal ve hizmet sektörü firmalarının veya ürünlerinin ismi, markası, amblemi, logosu veya alameti olarak kullanılamaz. Ayrıca, tütün ürünleri sektörü dışındaki mal ve hizmet sektörü firmaları ve ürünlerinin, isim marka, amblem veya logo ya da bunları doğrudan çağrıştıran diğer isim ve alamatleri de tütün ürünlerinde veya tütün sektöründeki üretici, ithalatçı ve dağıtıcı firmaların isim, marka veya diğer alametlerinde kullanılamaz.

Necla Dalan/Vatan