Kedilerin artık bir müzesi var

Hürriyet yazarı İhsan Yılmaz, Çırağan’da açılan kedi müzesini ziyaret etti. İşte Yılmaz’ın köşe yazısı:

Kabataş Erkek Lisesi’nden dönem arkadaşıdır edebiyatımızın iki büyük ustası, Behçet Necatigil ve Tahir Alangu. Berlin’den Tahir Alangu’ya gönderdiği bir mektubunda şöyle yazar Necatigil: “Ne kadar isterdim Beşiktaş- Ortaköy yolunun üzerinde olmayı. Bir duvar dibinden, bir kedi gibi sürtünerek yürümeyi.”

Mektubun üzerindeki tarih 4 Ekim 1937’dir.

Dünya Hayvanları Koruma Günü’ne denk gelen bu tarihte, Necatigil’in bir kedi gibi duvar dibinde yürümeyi özlediği yerde, Çırağan’da 86 yıl sonra bir Kedi Müzesi açıldı.

Sunay Akın’ın 15 yıldır dünyanın sayılı koleksiyonerlerinden topladığı çocuk, oyun, oyuncak, masal ve çizgi roman tarihinin kedileri bu kapsamda ilk kez Kedi Müzesi çatısı altında bir araya getirildi.

Çocuk tarihini incelediğimizde kedi, kullanılan materyallerde açık ara birinci sırada yer alıyor. Doğayı ve hayvanları sevme, koruma bilincini arttırmak, gelecek kuşaklara aşılamak düşüncesiyle açılan Kedi Müzesi’nin logosunu Gürbüz Doğan Ekşioğlu hazırladı. Sahne tasarım sanatçısı Ayhan Doğan’ın hazırladığı birbirinden özel galerilerden oluşan Kedi Müzesi’nde neler var?

ORHAN VELİ VE CİĞERCİNİN KEDİSİ

Müzeye Kedili Sokak’tan giriliyor. Oyuncakçıdan kartpostalcıya, pulcudan kitapçıya, fotoğrafçıya her köşede kedileri görürken ciğercide Orhan Veli’yle karşılaşacaksınız. Şairin iki kedinin karşılıklı atışmalarından oluşan ‘Kuyruklu Şiir’ ve ‘Cevap’ şiirlerini ilk yayımlandıkları Yaprak dergileri de sergileniyor burada.

Dünyanın dört bir yanından toplanmış kedi oyuncakları, çizgi roman, edebiyat ve sinema tarihinin ünlü kedilerinin hikayelerini farklı temalara ayrılmış galerilerde görmek mümkün.

CATS MÜZİKALİ NASIL YAZILDI

Dünyanın en ünlü müzikali Cats’in ilk gösterim afişini belki başka yerlerde görebilirsiniz ama müzikal ekibinin imzaladığı nüsha Kedi Müzesi’nde. Gezerken hikâyeler de okuyacaksınız, örneğin 1981’de gösterime giren Cats’in yaratıcısı Andrew Lloyd Webber, henüz çocukken okuduğu ve çok etkilendiği T. S. Eliot’un Old Possum’s Book Of Practical Cats (İhtiyar Farenin Kediler Kılavuzu) adlı kitabından yola çıkarak yazmıştır bu müzikali. Elbette ki Kedi Müzesi’nde bu kitabın 1939 tarihli ilk baskısını da göreceksiniz.

ARMASINDA KEDİ OLAN TAKIM

Kedi Müzesi içerisinde iki müze daha bulunuyor: Nuh’un Gemisi Müzesi ile Kaleci Müzesi. Doğayı ve hayvanları koruma kültürünün en eski figürü olan Nuh’un Gemisi’nde elbetteki kedi de vardır. Dünyadaki en yaygın oyunlardan birisi olan futbolun baş aktörlerinden kalecilere takılan yaygın lakaplardan birisinin kedi olması müzede özel bir bölümle anlatılıyor. Armasında kedi olan ender futbol takımlarından birinin Van Spor olduğunu biliyor muydunuz?

ÇAĞIRAN KEDİ

Maneki Neko’nun anlamı çağıran kedi. Japonların uğur ve zenginlik getirdiğine inandıkları en yaygın kedi sembollerinden biri. Ortaya çıkışıyla ilgili pek çok farklı hikâye anlatılır. En yaygın olanı, dönemin bir soylusu, Tokyo dışındaki köhne bir tapınağın önünden geçerken tapınağın kedisinin patisiyle kendisini çağırır gibi hareket ettiğini görür. Hem merak hem ürpertiyle atından inen soylu, kediye doğru yaklaşırken, bir saniye önce durduğu noktaya yıldırım düşer. Kedinin hayatını kurtardığını düşünen soylu, tapınağa arazi ve para bağışlar. Yıllar sonra kedinin öldüğünü duyunca da ilk Maneki Neko heykelciğini yaptırır.

TOMRİS UYAR’IN ÖLÜM İLANI VERDİĞİ KEDİSİ

Yazarların kedilerle olan ilişkisi çok derindir. Tomris Uyar kedisinin ölümünden sonra gazeteye ilan bile verir. 18 Ekim 1988 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde çıkan ilanın hikayesini 17 Ekim’de günlüğüne şöyle yazar:

“Kedimiz Gülüver bu sabah öldü. Öleceğini anladığım günden başlayarak, arkasında bırakacağı somut boşluğun, yaşamımızda tuttuğu somut yere baskın çıkacağını sezmiştim.

Gülüver’in eski bir kedici olan Celâl Üster’in gösterdiği anlayış sonucu gazetede çıkan ölüm ilanı üstüne, burada adlarını sayamayacağım kadar çok kişi başsağlığı telefonu etti, başsağlığı dilemeye eve kadar geldi.”

Tomris Uyar eşi Turgut Uyar’ı üç sene önce kaybetmiş olsa da adını ilana koyar. Müzede ilanın olduğu bu gazete de sergileniyor.

patronlardunyasi.com