Olası bir faiz indirimi, BIST 100 endeksinde kısa vadeli bir yükselişi tetikleyebilir
Borsa İstanbul (BIST), TL faizlerin rekor düzeylere ulaştığı 2024’ün özellikle ikinci yarısından itibaren başlayan ve kesintisiz devam ederek on iki aya ulaşan yatırımcı göçü sürecinde önemli oranda kan kaybederken, gözler bu ayki faiz kararına çevrildi.

Merkez Bankası, en son 6 Mart’ta politika faizini 250 baz puan daha indirerek yüzde 42,5’e kadar düşürmüş, kasımdaki yüzde 50’lik düzeye göre toplam indirim 7,5 puana ulaşmıştı. Nisanda 250 baz puanlık daha indirim beklenirken, iç siyaset ve küresel ekonomide ortaya çıkan şok gelişmeler iklimi tamamen tersine çevirmiş, başlayan dövize atak dolayısıyla kurları bastırmak için yüklü satışlarla rezerv eriten Merkez Bankası, 17 Nisan toplantısında faizi tekrar artırarak yüzde 46’ya yükseltmek zorunda kalmıştı.
FAİZDE OLASI SENARYO
Merkez Bankası’nın kesintiye uğrayan faiz indirimleri sürecine devam edip etmeyeceği borsanın izleyen dönemdeki performansında da etkili olacak. Mayıs sonu itibarıyla yıllık enflasyonun yüzde 35,41’e gerilemesi ve Banka’nın dezenflasyon sürecinin güçlendiği yönündeki mesajları, 19 Haziran’daki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından indirim çıkması olasılığını güçlendiriyor. Söz konusu olası senaryoda kayda değer bir indirimin, BIST 100’de 9.600-10.000 bandında kısa vadeli bir yükselişi tetikleyebileceği, ancak kâr realizasyonları volatilite yaratabileceği de belirtiliyor. Bu arada faizin sabit tutulması ve artırım olasılıklarına göre de borsa performansında farklı senaryolar konuşuluyor.
GÖÇ MAYISTA DA SÜRDÜ
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre mayısta BIST pay senedi piyasasında yerli yatırımcıların sayısı 69 bin 109 kişi daha azalarak 6 milyon 505 bin 550’ye, yabancı yatırımcılar 92 kişi azalarak 29 bin 94’e, böylece toplam yatırımcı sayısı 69 bin 201 kişilik azalışla 6 milyon 534 bin 644’e kadar indi. Pay senedi piyasasının toplam portföy büyüklüğü de aylık bazda 21 milyar liralık bir düşüşle 5 trilyon 483,7 milyar liraya indi. Yerli yatırımcıların portföyü 14 milyar lira küçülerek 3 trilyon 557 milyar liraya, yabancı yatırımcılarınki de 7 milyar liralık küçülme ile 1 trilyon 926,7 milyar liraya geriledi.
Dünya'dan Naki Bakır'ın haberine göre, BIST’te geçen yıl özellikle şubattan itibaren yeni bir artış dalgası ile yatırımcı sayısı mayıs sonu itibarıyla 8 milyon 328 bin 236’ya kadar yükselmişti. Ancak izleyen dönemde, yüksek faizin cazibesiyle piyasada fonların TL mevduata kaymasının da etkisiyle borsadan çıkışlar başladı. Son on iki aydır kesintisiz devam eden bu çıkışlarla 1 milyon 790 bin 755 yerli ve 2 bin 837 yabancı yatırımcı borsayı terk etti; toplam yatırımcı sayısı bir yıl önceki düzeyinin 1 milyon 793 bin 592 altına indi.
BIST pay senedi piyasasının toplam portföy büyüklüğü de bir yıl önceki düzeyinin 365,7 milyar lira altına geriledi. Özellikle yabancı yatırımcı göçünün damgasını vurduğu son bir yıllık dönemde, tüm yatırımcıların yüzde 99,6’sını oluşturan yerlilerin toplam portföyü yüzde 0,2 oranında 7,6 milyar liralık bir küçülme kaydederken, azınlıktaki yabancı yatırımcının portföyü yüzde 15,7 oranında 358,1 milyar TL küçüldü.
MERKEZ BANKASI’NIN FAİZ İNDİRİM KARARI BIST'I NASIL ETKİLER?
Merkez Bankası’nın bu ayki toplantısında alacağı faiz kararının; indirim, sabit tutma ve artırım seçeneklerine göre BIST Pay Senedi Piyasası üzerinde yaratması öngörülen olası etkileri şöyle:
FAİZ İNDİRİMİ GELİRSE
-Pozitif etki: İndirim, borçlanma maliyetlerini düşürerek şirketlerin finansman giderlerini azaltır ve hisse senedi piyasasını cazip hale getirir.
-Yabancı yatırımcı girişi: Düşük faiz ortamı ve Türkiye’nin gri listeden çıkışı, yabancı yatırımcıları çekebilir.
-Kısa vadeli volatilite: Ancak, bazı analistler faiz indiriminin fiyatlanmış olabileceğini ve açıklamadan sonra kâr realizasyonuyla geçici düşüşler yaşanabileceği görüşünde.
-Sektörel etkiler: Net faiz marjlarındaki iyileşme ile banka hisseleri, kentsel dönüşüm projelerinin etkisiyle GYO ve çimento ve tüketici talebindeki toparlanma ile otomotiv ve perakende hisseleri öne çıkabilir.
FAİZ SABİT TUTULURSA
-Nötr veya hafif negatif etki: Faizlerin sabit tutulması, TCMB’nin enflasyonla mücadelede temkinli duruşunu sürdüreceği mesajını verecek. Bu karar, piyasada büyük bir hareket yaratmayabilir, ancak faiz indirimi beklentisi karşılık bulmayan yatırımcılar nezdinde satış baskısı oluşturabilir.
-Piyasa dinamikleri: BIST 100, 9.000-9.600 bandında dalgalanmaya devam edebilir. 9.060 üzeri kapanışlar pozitif momentum sağlarken, 9.000 altına sarkma satışları hızlandırabilir.
-Yatırımcı davranışı: Yatırımcı sayısında yaşanan azalma ve halka arzlara ilginin düşmesi şeklindeki temkinli duruş pekişebilir.
-Sektörel etkiler: Sınırlı hareket beklense de sabit faizde bankalar istikrarlı performans gösterebilir. Sanayi hisseleri, yüksek faiz hassasiyeti nedeniyle baskı altında kalabilir.
-Riskler: Enflasyonda hedefin yakınsanamaması ve küresel belirsizlikler, sabit faiz kararını nötrden hafif negatife çevirebilir.
FAİZ ARTIRIMI GELİRSE
-Negatif etki: Faiz artırımı, borçlanma maliyetlerini artırarak şirket kârlılıklarını ve tüketici talebini baskılar. Özellikle sanayi, ihracatçı ve GYO gibi faiz hassasiyeti yüksek sektörlerde satış baskısı artar.
-Yatırımcı güveni: TCMB’nin sıkılaşma sinyali, enflasyonla mücadelede kararlılık olarak algılansa da kısa vadede risk iştahını azaltabilir.
-Yabancı yatırımcılar: Yüksek faiz, ‘carry trade’ için cazip olsa da hisse senedi piyasasından çıkışları hızlandırabilir.
-Sektörel etkiler: Yüksek faiz marjları bankaları kısa vadede desteklese de kredi talebindeki düşüş negatif etki yaratabilir. Yüksek finansman maliyetleri nedeniyle sanayi ve ihracat sektörleri baskı altında kalabilir.
-Riskler: Faiz artırımı, ekonomik büyümeyi yavaşlatarak piyasada uzun süreli bir düzeltme hareketini tetikleyebilir. BIST 100’ün 8.560-8.860 destek seviyelerine gerileme riski artar.
DOLAR CİNSİNDEN YÜZDE 22,6 ERİDİ
Pay Senedi Piyasasında işlem gören hisselerin geçen yıl mayıs ayında 13,94 trilyon TL olan piyasa değeri ise ekimde 12,2 trilyon liraya kadar indikten sonra, faiz artırım sürecinin işaretleri ile birlikte yeniden yükselişe geçerek bu yıl martta 13,75 trilyon liraya çıktı. Ancak faiz indirimlerinin sekteye uğraması üzerinde yeniden düşerek mayıs ayını 12,97 trilyon TL düzeyinden kapadı. Aylık ortalama kurla çevrildiğinde geçen yıl mayıs ayında 433,1 milyar dolar olan piyasa değeri, bu yıl aynı ayda 335,2 milyar dolara indi. Buna göre pay senedi piyasasında işlem gören hisselerin toplam değeri son bir yılda dolar bazında yüzde 22,6 eridi.
BIST 100’DE GENEL PERFORMANS
BIST 100 endeksi, 30 Mayıs 2025 kapanış seviyesi olan 9.019,57 baz alındığında bir yıl önceki düzeyinin yüzde 13,3 altında kaldı. Son bir yılda pay senedi piyasasında kan kaybını tetikleyen ana faktörler yüksek enflasyon, yüksek faiz, sıkı para politikası, yabancı yatırımcı çıkışları ve likidite sorunları oldu. Bu dönemde bankacılık ve sigorta gibi sektörler daha iyi performans gösterse de genel piyasa zayıf bir risk iştahıyla hareket etti.
BIST Pay Senedi Piyasası’nda teknik olarak halen, 9.000- 9.600 bandı kritik bir aralık olarak değerlendiriliyor, 8.500-8.600 bölgesi potansiyel destek, 9.270 üzeri ise toparlanma sinyali olarak izleniyor. Yılın kalanında ve yakın gelecekteki performansı ise mevcut ekonomik koşullar, faiz indirimlerinin devamı, makroekonomik politikalar, küresel gelişmeler ve yatırımcı davranışlarına bağlı olarak şekillenecek.
patronlardunyasi.com