Konutta 'balon' korkusu

Konutta 'balon' korkusu

Şu günlerde Türkiye'de "gayrimenkul"e hücum var... Gayrimenkul fiyatları "olması gereken çizginin üzerine çıktı"... Bazıları "Acaba dolduruşa gelerek gayrimenkule çok para mı ödüyorum, bu gayrimenkulun fiyatı yakında düşerse ben ne yaparım?" korkusu duymaya başladı... Ama bütün bunlar Türkiye'ye özgü konular değil.
Türkiye'deki gibi birçok ülkede de bir yanda gayrimenkule hücum ve bu hücum nedeniyle fiyat patlaması var. "Gayrimenkul balonu patlarsa ne olur?" endişesi ortalığa yayılmış durumda.
The New York Times gazetesinde geçen ay Steve Lohr'un bir araştırması yayımlandı. Araştırmanın başında koskocaman bir sabun köpüğü resmi vardı... Üzerine de "Pop?" (Köpük ne zaman patlayacak? diye yazmışlardı.
Türkiye'de gayrimenkul piyasasındaki canlılığın tek nedeni insanların evsiz kalmaları, başlarını sokacak bir satın alma arayışları mı?

Gayrimenkule hücum var
İmarlar Kongresi nedeniyle Cumhuriyet'in Pazar ekinde bir söyleşisi yayımlanan ünlü Mimar Doğan Tekeli diyor ki, "İstanbul'da konut envanteri yapılmıyor. 1998-1999 yıllarında eski belediye başkanlarından Bedrettin Dalan, İstanbul'da 19 milyon insanı iskân edecek konut stokunun bulunduğunu belirlediklerini açıklamıştı. O yıldan bu yana çok sayıda konut yapıldı. Buna karşılık İstanbul'un nüfusu 13-14 milyon dolayında... "
Gazetelerde yayımlanan konut ilanlarında, yeni yapılan konutların büyüklüğü, fiyatı konusunda bilgiler yer alıyor. Bu bilgiler yapılan konutların çoğunun orta ve ortanın üzeri gelir grubunun satın alacağı konutlar olduğunu gösteriyor.
Faizlerin düşmesi, döviz fiyatının aşağılarda sürünmesi, borsanın kazandırmaması nedeniyle tasarrufların gayrimenkule yöneldiği, bankaların ucuz faizli kredilerinin talebi canlandırdığı, talebin çoğunun yatırım ve gelir amaçlı talep olduğu tahmin ediliyor.

Fiyatlar her ülkede artıyor
Steve Lohr'un araştırmasından öğrendiğimize göre gayrimenkul talebi ABD, Fransa, İspanya, İngiltere, İrlanda, İsveç, Avustralya gibi ülkelerde de patlamış durumda. Orta ve ortanın üzerindeki insanlar (1) İkinci ev, (2) Başka ülkelerde tatil evi alıyor. Yurtdışında da borsanın kazandırmaması, faiz oranlarının düşmesi gayrimenkul talebini patlatan etkenler. Thomas F. Hebling, IMF adına bir araştırma yapmış. 1997-2002 yılları arasında 14 ülkenin gayrimenkul piyasasındaki iniş çıkışları değerlendirmiş. Her çıkıştan sonra bir çöküş yaşanmıyormuş ama, çıkışlardan sonra bazı ülkelerde çöküşün gelmesi de olağan imiş.
Bu yazıyı okuyanlar soracaklar: Gayrimenkul yatırımı yanlış bir yatırım mı? "Balon" var demek, yakında bir risk ihtimali var demek mi? Cevap: Unutmayınız her yatırımın riski vardır. Dünya üzerinde insanlar yıllardır gayrimenkule yatırım yapıyor. Kaybeden de oldu, kazanan da oldu. Gayrimenkule sadece Türkiye'de değil, dünyanın başka ülkelerinde de hücum var... Bu nedenle yatırımcılara akıl vermek kimsenin haddine düşmez. Her yatırımcı kendi için doğru olanı kendi bilir.

Milliyet