Merkez Bankası'ndan yeni analiz: Göstergeler kötü değil, şirketlerimiz güçlü
Merkez Bankası analizine göre, 2023 sonrası parasal sıkılaşma sürecinde reel sektör temerrütten büyük ölçüde kaçındı; firmalar güçlü bilançolarla süreci göğüslerken, konut satışı gibi varlık satışlarında da belirgin bir artış yaşanmadı. Analizde özetle, ‘şirketler söylendiği kadar zor durumda değil’ mesajı verildi. Ayrıca inşaat şirketlerine yönelik olarak da "temerrüt riskine karşı eldeki konutları satabilirsiniz" tavsiyesinde bulunuldu.
Son haftalarda TCMB’nin faiz politikalarının şirketleri zora soktuğu ve birçok şirketin bu yükü kaldıramayacak durumda olduğuna dair haberler yayınlanıyordu.
MERKEZ BANKASI'NDAN YENİ ANALİZ: GERÇEKTEN DE ŞİRKETLER ZOR DURUMDA MI?
Bu haberlere cevap niteliğinde, Merkez Bankası’nın blog sayfası olan “Merkezin Güncesi”nde Altan Aldan, Kadir Gürci ve Ünal Seven imzalı bir analiz yayınlandı.
Başlığı “Parasal Sıkılaşma, Temerrüt Riski ve Firmaların Konut Satışı” olan makalede 2023 sonrası girilen son parasal sıkılaşma döneminde reel sektör risklilik göstergelerindeki gelişmeler analiz edilirken firmaların temerrüt riskini azaltmak için varlık satışlarına yönelip yönelmediğini de konut satışlarına odaklanarak incelendi.
ŞİRKETLER PARASAL SIKILAŞMA DÖNEMİNE DÜŞÜK BORÇLULUK VE YÜKSEK KÂRLILIK İLE GİRDİ
Yazıda şirketlerin 2023 yılı itibariyle girilen parasal sıkılaşma sürecine göreli olarak düşük borçluluk ve yüksek kârlılık ile girdiğine dikkat çekildi ve aynı dönemde faaliyet kâr marjı tarihi yüksek seviyesini korurken net döviz pozisyon açığının da oldukça gerilemiş olduğu belirtildi.
TEMEL TEMERRÜT GÖSTERGELERİNDE ÖNEMLİ BİR ARTIŞ GÖRÜLMEDİ
Yayınlanan analizde reel sektörün sok sıkılaşma döneminden nasıl etkilendiği, temel temerrüt göstergeleri üzerinden incelendi.
Karşılıksız çek oranının parasal sıkılaşma ile birlikte arttığının gözlemlendiği belirtilen analizde, buna rağmen tarihsel ortalamanın çok altında kaldığı da ifade edildi.
Firmaların takipteki kredilerinin toplam ticari kredilere oranının da, 2023 sonunda en düşük tarihsel seviyelerine indiğinin altı çizildi. Söz konusu oranda son dönemde sınırlı bir artış görüldüğü ifade edilirken, halen tarihsel ortalamasının çok altında olduğu da ifade edildi.
Özetle, analizde mevcut verilerin sıkılaşma döneminde reel sektörün temerrüt açısından önemli bir artış yaşamadığına işaret ettiği belirtildi.
ŞİRKETLERİN VARLIK SATIŞI ARTMADI, TAM TERSİNE DÜŞTÜ
Temerrüt göstergeleri dışında analizde şirketlerin varlık satışına yönelip yönelmediği de incelendi.
Bunu anlamak için firmaların konut satışına bakan analistler, tapu verilerini kullanarak konut satışları içerisinde tüzel kişilerin payının 2018 öncesinde yüzde 20 civarındayken sıkılaşma döneminde artarak 2019 yılının nisan ayında yüzde 24,3 ile tarihi zirvesine ulaştığı fakat ardından yüzde 20’nin altına inerek söz konusu payın son sıkılaşma döneminde bir artış sergilemediği ifade edildi. Hatta bu verilerde son aylarda bir gerilemenin de görüldüğüne dikkat çekildi.
İNŞAAT FİRMALARINA "TEMERRÜT RİSKİNE KARŞI ELDEKİLERİ SATABİLİRSİNİZ" TAVSİYESİ
Analizde inşaat şirketlerine yönelik de şu tavsiyelere yer verildi:
"Eğer firmalar varlık satışına yöneliyorsa ilk aşamada üretim faaliyetlerinde kullanılmayan, ticari alacaklara karşılık edinilen ya da yatırım amaçlı satın alınmış konutların elden çıkarılması makul bir seçenek. Ayrıca nihai ürünleri konut olan inşaat firmaları da temerrüt riski yaşamaları durumunda ellerindeki konut stokunu hızlı bir şekilde eriterek nakdi varlıklarını güçlendirmeye çalışabilir."
Üç Merkez Bankası yetkilisi tarafından kaleme alınan analizde özetle, son sıkılaşma döneminde reel sektör temerrüt oranlarında kayda değer bir artış yaşanmadığı, firmaların sıkılaşma öncesindeki güçlü finansal durumlarının bu görünümde etkili olduğu değerlendirmesi yapıldı. Ayrıca son dönemde firmaların konut satışlarının tarihsel ortalamanın altında seyretmesi ve toplamdaki payının gerilemesi de bu değerlendirmeyi destekleyen bir unsur olarak ifade edildi.
patronlardunyasi.com
