Türk bankalarının Suriye macerası başlamadan bitti

Küresel krizden güçlenerek çıkan Türk bankacılık sektörü rotayı komşu ülkelere çevirmişti. Irak'ta temsilcilik yoluyla faaliyet gösteren özel ve kamu bankaları, özellikle Suriye'deki halk ayaklanmalarından olumsuz etkilendi. Bu ülkede banka kurmak ve temsilcilik açmak için gün sayan finans kurumları, ülkedeki ateş düşene kadar şimdilik bu çalışmalarını askıya aldı.

Tunus ve Mısır'da başlayan halk ayaklanması bölgedeki ülkeleri kaynatıyor. Bu iki ülkede hararet düşmüş gözükse de Suriye'deki reform talepleri iç savaşa doğru gidiyor. 10 binden fazla Suriyelinin Türk sınırını geçerek iltica etmesiyle şiddeti artan olaylar sonucunda bedel hem Suriye vatandaşları hem de ülkede faaliyet göstermek için kolları sıvayan Türk bankacılık sektörüne fatura ediliyor. Suriye'de banka kurma veya temsilcilik açmak için gün sayan çok sayıda Türk bankası, son gelişmelerin ardından çalışmalarını yavaşlatma kararı aldı. Şam ve Halep başta olmak üzere Suriye'de planlanan finansal faaliyetler siyasi karışıklık bitine kadar askıya alındı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile konuya ilişkin temasta bulunan bazı bankalar da görüşme trafiğini ileri bir tarihe erteledi. Edinilen bilgilere göre son günlerde BDDK'nın kapısını bu ülke için çalan herhangi bir banka yok.
 
Ziraat Bankası ülkedeki siyasal yapı netleşene kadar Suriye operasyonunu ertelemiş görünüyor. Banka, Irak ve Yunanistan'ın ardından büyümek için yeni rota olarak Çin'i belirledi. Bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirten Ziraat'tan üst düzey bir yetkili, siyasi çalkantının sonra ermesinin ardından bu ülkeye yönelik faaliyetin yeniden gözden geçirileceğini kaydetti. Ziraat Bankası'nın yanı sıra Türkiye'nin önde gelen finans kuruluşlarından Vakıfbank da Erbil'de şube açmasının ardından rotayı Suriye'ye çevirdi. Bu ülkede temsilcilik açmayı düşünen banka son yaşanan siyasi gerginlik sebebiyle bu kararını ertelemiş görünüyor.
 
İki kamu bankasının yanı sıra İş Bankası'nın konuya ilişkin tavrı da merak ediliyor. İş Bankası, Suriye'de temsilcilik açma izni almıştı. Suriye'de bankacılık faaliyetinde bulunmak isteyen finans kuruluşları arasında Akbank ve Halkbank da bulunuyor. Halkbank şimdiden rotayı Balkanlar'a çevirmiş durumda. Suriye yönetimi Türk bankalarının önünü açacak bir düzenlemeye imza atarak yüzde 49 yabancı, yüzde 51 yerli ortak şartını da esnetmişti. Bu ülkede kurulacak bir bankada yine de yüzde 60'ından fazlası yabancılara verilmiyor.

Türk bankalar için bu ülkeden ortak bulunması gerekiyor. Yeni kurulacak banka için ise 210 milyon dolarlık sermaye şartı aranıyor. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin ise konuya ilişkin açıklamasında bu yıl Türkiye'den en az bir bankanın Suriye, Ürdün ve Lübnan bölgesinde yatırım yapacağını düşündüğünü, bunun da emarelerini gördüğünü söylemişti. Öte yandan finans kuruluşlarının Suriye'de temsilcilik açma veya banka kurmak için çalışırken, ilave teknik destek de sağlandı. Türkiye Kalkınma Bankası, bankanın kalkınmada elde ettiği tecrübeyi bu ülkeye aktarmak için teknik yardım anlaşması imzalamıştı.

Ercan Baysal/Zaman