Marmaray'da Üsküdar tüneli son aşamaya geldi

İstanbul'da yaşanan trafik sorunun çözümü ve ulaşım anlamında yeni bir açılım sağlaması için planlanan Marmaray Projesi'nde tünel açma ve Boğaz tüp geçişi çalışmaları belirlenen takvim dahilinde sürüyor. Proje yetkilileri, bazı noktalardaki arkeolojik kazılar nedeniyle aksamalar yaşanmasına karşın belirlenen tarihlerden büyük sapmalar yaşanmayacağını söyledi.

Projenin Boğaz geçişi için yapımına başlanan tünellerden Üsküdar'daki makas tünelinde de çalışmalar sona yaklaştı. 129 metre uzunluğa sahip olacak tünelin kazı çalışmaları 2.5 ay içinde tamamlanacak. Türk ve japon mühendislerin ortak çalıştıkları projede yetkililer, bazı bölümlerin zemin yapıları nedeniyle iş makinelerinin yavaş ilerlediğini söyledi. Projenin Boğaz geçişinde kullanılacak ve "Batırma Tüp Tünel" olarak yapılacak bölüm için de Tuzla'daki çalışmalar aralıksız devam ediyor.

Boğaz'da zemine monte edilecek 11 tüp bloktan 2'si büyük oranda tamamlandı. Her biri 20 bin ton ağırlığa sahip bloklar yapımlarının tamamlanmasının ardından yüzdürelerek belirlenen güzergahtaki yerlerine monte edilecek. Marmaray Projesi'nin 2010 yılında tamamlanması planlanıyor. Proje Türk ve Japon ortaklar olarak Taisei-Gama ve Nurol konsorsiyumu tarafından gerçekleştiriliyor.

İstanbul Boğazı'nın iki yakasını denizin altından birleştirecek ve Gebze ile Halkalı arasında kesintisiz raylı sistem bağlantısını gerçekleştirecek Marmaray Projesi, yer üstündeki yoğunlundan daha fazla yer altında devam ediyor. Proje ile ilgili bilgi veren mühendisler, tüneller için "Batırma Tüp Tünel, NATM Tünel (makas), Aç Kapa Tünelleri ve Yarı Delme Tünelleri" olarak bilinen yöntemlerin kullanıldığını, bunların da zemin yapıları ve bölge koşulları dikkate alınarak gerçekleştirildiğini belirtti. Buna göre Salacak ile Sarayburnu arasında (tüp geçit) Batırma Tünel kullanılacak. Üsküdar ve Sirkeci'de makas tünelleri, yine Üsküdar'da aç kapa tünelleri yapılacak.

ÜSKÜDAR'DAKİ MAKAS TÜNELİNDE IŞIK GÖRÜNDÜ

Projenin Üsküdar'daki bölümü ile ilgili bilgi veren Taisei Firmasından Saha Mühendisi Onur Yılmaz, makas tünel için öngörülen uzunluğun 129 metre olduğunu ve bunun büyük bir kısmının tamamlandığını söyledi. 2.5 ay içinde tüneldeki kazı çalışmalarının tamamen bitirileceğini söyleyen Yılmaz, bölgenin zemin yapısı itibariyle bazı yerlerde zorlandıklarını ancak bunun genel çalışma hızlarını etkilemediğini anlattı. Yılmaz, Üsküdar'da yaptıkları kazıda ağırlıklı olarak çamur taşı ve diyakas hafriyatı çıkardıklarını belirtti. 30 personelin çalıştığı şantiyede 7 mühendis, bir Japon başmühendisin gözetiminde çalışıyor.

Marmaray Projesi BC1, CR1 ve CR2 aşamalarından oluşuyor. BC1 aşamasında Kadıköy ile Yedikule arasındaki bölüm gerçekleştiriliyor. Burada Sirkeci, Yenikapı ve Kazlıçeşme'de yeraltı tren istasyonları da bulunuyor. Şu anda ağırlıklı olarak kazı ve tünel çalışmaları bu aşamada gerçekleşiyor. Boğaz tüp geçişinin uzunluğu 1387 metre olarak planlanmış durumda. Delme tünellerin toplam uzunlukları Asya yakasında 4 bin 200, Avrupa yakasında ise 5 bin 100 metre olarak gerçekleşecek. CR1 aşamasında ise Gebze ile Ayrılıkçeşme arasında yüzeysel çalışmalar yapılacak.

Bu bölümde Marmaray Hattı'nın geçeceği eski tren hatları yenilenerek modernizasyornları yapılacak. Aynı kapsamda Halkalı ile Kazlıçeşme arasında benzer çalışmalar yapılacak. Bu aşama ile ilgili henüz somut bir adım atılmış değil. CR2 bölümünde ise Projede kullanılacak vagonların temin edilmesi planlanıyor. Gebze ile Halkalı arasında çalışacak trenlerin güzergahlarını daha önce aynı hat üzerinde çalışan banliyö trenleri de kullanabilecek. Projenin sadece BC1 bölümünün maliyetinin 1 milyar 100 milyon dolar olacağı hesaplanıyor. Dünyada bu boyutlarda yapılan batırma tüneller bir ilk olma özelliği de taşıyor. Deniz altında yapılan çalışmalar ortama 20 metre ile 55 arasında değişen derinliklerde gerçekleşiyor.

Üsküdar Meydanı'nda da yapılacak istasyon için "Diyafram Duvarı" çalışmaları devam ediyor. Burada kullanılan duvar makinesinden dünyada 3 adet bulunuyor. Hollanda ve Dubai'de inşaatlarda kullanılan makinenin sonuncusu da Marmaray Projesi'nde kullanılıyor. Üsküdar'daki sahil yolunu trafiğe kapatan ve Boğaz'da kazı yapan gemilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan iskeleden çalışmalar denetlenebiliyor.

 Tüp geçit için şu anda Boğaz'da zemin düzelten "Sar 3" ve kazı yapan "Kanyu" isimli gemiler zemin çalışmalarını yürütüyor. Bu gemilerin deniz altından çıkardıkları hafriyat Marmara Denizi'nin en derin noktası olan "Çınarcık Çukuru"na götürülerek boşaltılıyor. Aynı yöntem kullanılarak da deniz tabanına özel olarak hazırlanmış dolgu malzemesi yerleştiriliyor. Aynı zamanda bu iki gemi Tuzla'da hazırlanan tüp blokların deniz tabanına indirilip monte edilmesi görevini de yerine getirecek. Kazı çalışması yapan gemiler çalışma sırasında bir çok noktadan zemine bağlanarak konumlarını koruyabiliyor. Ancak Boğaz'da her iki yönde de güçlü akıntı olduğu için bazı durumlarda gemiler koordinatlarını korumak için motorlarını da çalıştırmak zorunda kalabiliyor.

TUZLA'DA ÜRETİLEN TÜP BLOKLARDAN İKİSİ TAMAMLANDI, İKİSİNİN İNŞASI DA SON AŞAMADA

Öte yandan, İstanbul Boğazı'nda zemine yerleştirilecek tüp blokların imalatına da Tuzla'daki tersanede devam ediliyor. Bloklardan iki tanesi büyük oranda bitmiş durumda ve iki tanesi için de çalışmalar son aşamaya gelmiş bulunuyor. Blokların yapımıyla ilgili bilgi veren konsorsiyum yetkilisi İnşaat Yüksek Mühendisi Adnan Kölemenoğlu, tüp bölümler için belirlenen zamanın tutturulacağını, bir aksama olmasının beklenmediğini söyledi.

Çalışmaları değerlendiren Kölemenoğlu, "Tüpleri numara sıralarına göre inşa ediyoruz. 10 ve 11 numaralı tüpler tamamlandı. 9 ve 8 numaralı tüpler ise yüzde 60 oranında tamamlandı. 6 ve 7. tüplerin ise hazırlıkları devam ediyor. Bloklar tamamlandıkça sırasıyla yüzdürülerek yerlerine monte edilecek. Bu yüzdürülme esnasında bloklar özel bir platform ve romorklar eşliğinde taşınacak. Blokların suyun altına batırarak yerlerine indirmek için de bloklarda bulunan su tankları suyla doldurulacak. Aksi halde blokların dibe yerleştirilmesi mümkün değil" dedi.

Blokların her birinin yaklaşık 20 bin ton ağırlığa sahip olduğunu anlatan Kölemenoğlu, 11 bloktan 8'inin 185 metre boyunda, 16 metre eninde ve 9 metre yüksekliğinde olacağını diğerlerinin ise 110 ve 95 metre uzunluğa sahip olacağını belirtti. Tüp blokların 2008 haziran ayına yetiştirilmesi planlanıyor.

İstanbul/Cihan