Premier League, 2 milyar sterlinlik yaz transferleri ve 600 milyar TL’lik kadro değeriyle yeni sezona başlıyor

300 milyon sterlin harcayan Liverpool en başta olmak üzere İngiltere Premier League’deki hemen hemen her takım kadrosunu yeni transferlerle takviye etti. Bu kulüpler 2025 yaz transfer döneminde şu ana kadar yaklaşık 2 milyar sterlinlik (Yaklaşık 110 milyar TL) harcama yaptı. Transfer dönemi kapanana kadar eklenebilecek yeni futbolcularla bu rakam daha da artabilir. Üstelik, bu meblağ diğer dört büyük ligin yaptığı harcamanın toplamına eşit. Bu sayede PL hem seyir zevkini artıracak hem de diğerleriyle aradaki farkı açarak Avrupa’nın en zengin ligi olmayı sürdürecek…

Dünya'dan Alp Ulugay'ın haberine göre, PL’deki takımların İspanya, Almanya, İtalya ve Fransa liglerine karşı bu üstünlüğü kurabilmesinde en büyük etken sahip oldukları mali güç. 1992’de kuruluşundan beri PL hep iyi yönetildi ve yüksek gelir kaynakları yarattı. 2009-10 sezonunda PL’deki 20 takımın toplam geliri 2 milyar sterlin eşiğini ilk kez geçtiğinde İngiltere basını büyük yaygara yapmıştı. Aradan 15 sezon geçti ve şimdi toplam gelir 7 milyar sterlinin eşiğine geldi.

Son yıllarda İngiltere’yi olumsuz etkileyen Covid salgını ve Brexit gibi olaylar bile PL’in mali durumunu sarsmadı. Tribünlerin boş olduğu iki sezonda gelirlerde elbette bir azalma oldu ama 2021-22’den itibaren işler yeniden rayına oturdu. Kısa sürede eski gelir seviyesine ulaşıldığı gibi hızla bunun da üzerine çıkıldı.

ULUSLARARASI GELİRLER ARTIYOR

Bunun en büyük sebeplerinden biri PL’in bir süredir global imajını gelirlere yansıtması oldu. Mesela PL’deki en büyük gelir kaynağı olan yayın haklarıma bakalım: Geçen sezon 20 takıma yayın haklarından 2 milyar 675 milyon sterlin dağıtıldı. Ancak bunun 1,4 milyar sterlinlik daha büyük kısmı ülke dışı yani uluslararası yayın haklarından geldi. 2022’den beri de uluslararası hakların payı ulusal payın üzerinde. Çünkü PL’in sadece İngiltere ve Avrupa’da değil tüm dünyada yüz milyonlarca takipçisi var. Doğu ve Güneydoğu Asya’da, Ortadoğu’da hatta bir süredir Kuzey Amerika’da son derece popüler. Liverpool, Manchester United, Chelsea ve diğerlerinin çok büyük taraftar kitleleri var buralarda.

Zaten kulüplerin sosyal medya platformlarındaki takipçi sayılarına bakarak da bunu anlayabilirsiniz. İngiltere’nin nüfusu 57 milyondan biraz fazla. Halbuki Manchester United’ın toplam 233 milyon takipçisi var. Keza Manchester City’nin 179 milyon ve Liverpool’un 166 milyon. İlk altı takımdan sonra bu sayılar hızla düşüyor ama her takımın kendine özel yarattığı bir kitlesi var.

TÜM DÜNYADAN YILDIZLAR

Keza, PL’in bu küresel yapısını yıldız oyuncularına bakarak da anlamak mümkün. Liverpool’un son 10 sezondaki en büyük yıldız bir Mısırlı yani Mohamed Salah. Tottenham’ın geçen 10 yılına damga vuran ve takım kaptanlığına kadar yükselen oyuncu bir Koreliydi, yani Heung Min Son. Manchester City’nin en etkili ismi Norveçli Haaland. Manchester United’ın yeni yıldız adayı Mbeumo is Kamerunlu.

Dolayısıyla tüm dünyaya hitap eden bu yıldızların ve dev bir izleyici kitlesinin varlığıyla yayın hakları için ciddi bir rekabet ortaya çıkıyor. İngiltere içinde pazar doymuş durumda ve burada yayın haklarından daha fazla gelir elde etmek mümkün gözükmüyor. Buna karşılık PL uluslararası pazarlarda büyümeye devam ediyor. Mesela ABD’deki yayın haklarını satın alan NBC grubu altı sezon için yaklaşık 2 milyar sterlin ödemeyi göze aldı. Matchday Finance’e göre bu sezondan itibaren PL’in toplam uluslararası yayın hakları gelirinin 2 milyar sterlini geçmesi bekleniyor.

TİCARİ GELİRLERDE ARTIŞ

Elbette, bu küresel ilgi sayesinde ticari gelirler de artıyor. PL’deki takımların Avrupa dışı bölgelere özel sponsorluk anlaşmaları var. Bunun da etkisiyle son 10 yılda ticari gelirler de iki katına yükseldi. Geçen sezon ligdeki 20 takımın sadece forma üreticisi ve göğüs reklamı geliri bir milyar sterlini aşmıştı. Üretici tarafında Adidas Manchester United’a 90 milyon, Arsenal’a 75 milyon sterlin ödüyor. Nike ise Liverpool’a 75 milyon, Tottenham’a 50 milyon sterlin veriyor. Göğüs reklamı tarafındaysa Manchester United Snapdragon’dan ve Manchester City Etihad Havayolları’ndan 60’şar milyon, Liverpool Standard Chartered’dan 50 milyon sterlin alıyor.

Son olarak gişe gelirlerini atlamayalım. Geçenlerde PL’in CEO’su Richard Masters’ın CNBC’deki röportajında aktardığına göre PL stadyumlarındaki doluluk oranı geçen sezon yüzde 98’in üzerindeydi. Zaten geçen sezon maç başına seyirci ortalaması 40 bini geçti ve uzun yıllar sonra PL, Bundesliga’nın önünde Avrupa’nın en yüksek ortalamaya sahip ligi oldu. Bugün, 30 yıllık bir çabanın sonunda PL’deki her takımın seyirci dostu stadyumu var. Bunların her birinde üst düzey yeme-içme ve ağırlama olanakları var. Bugün Londra’da veya diğer şehirlerde maça gittiğinizde elinde alışveriş torbalarıyla futbol turistlerine mutlaka rastlarsınız. Zaten bu sayede Liverpool, Manc United ve Arsenal gibi büyük kulüplerin tek maçlık geliri 3 milyon sterlinin üzerinde…

LİGİ ZORA SOKABİLECEK 3 TEHDİT

1 Korsan yayınlar Milyonlarca kişinin izlediği korsan yayınlar sektörü zarara sokup PL yayıncılarını kaçırabilir.

2 ABD mızıkçılığı Ligde hâkim duruma geçen Amerikalı patronlar oyunun kurallarını değiştirip iyi işleyen sistemi bozabilir.

3 Suudi Arabistan parası Gelecek 10 yılda Suud Pro Ligi’ne akacak para futbol yıldızlarını PL’den kopartabilir.

patronlardunyasi.com