İstanbul'un yeni gözde merkezi

Bülent Ekimci'nin haberi

Osmanlı döneminin yalı ve sayfiye bölgesi Sütlüce’de kentsel dönüşüm çalışmaları hızlandı. Lüks oteller ve iş merkezlerinin yanı sıra markalı konut projeleri de dikkat çekiyor. Konutların metrekare fiyatı bin 500 ile 5 bin TL arasında değişiyor...

SÜTLÜCE, Beyoğlu’nun 45 mahallesinden biri. Haliç’e kıyısı bulunan mahalle, aynı zamanda İstanbul’un en eski yerleşim alanlarından biri. Hani 1980’li, 1990’lı yıllarda kıyısından geçerken o burnumuzu, nefesimizi tutarak geçtiğimiz yer. Oysa Sütlüce, bir zamanlar bağları, bahçeleri, yalıları ve kasırlarıyla İstanbul’un en önemli mesire yerlerinden biriydi...

Sütlüce, eskiden olduğu gibi bir mesire yeri olmasa da makus talihini yenecek büyük bir değişimin eşiğinde. Son dönemde gayrimenkul yatırımcılarının en gözde bölgelerinde biri haline gelen Sütlüce’ye işadamları da yoğun ilgi gösteriyor.

1984 yılında mezbahanın kapanması ve Haliç’in temizlenmeye başlaması, Sütlüce’yi yeniden yaşanabilir bir bölge haline getirmişti. Bölgede önce Rahmi Koç Müzesi ve Miniatürk kuruldu. Ardından İstanbul Kongre Merkezi inşa edildi. Kağıthane Belediyesi’nin hazırladığı “Cendere Vadisi Projesi”nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi meclis kararıyla 12 Ocak 2011’de onaylanmasıyla birlikte Sütlüce’nin önemi biraz daha anttı. Mahallede son yıllarda rezidans, konut ve otel projeleri art arda yükselmeye başladı...

YATIRIMLAR DEVAM EDİYOR

Sütlüce’de inşa edilen Hilton Garden Inn faaliyete geçti. Bu arada, Hilton’un bu otelin arkasındaki araziyi de satın aldığı ve buraya Hilton Garden Inn ile entegre olacak ikinci bir oteli inşa edeceği söyleniyor.
Bölgede inşaatı başlayan ikinci bir otel daha var. Yıkım çalışmalarının başladığı araziyi Lazelli Mobilya’nın satın aldığı ve otel inşa edeceği konuşuluyor. Henüz tabela bile asılmayan inşaat alanında çalışan işçilere sorduğumuzda ise daha yıkımın yeni başladığını söylemekle yetiniyorlar.

Ali Rıza Yılmaz İnşaat ise İmrahor Caddesi üzerinde sahibi olduğu BP benzin istasyonunun hemen yanındaki 35 bin metrekare arazi üzerine üç bloklu bir ofis projesi inşa ediyor. Kaba inşaatı tamamlanan Sütlüce Ofis projesinin mantolama, cephe kaplama, cam, ince yapı ve boya işleri henüz başlamamış.

KONUT VE REZİDANS PROJELERİ

Sütlüce’deki yeni yatırımlar bunlarla sınırlı değil elbette. Bölgede rezidans ve konut projeleri de yükseliyor. Kılıç İnşaat’ın inşa edeceği Japon Evler projesinin, Sütlüce’nin girişinde alt geçidi geçer geçmez yolun sağındaki arazide temel atma çalışmaları devam ediyor. Japon Evler’in satış yetkilisi Alsel Ünlü, 44 daireli projenin yüzde 80’inin satışının tamamlandığını söylüyor. 1+0, 1+1 ve 2+1 daire seçenekleri sunulan projede metrekare fiyatları ortalama 5 bin TL.

Kılıç İnşaat, Japon Evler’in hemen bitişiğindeki araziyi de satın almış. Ünlü, üzerinde eski dört bina bulunan arazide yıl sonuna kadar ikinci projeye başlayacaklarını söylüyor. Söz konusu proje, otoparkı ve sosyal tesisiyle birlikte 36 daire barındıran 7 katlı bir bina olacak. 1+1, 2+1 ve dubleks daire seçenekleriyle satışa sunulacak Japon Evler Sütlüce 2’de metrekare fiyatının 4 bin ile 4 bin 500 TL arasında olması bekleniyor.

Bölgedeki ikinci büyük konut projesi ise Sütlüce Armağan Konutları. Sütlüce’de 16 yıldır inşaat yapan Armağan İnşaat’ın bin 600 metrekare arazi üzerine inşa ettiği ve 2+1’den 5+1’e kadar farklı daire seçenekleri sunulan Sütlüce Armağan Konutları’nda metrekare fiyatları bin 500 liradan başlayıp 2 bin 500 TL’ye kadar çıkıyor. Armağan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Bayraktutan, 100 daireden 80’inin satıldığını, ellerinde 20 daire ve 4 işyeri kaldığını söylüyor.

Armağan İnşaat’ın Sütlüce mahalle arasında 16 ve 20 dairelik iki inşaatı daha bulunuyor. 2+1 ve 5+1 şeklindeki dairelerin metrekare fiyatının bin 500 ile 2 bin TL arasında olduğunu söyleyen Bayraktutan, cadde üzerinde yeni satın aldıkları arazilerde yapacakları inşaatlarınsa halen proje aşamasında olduğunu açıklıyor.

SÜTLÜCE’YE İKİ ÜNİVERSİTE GELİYOR

Sütlüce’de Yılmaz İnşaat’ın sahibi olduğu BP benzin istasyonunun diğer yanındaki büyük camlı binaya İstanbul Ticaret Üniversitesi geliyor. Eminönü, Üsküdar ve Küçükyalı’da kampüsleri bulunan İstanbul Ticaret Üniversitesi, dördüncü kampüsü için Sütlüce’de 39 bin metrekarelik yeni bir bina satın almış. Üniversite, Küçükyalı ve Üsküdar’daki bazı fakülteler ile Eminönü’ndeki Hukuk Fakültesi’ni Sütlüce’ye taşımaya hazırlanıyor.

Sütlüce’ye gelmeye hazırlanan bir diğer üniversite ise Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi. Merkezi İstanbul Fatih’te bulunan Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nin Okmeydanı’na taşınan Adliye Sarayı’nın eski binalarına taşınacağı söyleniyor. Adalet Bakanlığı’ ile üniversite yetkilileri arasındaki görüşmelerin devam ettiği belirtiliyor.

DEĞER KATACAK PROJELER

Otel, konut, rezidans ve gelecek olan üniversitelerin yanı sıra Sütlüce’yi İstanbul’un en değerli yerlerinde biri haline getirecek yeni projeler de söz konusu. ‘Altın Boynuz’ Haliç’e sahili bulunan bölgede yapılacak başka yatırımlar da var. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) Haliç’i temizlemek için su devridaimini gerçekleştirecek kanal inşaatları tamamen bitmiş durumda. Sütlüce’nin biraz ilerisinde ise Haliç’i eski tarihine kavuşturmak için başlatılan Sadabat projesi yavaş da olsa ilerliyor. Proje tamamlandığında Sadabat sınırları içerisindeki Hassa Bahçeleri yeniden canlanacak, Osmanlı’dan kalan saray, köşk ve kasırlar yenilenecek ve bölge eski orijinal dokusuna kavuşturulacak.

Kağıthane Belediyesi’nin hazırladığı ‘Cendere Vadisi’ projesi hayata geçtiğinde ise 74 bin metrekarelik bir alanda kültür tesisleri, 28 bin 255 metrekarelik bir alanda da ticaret merkezi inşa edilmiş olacak. Ticaret merkezi olarak belirlenen alanda iş merkezleri, ofis-büro, çarşı, market, çok katlı mağaza, alışveriş merkezi, otel-motel ve konaklama tesisleri, lokanta, restoran, gazino gibi eğlence yerleri oluşturulacak. Ticaret merkezinde yönetim binaları, banka ve finans kurumları gibi ticari fonksiyonlar faaliyet gösterecek.

Bu arada, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı’nın Kağıthane’deki Milli Arşiv Sitesi’nin inşaatı da devam ediyor. Devam eden yatırımlar arasında Cendere Yolu’nun genişletilmesi ve Zincirlidere-Levazım otoyol tünel projesi de bulunuyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Eyüp ve Silahtarağa semtleri arasında kalan Bahariye ya da Haliç adaları olarak bilinen adalardan birinin üzerine ‘Kız Kulesi’ tarzı bir restoran inşa etmeyi ve diğer adaya da çay bahçesi yapmayı planladığı söyleniyor.

Öte yandan, Tophane’deki nargileciler de Sütlüce sahiline taşınacak.

KİRALIK EV BULMAK ZOR

1935-40’lı yıllardan itibaren İstanbul’un mezbaha yeri olarak kullanılan Sütlüce, uykuluk yapan restoranlarıyla meşhur. İnsanların uykuluk yemek için geldiği mahallede yaklaşık 17 bin kişi yaşıyor. Sütlücelilerin yüzde 70’i Erzincan, Gümüşhane, Giresun, Sivas ve Erzurum’dan gelenlerden oluşuyor. Bu arada, eski mezbaha alanına İstanbul Kültür Merkezi’nin inşa edildiğini de hatırlatalım...
Sütlüce’de ev kiraları ise 500 ile bin TL arasında değişiyor. Çok fazla kiralık daire talebi olmasına rağmen bölgede emlakçı görmek neredeyse imkansız gibi. Sütlüce Mahallesi Muhtarı Şerafettin Bayraktutan, “Mahallemizde çok fazla satılık ev çıkmaz. Eski evlerden 20 tane satılık ev ya vardır ya yoktur. Bölgede amatörce emlak işi yapan birkaç kişi var. Burada evler el altından kiraya verilir. Kiracı daha evi boşaltmadan yeni kiracı evi tutar” diyor.

 Dört dilde de kökeni ‘süt’

Bizanslıların ‘Galatyani’ dediği Sütlüce’nin isminin Rumca ‘süt’ anlamına gelen ‘galatea’dan geldiği ve bunun nedeninin de Sütlüce’de annelerin sütünü çoğaltan bir ayazma olduğu rivayet edilir. Evliya Çelebi ise “Acem dilinde adına Kend-şir derler. Arapçadaki adı ise Rabta-i Leben'dir. Rumca Galata derler. Hepsi de süt manasındadır. Bu kasabaya Sütlüce denmesinin sebebi, bitki ve havasının güzelliğinden ötürü sütünün halis olmasıdır” diye yazmış.

Kuzey Haliç suyolu üzerinde yer alan Hasköy, Halıcıoğlu ve Sütlüce mahalleleri, Osmanlıların sağladığı çokuluslu, çok dinli sosyal yapıyı bütün ayrıntılarıyla gözler önüne sererdi. İstanbul'da yaşayan üç dine ve dört ayrı milliyete sahip nüfusun yaşadığı bir yerdi.

Sütlüce bölgesi aynı zamanda Haliç'teki ilk Müslüman Türk yerleşimlerindendi.

Osmanlı döneminde, özellikle 16’ncı yüzyıldan itibaren Sütlüce, İstanbul’un en gözde mesire ve sayfiye yerlerinden biri oldu. Kıyıları yalılarla, gerideki bademlik mevkiine doğru kademeler halinde yükselen sırtları, bağları, bahçeleri ve zarif köşklerle doluydu. Evliya Çelebi, Sütlüce’yi “Galata Kadılığı’na bağlı, müstakil subaşı ve hakimi olan 200 kadar bakımlı, cennet gibi bahçesi olan saraylar ve diğer yüksek binalarla süslü şirin bir kasaba” olarak tanımlıyor. Bu dönemde Haliç'in iki kıyısı arasındaki bağlantısı ‘pereme’ denilen kayıklarla sağlanıyordu.

19’uncu yüzyılda batılılaşma hareketi sonucunda bölgede kurulan ve Halıcıoğlu Mahallesi’ni de içine alan Humbaracılar Kışlası, Mühendishane-i Berri-i Hümayun ve Mektebi Hendese-i Mülkiye okulları ile ordu ve eğitim ağırlıklı bir merkez oldu.

Sütlüce'nin ekonomik ve fiziksel yapısını etkileyen önemli bir yapı da kıyıda yer alan mezbahasıydı. 1950'lerde başlayan sanayileşme ve hızlı kentleşmeyle birlikte Haliç geneli olduğu gibi Sütlüce kıyıları da sanayi kuruluşlarıyla dolarken, gerideki alanlarda eski doku yerini yavaş yavaş yüksek katlı, yoğun yapılanmalara bıraktı. Karaağaç’ın sırtları ve eski bağlık, bahçelik alanlarsa gecekondularla doldu. 1984-1985'te Haliç kıyılarının sanayiden arındırılması ve kamuya açık alan haline getirilmesiyle sanayi tesisleri ortadan kaldırıldı ve yerlerine park alanları yapıldı.

Sahildeki yalı, kasır ve bahçelerden bugüne bir iz kalmasa da mahalledeki tarihi yapılar arasında ayakta kalan Sütlüce Hamamı, Mahmutağa Camii olarak da bilinen Çavuşbaşı Camii, Kaysunizade Mescidi, Ceferabad Tekkesi, Hasanabad Tekkesi, Hasırızade Tekkesi, İshak Cemaleddin Karamani Tekkesi ve III. Selim’in annesi içi yaptırdığı Valide Mihrişah Sultan Kuhumbarhane Camii bulunuyor.

Para