Romanya’daki yatırımları 3 milyar euroyu aşan Makyol’da hedef Suudi Arabistan, Özbekistan ve Balkanlar

Necla DALAN / BÜKREŞ

Temelleri 1965 yılında Saffet Çebi tarafından atılan Makyol İnşaat, yurt dışında Türk müteahhitlik sektörünü temsil eden önemli oyunculardan biri haline geldi. Bugün Fas, Cezayir, Kazakistan, Irak, Azerbaycan, Kuveyt, Umman ve Ukrayna gibi ülkelerde altyapı yatırımlarını sürdüren Makyol İnşaat, Fas’ta gerçekleştirdiği projelerle kraliyet nişanı alan tek yabancı firma unvanına sahip.  1980’lerde yurtdışına açılan şirket bugün 12 ülkede faaliyet gösteriyor. Türkiye ve yurtdışında 400 kilometreden fazla devam eden otoyol ve raylı sistem projesi var. 

Şirketin uluslararası büyüme haritasında en stratejik adımlardan biri ise Romanya’daki mühendislik atılımı oldu. Makyol, Avrupa’nın doğusu ile batısını birbirine bağlayan Trans-European Transport Network (TEN-T) koridorları üzerinde yer alan Romanya’da Ulusal Karayolu Altyapı İdaresi (CNAIR) ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından yürütülen ağın en önemli bağlantı kesimlerinde ana yüklenici olarak çalışıyor. 

OTOYOL VE METRO İNŞAATI DEVAM EDİYOR

Makyol’un Romanya’da yerel ve Türk ortaklarla hayata geçirdiği yedi proje hem mühendislik hem de finansal büyüklük açısından ülkenin en kapsamlı altyapı yatırımları arasında. Transilvanya Otoyolu (A3), Sibiu-Făgăraș Otoyolu’nun dört etabı (A13), Ploiești-Buzău Otoyolu (A7) ve Bükreş Havalimanı Metro Bağlantısı bu projeler arasında öne çıkanlar. Makyol İnşaat’ın projeleri, Avrupa Birliği ve Romen Hükümetleri tarafından çeşitli fonlarla finanse ediliyor. Şirket, projelerde Alarko, Özaltın ve Nurol gibi farklı Türk firmalarıyla konsorsiyumlar kurarken AB menşeli müşavirlik şirketleriyle de iş birliği yürütüyor.

Toplamda 3 milyar euronun üzerinde sözleşme bedeline sahip, çelik yapı imalatının 100 bin tonu aştığı yedi projede, 128,55 kilometrelik karayolu ve 6,6 kilometrelik metro inşaatı, 2,8 km uzunluğunda bir tünel, 150’den fazla köprü/viyadük, onlarca kavşak ve istasyon bulunuyor. Aynı zamanda 3 binden fazla mühendis, teknisyen ve mavi yakalı çalışan istihdam ediliyor. 

AVRUPA’NIN DOĞUSU VE BATISI ARASINDA KESİNTİSİZ BAĞLANTI

Makyol’un Romanya’daki faaliyetlerini ve hedeflerini Saffet Oğuz Çebi ile konuştuk. Makyol’un başındaki Adnan Çebi’nin oğlu olan Saffet Oğuz Çebi, Makyol İnşaat’ın Romanya CEO’su olarak görev yapıyor. Makyol’un Romanya’daki en büyük Türk şirketlerinden biri olduğunu söyleyen Çebi, “Romanya’da yürüttüğümüz otoyol ve metro projeleri, yalnızca beton ve çelikten ibaret değil; aynı zamanda Türk mühendisliğinin disiplinini, güvenilirliğini ve çözüm üretme yeteneğini temsil ediyor. Bu projelerle, Romanya’nın AB ulaştırma ağlarına entegrasyonuna katkıda bulunuyor, Avrupa’nın doğusu ile batısı arasında kesintisiz bir bağlantı sağlıyoruz” dedi.

Türkiye ile Romanya arasında uzun yıllara dayanan sıcak ve güçlü bir ilişki olduğunu, 1980’ler ve 1990’larda futbolcular aracılığıyla halkların birbirine daha da yakınlaştığını belirten Çebi, sözlerini şöyle sürdürdü:

TÜRK YATIRIMLARININ TOPLAMI 8 MİLYAR DOLAR

“Romanya’da Türk müteahhitlik sektörünün bugüne kadar üstlendiği 231 projenin toplam değeri 15,2 milyar doları aşarken, iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 2024 yılı itibarıyla 8 milyar dolar ihracat ve 4 milyar dolar ithalatla toplam 12 milyar dolar seviyesine ulaşmış durumda. Türk yatırımlarının toplamı yaklaşık 8 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Makyol Romanya olarak bizim faaliyetlerimizin toplam portföy büyüklüğü 3 milyar euroyu aştı. Fiyat farklarıyla aslında 3.5 milyar euroyu geçti.”

 
Bükreş’te Saffet Oğuz Çebi, Makyol’un Turizm Yatırımları Genel Koordinatörü Serdar Alp Turan, Romanya Ülke Müdürü İsa Akbulut, İş Geliştirme Direktörü Cenker Özeren ve Yurtdışı Projeler Direktörü Mustafa Çebi ile inşaatı devam eden Bükreş M6 metrosu ve Ploiești-Buzău Otoyolu şantiyelerini gezdik. Çebi, bu projelerle ilgili şu bilgileri verdi:

“İTALYANLAR 12 YILDA BİTİRDİ, BİZ 30 AYDA TAMAMLAYACAĞIZ”

“Altı istasyonun olduğu Bükreş M6 metrosunda Alsim Alarko ile ortağız. Projeyi 2028 başında tamamlamayı hedefliyoruz. Bizimle çalışmaktan çok memnunlar. Çünkü bir önceki metro projesinde İtalyanlar yedi kilometreyi 12 yılda bitirmiş… Biz 30 ayda bitireceğiz. Gelecekteki metro ihaleleriyle de ilgileneceğiz. Ploiești-Buzău Otoyolu (A7) üçüncü kesimi başladığımız ikinci proje. Bu ayın sonunda tamamlamayı öngörüyoruz. Proje 14 kilometre uzunluğunda, iki köprü ve yedi kavşaktan oluşuyor. Sözleşme bedeli 216 milyon euro ama fiyat farklarıyla 300 milyon euroyu geçti.

Toplamda 68 kilometre olan Sibiu-Făgăraș Otoyolu’nun dört etabının ihalelerini biz kazandık. Toplam değeri 1.3 milyar euro. Bu projedeki en önemli bölüm çelik kemer köprüler. 70 ton yapısal çelik var projemizde. Bu çeliğin hammadde teminini Kore’den gerçekleştirdik. Hammadde Ankara’daki iki taşeronumuzun fabrikalarına geldi. Fabrikalar çelik aksam üretip buraya nakletti ve sahada montajı yapılacak. Bu önemli bir rakam. Şöyle örnek vereyim; Osmangazi Köprüsü’nde 80 bin ton çelik kullanıldı.

Bu arada kazık tasarımlarının bir kısmı, sanat yapı tasarımlarının bir kısmı da Türkiye’den… Bu senenin başında da Özaltın İnşaat ile ortak olarak A3 otoyolunun Meseş kesimini imzaladık. Bu 1.3 milyar euroluk bir proje. 41 kilometre uzunluğunda ve içinde 2.8 kilometre ile Romanya’nın en uzun karayolu tüneli olacak. İnşaata başlamamız 2026 sonu, 2027 başını bulacak. Bunların dışında da ihalelere giriyoruz. Değerlendirme sürecinde olan tekliflerimiz var.”

“ŞEHİR OTELCİLİĞİ İÇİN ARAYIŞIMIZ VAR”

Saffet Oğuz Çebi, Romanya’da turizm ve yenilenebilir enerji alanlarında fırsatları da takip ettiklerini anlattı. Bu noktada sözü Turizm Yatırımları Genel Koordinatörü Serdar Alp Turan aldı ve şunları söyledi: 

“Avrupa Birliği’ne katılımdan sonra Romanya’da birçok fırsatın oluştuğunu görüyoruz. Turizmde geleceği olan bir ülke. Biz büyük şehirlerde uluslararası markalarla iş birliği yapan bir grubuz. Burada da zaman zaman fırsatlar geliyor. Çoğu tarihi binalar… Uygun şehir ve tesislere bakıyoruz. Çok sayıda yer gezdik, henüz somut bir gelişme yok. Ama şehir otelciliği için arayışımız hep var.”

YENİ FONLAR AÇILACAK, FIRSATLAR ARTACAK

Saffet Oğuz Çebi, ilginç bir tespitte de bulundu. Türk şirketlerinin Romanya’da çalışmaya başladıktan sonra İtalyan ve Avusturyalı şirketlerin iş almakta zorlandığını vurguladı. Pazarın büyüklüğü konusunda ise Avrupa Birliği’nin destekleri önemli bir gösterge. Bu konuda da Romanya Ülke Müdürü İsa Akbulut şu bilgileri verdi: 

“Romanya altyapı olarak geri kaldığı için çok ciddi destek alıyor Avrupa Birliği’nden. İlk etapta 27 milyar euro fon sağlandı. Bir kısmı hibe bir kısmı düşük faizli krediler… Şimdi 18 milyar euroluk bir yeni fon gündemde. Daha çok askeri ve stratejik projeler için Avrupa Birliği ve NATO kapsamında bir fon. Bunun da 5 milyar eurosu altyapı yatırımlarına harcanacak. Yani çok yatırım ve fırsat var ülkede.”  

YENİ HEDEF ÖZBEKİSTAN, SUUDİ ARABİSTAN VE BALKANLAR 

Saffet Oğuz Çebi, yeni pazarlar için de çalışmalarını sürdürdüklerini anlattı. Çebi, şöyle devam etti:

“Özbekistan, Suudi Arabistan ve Balkanlar’da takip ettiğimiz ihaleler var. Suudi Arabistan’da Yemen sınırında ülkenin ilk yap işlet devret otoyol projesi Aseer-Jazan için ön yeterlilik aldık. Büyük bir proje. Yerel ve Avrupalı güçlü ortaklardan oluşan güçlü bir konsorsiyumla beraberiz. O projede başarılı olursak başka projeleri de düşünebiliriz. Özbekistan’da da ülkenin en iddialı yap işlet devret otoyol projesi olan Taşkent-Andican projesinde ön yeterlilik aldık, ona hazırlanıyoruz. Savaştan sonra tekrar Ukrayna’ya odaklanmak istiyoruz. Balkanlar’da Çekya, Slovakya, Slovenya, Polonya gibi ülkeleri takip ediyoruz.”

Çebi, Türkiye’de de tüm kamu ihalelerini takip ettiklerini, enerjide fırsatlara baktıklarını vurguladı.

patronlardunyasi.com