Küçük Amerika'da kelepir daireler

Bir dönem İstanbullu yazlıkçıların en çok tercih ettiği Bayramoğlu, genç neslin gözünden düştü. 10 evden 2’sinde satılık tabelası bulunan ‘ada’da daire fiyatları 80 bin TL’den başlıyor...

İSTANBULLULARIN gözde sayfiye yeri Bayramoğlu da değişime daha fazla direnemedi. Yalıları, bahçe içinde 1-3 katlı villaları, sahili ve eğlence mekânlarıyla “Küçük Amerika” olarak anılan Darıca’daki Bayramoğlu Yarımadası (eskiler ada olarak adlandırıyor), şimdilerde “satılık ev” tabelalarıyla gündemde. Yarımadada neredeyse her apartmanda ya da 4-5 villadan birinde satılık tabelası görmek mümkün.
Bir dönemler yazlıkları, sahili, eğlence mekânlarıyla meşhur olan Bayramoğlu’nda niye bu kadar çok “satılık” tabelası olduğunu merak ettik ve bölgede faaliyet gösteren emlakçıların yanı sıra bölge sakinleriyle görüştük...

“ESKİ HAVASI KALMADI”

Yeşil Darıca Emlak’tan Fatih Karaduman, Bayramoğlu’nun eskiden ses getiren bir yer olduğunu ama artık eski havasının kalmadığını ifade ediyor. 30-40 yıllık mazisi olan yarımadada binaların yaşlandığına da dikkat çeken Karaduman, “Evlerin ya ilk sahipleri değişti ya da çocuklarına miras kaldı. İkinci jenerasyon da buradaki evleri satıp Ege ve Antalya’dan yazlık almayı tercih etti” diyor.
Darıca-Bayramoğlu’na doğalgaz geldikten sonra kışın da insanlar bölgede kalmaya başlamış. Bölgenin yazlık olmaktan çıkıp İstanbul’un bir mahallesine dönüştüğünü söyleyen Karaduman, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Bölgenin nüfusu arttı. İnsanlar daha sakin yerleri tercih etmeye başladı. İzmir Otobanı bölgeden geçecek, burası daha da bozulacak diye evini satan bile var. Yarımadadaki evlerin yüzde 20’sinde satılık tabelası asılı.”

AİDATINI ÖDEMEYENE PLAJ YASAK!

Eğlence mekanları kapanan Bayramoğlu’nda plajda içki içmek de yasaklanmış. Sahildeki balık lokantasında bile artık içki servisi yapılmıyor. Belediye, Kıyı Kanunu’na dayanarak sahildeki beton iskelelerin tamamını yıkmış.

“Burada yaşayanların çoğu yaşlı, sosyal çevre kalmadığı için yeni jenerasyon kaçıyor” diyen Gülcan Emlak’tan Yusuf Gülcan, bölgedeki gelişmeleri şöyle anlatıyor:

“Bayramoğlu, site mantığıyla yönetilen bir yer. İdare 600 TL aidat topluyor. Eskiden evlerde kullanılan elektriğin, suyun parasını da idare toplardı. İdare, aidatını ödemeyen evlerin elektriğini, suyunu keserdi. Şimdi elektrik ve su belediyeye geçti. İdare de şimdi aidatını ödeyemeyen ailelere plaja giriş kartı vermiyor.”

Yusuf Gülcan da Bayramoğlu’ndaki her 10 evden 2’sinde satılık tabelası bulunduğunu doğruluyor.

“ADA KOZMOPOLİTLEŞTİ”

Adadaki evlerin ilk sahipleri gibi evler de yaşlanmış. Binaların 28-30 yaşına geldiğini ve miyadını doldurduğunu düşünen Re/Max Uzman Emlak Gayrimenkul Danışmanı Tamer Balcı, “Eskiden Bayramoğlu’na ‘Küçük Amerika’ derdik. Sahili, sayfiye evleri ve mekanlarıyla eğlenceli bir yerdi. Ama son yıllarda çok göç aldı. Doğudan göç edenlerin çoğu Bayramoğlu’na yerleşti. Burası kozmopolit bir yer haline geldi. Elit olmaktan çıktı” diyor.

Binaların eskimesi, denizin kirlenmesi ve elit bir bölge olmaktan çıkmasının insanları Bayramoğlu’ndan kaçırdığını vurgulayan Balcı, yeni jenerasyonun artık Bayramoğlu’nu tercih etmediğini ve ailelerinden miras kalan evleri de satılığa çıkardığını söylüyor.

“TÜRKİYE BAYRAMOĞLU’NDAN YÖNETİLİRDİ”

Bayramoğlu Yuva Emlak’tan Gökçen Koşu, yarımadayı 1980’lere kadar Türkiye'nin yönetildiği yer olarak tanımlıyor: “Üst düzey bürokratların, sanatçıların, sanayicilerin, hukukçularının yazlıklarının bulunduğu son derece elit ve özel bir yerdi. Öyle ki burada bir daire sahibi olabilmek, Bağdat Caddesi, Suadiye’de cadde üstünden bir dükkan almaktan çok daha zordu. Ancak 1990’lı yıllardan sonra bu insanların yaşları 80’e dayandı. Gelemez oldular Zaten çoğu da vefat etti. Gençlerse o dönemlerde başlayan Bodrum tutkusuyla burayı bıraktı. Zaten ekonomik durumları üst düzey olan bu yeni neslin çoğu da buradaki evini unuttu. Aklına gelen de zaman içinde satışa çıkardı.”

Bayramoğlu Yarımadası’nda 2 bin 480 hane bulunuyor. Koşu, bölgedeki evlerin yüzde 90’ının satışına kendilerinin aracılık ettiğini söylüyor. Koşu’ya göre halen adada 85-90 adet satılık ev bulunuyor:
“Yuvarlak bir yarımada olduğu için gezerken satılık çok yer varmış izlenimi uyandırabilir. Oysa genele vurulduğunda sadece yüzde 3-4 oranında satılık ev vardır.”

Gökçen Koşu, son yıllarda Bayramoğlu'na yakın mahallelerin çok göç aldığını vurguluyor. Adanın hala elit bir yer olduğunu düşünen Koşu, “Dokuyu iyi bilen eski ve ada içindeki bir emlakçı olarak asla elit bir yer olmaktan çıktı diyemem” diyor.

80 BİN TL’YE DAİRE, 700 BİN DOLARA YALI

Bayramoğlu’nu ada içi ve dışı olarak ayırmak gerekiyor. Bölgenin en popüler yeri ada içi, en popüler sitesi ise adanın giriş kapısına çok yakın olan Kastelli Sitesi olarak gösteriliyor.
Ada içinde fiyatlar dışarıya göre daha yüksek. Evlerin nitelikleri de farklı. Site tarzı bir yapılanma yok. Konutların yaklaşık yüzde 10’u müstakil villa ve yalılardan oluşuyor. Kalanlarsa apartman daireleri.
Daire fiyatları 80 bin TL’den başlayıp konumuna ve içinin temizliğine göre 110 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bahçe katları, üst katlara göre daha pahalı. Villalar 300-350 bin dolardan satılırken, yalıların fiyatları ise 700 bin dolardan başlıyor.

Ada dışında ise birkaç apartmandan veya çoklu villalardan oluşan siteler bulunuyor. Apartman daireleri 70-120 bin, eski yapım villalar ise 250-300 bin TL’den satılıyor. Ada dışında, özellikle de Balyanoz bölgesinde yeni villa siteleri yapılıyor. Yeni sitelerdeki villaların fiyatı da 350-500 bin TL arasında.

BAYRAMOĞLU’NA MARİNA

Bayramoğlu’nda Yapı Kredi Bankası’nın, Garanti Bankası’nın ve Emekli Sandığı’nın sosyal tesisleri bulunuyor. Son günlerde büyük grupların bu sosyal tesislere gözünü diktiği ve bölgeye marina yapmak için girişimlerde bulunduğu söyleniyor.

Yapı Kredi’nin ada içindeki tesisleri dışında iki arazisi daha var. Bankanın sosyal tesislerini bir gruba sattığı belirtiliyor. Söz konusu grubun bölgeye otel yapacağını iddia ediliyor.

Koç Grubu’nun da Tuzla ile Bayramoğlu arasında kalan eski Jeep fabrikasını marina yapmak için satın aldığı söyleniyor. Başka bir grubun da Balyanoz Koyu’nda marina yapacağı, projeyi çizdirdiği ve hatta kredi almak için uğraştığı konuşuluyor.

Bayramoğlu’nda Dubai Şeyhi’nin yerinin de satıldığı, araziyi Koç veya Sabancı gruplarından birinin aldığı ileri sürülüyor. Söz konusu araziye üniversite kampüsü yapılacağı da söylentiler arasında.

Bayramoğlu’nun tarihçesi

Marmara Denizi’ne uzanan küçük bir yarımada olan Bayramoğlu, 1950’lerin sonunda yerleşime açılmış. Halkın söylemiyle ‘Bayramoğlu Adası’, eski haritalarda Üç Burunlar Yarımadası olarak geçiyor. İstanbul’a yaklaşık 40 km uzaklıktaki Bayramoğlu, 19’uncu yüzyılın sonlarına ait bir haritada üzerinde yerleşim bulunmayan bir yarımada olarak görünüyor. Yarımadanın girişi ‘Han Yeri’, yarımada ‘Balyanoz’, kuzeyindeki koy ise ‘Balyanoz Limanı’ olarak tanımlanmış.

Aynı haritada, yarımadanın batısında Cebel Ahmet Kuyusu, girişine yakın konumda ise iki kuyu ve bir de havuz olduğu belirtilmiş. Yarımadanın kuzeyindeki Mankafa Burnu’ndan sonra uzanan büyük koyda ise iki adet eski tuğla fabrikası iskelesi bulunuyor. Günümüzde de bu alanda bazı sanayi tesisleri yer alıyor. Yarımadanın karayla birleştiği kıyının güneydoğu ucu ise Yelkenkaya Feneri olarak anılıyor.
1955 yılına kadar çayırlık alanlar ve beş küçük koydan ibaret olan bu ıssız yarımada, Necmettin Bayramoğlu ve İBA (İstanbul Bayındırlık ve Malzeme İşleri) şirketinin girişimleri sonucu yerleşime açılmış. Yarımadanın ‘Balyanoz’ olan adı ilgili bakanlığın kararıyla Bayramoğlu olarak değiştirilmiş.
Bayramoğlu Sahil Mahallesi, ilk imar planı raporuna göre yarımada turistik bir dinlenme sitesi olarak planlanmış. Mehtap Koyu da ‘turistik saha’ olarak ayrılmış. Adanın diğer bölümlerinde ise ayrık nizamda bahçeli evler inşa edilmesine karar verilmiş.

Kamu hizmeti veren ilk tesislerin kuruluşundan sonra yarımada ‘lebiderya’ ve ‘iç’ olmak üzere 650 parsele ayrılarak yerleşime açılmış. Bahçe içinde inşa edilen 1-2 katlı evleri, doğal güzelliği ve İstanbul’a yakınlığıyla Bayramoğlu, 1955-1970 yılları arasında gözde bir sayfiye yeri haline gelmiş. İmara açıldıktan sonra bahçe içinde 1-3 katlı 249 villa ve 51 yalıdan oluşan mimari dokusuyla Bayramoğlu, son yıllarda inşa edilen 3-4 katlı (arazi eğimine göre 5-6 katlı) apartmanlardan (bin 853 daire) oluşan yoğun bir yerleşim yeri haline geldi.

Bülent Ekimci/Para