TCMB PPK özeti: Enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu korunacak

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti'nde, enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği belirtilerek, "Bu doğrultuda, politika faizi, enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir." ifadesi kullanıldı.

TCMB Para Politikası Kurulu'nun 19 Haziran toplantısına ilişkin özeti yayımlandı.

Tüketici fiyatlarının mayıs ayında yüzde 1,53 yükseldiği, yıllık enflasyonun 2,45 puan azalarak yüzde 35,41 seviyesine gerilediği belirtilen özette, B ve C endekslerinin yıllık enflasyonunun sırasıyla 2,00 ve 1,75 puan azalarak yüzde 34,81 ve yüzde 35,37 olduğu aktarıldı.

Özette, yıllık enflasyona katkıların temel mal grubunda değişmezken, diğer gruplarda gerilediği bildirilerek, mevsimsel etkilerden arındırıldığında, tüketici fiyatlarının aylık artışının bir önceki aya kıyasla yavaşladığı ifade edildi.

Mayıs ayında temel mal grubu enflasyonu üzerinde Türk lirasındaki gelişmelerin etkisi hissedilmeye devam ederken, hizmet enflasyonunun zayıfladığı belirtilen özette, "Dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışı önceki aya kıyasla bir miktar güç kaybetse de otomobil kalemi öncülüğünde görece yüksek seyretmiştir. Hizmet enflasyonunda kira alt grubu ön planda olmuş, diğer alt gruplar ise ılımlı bir seyir izlemiştir. Mayıs ayı tüketici fiyat gelişmelerinde gıda grubu fiyat düşüşüyle öne çıkmış, bu gelişmeyi işlenmemiş gıda alt grubu sürüklemiştir. Bu gerilemede meyve fiyatlarındaki olumsuz görünümün devamına rağmen sebze ve diğer bazı işlenmemiş gıda kalemleri etkili olmuştur. Diğer yandan, şebeke suyu fiyatlarındaki artışın yanında nisan ayında elektrikte mesken tarifelerinde yapılan düzenlemenin sarkan etkisiyle enerji fiyatları mayıs ayında yükselmiştir." denildi.

Özette, enflasyonun ana eğiliminin mayıs ayında gerilediğine dikkati çekilerek, mevsimsellikten arındırılmış aylık artışların B ve C endekslerinde bir önceki aya kıyasla düşüş kaydettiği kaydedildi.

Bu dönemde B endeksini oluşturan gruplar genelinde fiyat artışlarının zayıfladığının gözlendiği aktarılan özette, "Dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergeleri de bu dönemde gerilemeye işaret etmiştir." ifadelerine yer verildi.

Özette, mayıs ayı itibarıyla son 3 aylık dönemde mevsim etkilerinden arındırılmış ortalama fiyat artışı temel mallarda artarak yüzde 2,02’ye gelirken, hizmet sektöründe bir önceki aya kıyasla yavaşlayarak yüzde 2,79’a gerilediğine kaydedilerek, kira hariç hizmetlerde ise bu oranın yüzde 2,40'a düştüğü aktarıldı.

Hizmet sektöründe hakim olan fiyatlama davranışının önemli bir atalete ve şokların enflasyon üzerindeki etkilerinin uzun bir zamana yayılmasına neden olduğuna vurgu yapılan özette, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Bu görünümle, hizmet yıllık enflasyonu mallara göre yüksek seyrini sürdürmektedir. Ancak, yakın dönem fiyat gelişmeleri hizmet sektörü aylık enflasyonunda kademeli bir güç kaybına işaret etmektedir. Nitekim, mayıs ayında hizmet grubu fiyat artışları temelde kira dışı kalemler öncülüğünde zayıflama göstermiştir. Kira enflasyonu sözleşme yenileme oranındaki mevsimsel düşüşün yanı sıra sözleşmelerdeki artış oranının yavaşlamasıyla mayıs ayında aylık bazda yüzde 3,10'a gerilemekle birlikte yüksek seyretmiştir. Kira dışındaki hizmetlerde aylık enflasyon yavaşlayarak yüzde 1,34 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde mevsimsel etkilerden arındırıldığında aylık enflasyonunun kira, haberleşme, lokanta otel ve diğer hizmetler gruplarında yavaşladığı, ulaştırma alt grubunda ise bir önceki aya kıyasla yükseldiği görülmüştür. Haberleşme grubu aylık enflasyonunda son iki aydır gözlenen ılımlı seyir mayıs ayında da korunmuştur."

Özette, Perakende Ödeme Sistemi (PÖS) mikro verileri üzerinden takip edilen öncü göstergelerin, haziran ayında aylık kira enflasyonunun görece yatay seyredeceğine, yıllık bazda ise yavaşlama eğilimini sürdüreceğine işaret ettiği belirtildi.

Gerek PÖS mikro verilerinden elde edilen yeni ve yenilenen sözleşmelerde oluşan gerekse de konut değerleme raporları üzerinden takip edilen kira artış oranlarının TÜFE’deki mevcut yıllık kira enflasyonunun altında değerler aldığı ve gerilemeye devam ettiği bildirilen özette, "Yurt içi üretici enflasyonu mayıs ayında yüzde 2,48 oranında gerçekleşmiş, yıllık enflasyon 0,63 puan artarak yüzde 23,13'e yükselmiştir. Mayıs ayında ana sanayi grupları itibarıyla fiyat artışı enerji grubunda öne çıkarken, diğer gruplarda yavaşlamıştır." denildi.

"JEOPOLİTİK GELİŞMELER VE KÜRESEL TİCARETTE ARTAN KORUMACILIĞIN DEZENFLASYON SÜRECİNE OLASI ETKİLERİ YAKINDAN TAKİP EDİLİYOR"

Özette, mayıs ayında uluslararası emtia fiyatlarının düşüşünü sürdürdüğü ve alt gruplar bazında bakıldığında enerji emtia fiyatlarının gerilediği, enerji dışı emtia fiyatlarının ise temelde endüstriyel metaller kaynaklı olarak yükseldiği ifade edildi.

Enerji emtia fiyatlarında yüzde 2,3 oranındaki gerilemede Brent petrolün öne çıktığı belirtilen özette, FAO gıda fiyatları endeksinin de mayıs ayında bir miktar gerilediğine işaret edildi.

Özette, ancak tarifelerdeki artış ve buna eşlik eden belirsizlik ortamında küresel ekonomide beklenen yavaşlamanın etkisiyle bir süredir düşen emtia fiyatlarının, haziran ayında enerji grubu öncülüğünde yeniden yükselişe geçtiğine atıfta bulunularak, mayıs ayında ortalama 64,2 dolar seviyesinde olan Brent ham petrol fiyatlarının, jeopolitik gelişmeler neticesinde haziran ayı ortasında 75 dolar civarına yükseldiği kaydedildi.

Jeopolitik gelişmelerin ve küresel ticarette artan korumacılığın dezenflasyon sürecine olası etkilerinin yakından takip edildiğine vurgu yapılan özette, "Küresel Arz Zinciri Baskı Endeksi mayıs ayında tarihsel ortalamasının sınırlı bir oran üzerinde gerçekleşmiştir. Küresel konteyner endeksi mayıs ayında görece yatay seyrederken, Çin'e yönelik konteyner endeksinde yükseliş izlenmiştir. Anılan taşımacılık endeksleri jeopolitik gelişmeleri takiben haziran ayının ilk yarısında ise önemli ölçüde artmıştır. Döviz kuru sepeti, euro kurunda daha belirgin olmak üzere, mayıs ayında yükselmiştir. Mayıs ayında mevsimsel etkilerden arındırılmış imalat sanayi PMI verileri hem girdi fiyatlarında hem de ürün fiyatlarında zayıflamaya işaret etmiştir." değerlendirmesine yer verildi.

Özette, haziran ayında enflasyon beklentilerinde kısmi bir iyileşme izlendiği aktarılarak, "Haziran ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre 2025 yıl sonu enflasyon beklentisi 0,5 puan düşerek yüzde 29,9 seviyesine gerilemiştir. 2026 yıl sonu enflasyon beklentisi 0,1 puanlık aşağı yönlü bir güncelleme ile yüzde 20,4 düzeyinde gerçekleşmiş ve diğer vadelerdeki beklentilerde de düşüş görülmüştür." denildi.

Gelecek 12 ay ve 24 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinin sırasıyla 0,5 puan ve 0,4 puan aşağı güncellenerek yüzde 24,6 ve yüzde 17,4 seviyesinde gerçekleştiğine dikkat çekilen özette, 5 yıl sonrasına ilişkin enflasyon beklentisinin ise 0,2 puan düşüşle yüzde 11,0 düzeyinde ölçüldüğü bildirildi.

Özette, reel sektör beklentilerine bakıldığında, nisan ayında yüzde 41,7 olarak ölçülen firmaların 12 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisinin, mayıs ayında 0,7 puan azalarak yüzde 41,0 seviyesine gerilediği belirtildi.

Aynı dönemde hane halkının 12 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinin 0,6 puan artarak yüzde 59,9 seviyesinde seyrettiği belirtilen özette, enflasyon beklentilerinin ve fiyatlama davranışlarının dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiği ifade edildi.

Özette, öncü verilerin ana eğilimdeki düşüşün haziran ayında da sürdüğüne işaret ettiği vurgulanarak, "Mevsimsel etkilerden arındırıldığında, aylık temel mal enflasyonunun haziran ayında yavaşlayacağı, hizmet enflasyonunun ise görece yatay bir seyir izleyeceği öngörülmektedir. Öncü veriler kur geçişkenliği yüksek olan dayanıklı tüketim mallarında beyaz eşya dışındaki kalemlerde nispeten sınırlı bir artışa işaret etmektedir." denildi.

Hizmet grubunda, ulaştırma hizmetleri fiyatlarının bayramın da etkisiyle karayolu ile yolcu taşımacılığı fiyatlarına bağlı olarak haziran ayında artmasının beklendiği bildirilen özette, ulaştırma ve kira dışındaki hizmet kalemlerinde ise ılımlı bir görünüm izlendiğinin altı çizildi.

Özette, öncü verilerin haziran ayının ilk yarısı için işlenmemiş gıda grubunda, yaşanan don hadisesinin yansımalarının hissedildiği taze meyve fiyatlarındaki artışın sebze fiyatlarındaki düşüşle dengelendiği bir görünüm ima ettiği belirtilerek, "İşlenmiş gıda grubu enflasyonunun ise grup genelinde düşük seyrettiği izlenmektedir. Enerji grubu enflasyonunda şebeke suyu ve ham petrol fiyatlarındaki artışı takiben akaryakıt fiyatları öne çıkmakta, veriler elektrik fiyatlarında Son Kaynak Tedarik Tarifesi kaynaklı kısmi bir düşüş ima etmektedir. Bir bütün olarak değerlendirildiğinde, öncü veriler dezenflasyon sürecinin devamına işaret etmektedir." değerlendirmesine yer verildi.

"ENFLASYONDA KALICI DÜŞÜŞ VE FİYAT İSTİKRARI SAĞLANANA KADAR SIKI PARA POLİTİKASI DURUŞU SÜRDÜRÜLECEKTİR"

Özette, Para Politikası Kurulunun (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 46’da sabit tutulmasına karar verdiği anımsatılarak, Kurulun ayrıca, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 49’da, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 44,5’te sabit tuttuğu ifade edildi.

Para politikasındaki kararlı duruşun, yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile dezenflasyon sürecini güçlendirdiği vurgulanan özette, "Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır. Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir." ifadesi kullanıldı.

Özette, bu doğrultuda, politika faizinin, enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceğine işaret edilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Kurul politika faizine ilişkin atılacak adımları enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla belirleyecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda tüm para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır.

Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması halinde parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir. Likidite koşulları yakından izlenmeye ve likidite yönetimi araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecektir.

Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir. Bu doğrultuda, tüm para politikası araçları kararlılıkla kullanılacaktır. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır."

patronlardunyasi.com