Fatsalı'nın ikinci vatanı Japonya

Ordu'nun Fatsa ilçesinde sokakta yürürken yoldan birini çevirseniz ya Japonya'ya gitmiş ya da akrabası, eşi veya arkadaşı Japonya'da çalışıyor. Japonya'ya gidenlerle konuştuğunuzda "Japonya'ya bir gidenler pişman, bir de gitmeyenler" diyorlar. Japonya'daki iş imkanları, kazanılan para öylesine cezbediyor ki Fatsalıları... Japonya'nın sanayi şehri Nagoya'ya gidiyorlar. Araba fabrikalarının ve inşaat işlerinin yoğun olduğu bu şehirde "Kaitai" adı verilen işi yapıyorlar. Bu iş araba için parçalama, ev için yıkmak olarak kullanılıyor. Bu işin karşılığında ayda 350 bin Japon Yeni yani yaklaşık 5 bin YTL kazanıyorlar. Japonya Türkiye'den vize istemiyor. Havaalanında pasaporta üç aylık bir giriş pulu yapıştırılıyor. Ancak kalış süresi üç ayı geçerse sınırdışı ediliyorsunuz. Beş yıl boyunca aynı isimle giriş ise yasaklanıyor. O nedenle Fatsalılar Japonya'da kalmak için kimi adını, kimi soyadını değiştiriyor, kimi Japon bir kadınla evleniyor, kimi ise Japonya'da 12 yıla yakındır hiç Fatsa'ya gelmeksizin yaşıyor... Peki nasıl yaşıyorlar? Kimi kesin dönüş yapan, kimi bir süreliğine kimi de tatile Türkiye'ye gelenlerle Fatsa'da konuştuk.

EFSANE İSİM
Japonya'ya giden ilk Fatsalı Hayri Atılgan. Nam-ı diğer Japonya fatihi. Onun gidişi ise bir Çorumlu'nun hikayesine dayanıyor. Çorumlu'nun adını bilen yok ama İstanbul'da hurdacı olduğunu, bir gün bir Japon ile tanıştığını ve Japon'un onu ülkesine davet ettiğini bilmeyen de yok. Demir ustası olan Japon, Çorumlu'yu yanına alarak Japonya'ya gitti ve birlikte çalışmaya başladılar. Tarih ise 1988. Hayri Atılgan ise o yıllarda bir gemide aşçı olarak çalışıyor. Gemide yalnız da değil. Bir Ordulu, bir Giresunlu bir de Trabzonlu var. Turist gemisi bir gün Japonya'ya gitmiş. Karaya ayak basınca Çorumlu ile karşılaşmışlar. Çorumlu Hayri'ye, ne iş yaptığını ve ne kadar kazandığını sormuş. Hayri ise işi ve maaşı olan 400 doları anlatmış. Çorumlu, "Burada çok yalnızım. Benimle çalışın size 1000 dolar vereyim" demiş. Hayri ile diğerleri Japonya'da çalışmaya başlamış. Yaptıkları iş ise kaza yapan ve eskiyen arabaları parçalamak... Aradan bir yıl geçmiş. Hayri bir Japon kadınla tanışmış. Daha sonra evleneceği kadın ona ne iş yaptığını ve ne kadar kazandığını sormuş. Hayri, Japon kadına anlatınca gerçekler de ortaya çıkmış. Çünkü Hayri ve arkadaşlarının çalıştığı işi yapanlar ayda en az 3 bin dolar kazanıyormuş. Çorumlu'nun kendi üzerinden para kazandığını anlayan Hayri işi bırakmış ve kendisine bir başka iş bulmuş. Daha sonra da dört kardeşini de Japonya'ya yanına almış. Yıllar içinde kardeşler arkadaşlarını, onlar yakınlarını çağırmış derken Fatsa'dan Japonya'ya akın başlamış. Sadece Hayri Atılgan'ın Japonya'da iş bulduğu Fatsalı sayısı yaklaşık 500. Efsane Hayri, 2002 yılında Japonya'da kalp krizinden yaşamını yitirdi. Ancak kardeşleri hala orada. Hayri'nin Japonya'ya giden kardeşlerinden biri de Sait Atılgan. 42 yaşındaki Sait Atılgan'ı Fatsa İskelesi'nde balık tutarken bulduk. Japonya'dan üç ay önce döndüğünü söylüyor. "İlk olarak 1991 yılında gittim. Oradayken birkaç kez günlük işlerde çalıştım. Bir günde aldığım para burada bir memurun bir aylık maaşıydı. 85 gün kaldıktan sonra geri döndüm. Ama burada duramadım. Oranın parası, kültürü hoşuma gitmişti. Tekrar gittim." Atılgan, Japonya'ya gitti ama geride karısını ve çocuklarını bıraktı. Özleme ancak iki yıl dayandı. İki yılın sonunda Fatsa'ya geri dönmek istediğinde parmak izleri alındı, üç aydan uzun bir süre kaldığı için ise sınırdışı edilmiş sayıldı. Sait Atılgan, "Türkiye'ye geldim. Ancak üç ay durabildim. Mahkeme kararıyla soyadımı değiştirdim ve tekrar gittim. Kapıda