Fahri ama ‘İş’ bitiriyor

Avrupa ülkeleri krizde sıkıntıya girince Türk iş adamları çareyi alternatif pazarlarda buldu. Adı bile duyulmamış yeni pazarlarda ise yolu, ‘fahri konsolos’ patronlar açtı. Son 2 yılda fahri konsolos olan iş adamı sayısı 300’e ulaştı.

Maaş almayan, üzerine cebinden ödeyip davet ve organizasyon düzenleyen iş adamları, hem yatırım çekiyor hem de Türk iş adamlarını yeni pazarlarda koruyup kolluyor. Patronlar, son 1 yılda 150 milyar doları deviren ihracatta büyük pay sahibi.

En büyük ihracat pazarımız olan Avrupa ülkeleri sıkıntıya düşünce, Türk şirketleri çareyi yeni pazarlarda buldu. Sıkıntılı günlerde şirketlerin imdadına ise yüzde 90’ı iş adamı olan fahri konsoloslar yetişti. Son 2 yılda Türkiye’de onlarca ülkeyi temsil eden fahri konsolos sayısı 250’den 320’ye çıktı. İş adamı olan fahri konsolos sayısı ise 300’e dayandı.

Türkiye’nin en büyük holding ve şirketlerinin patronları, Türk şirketlere adını neredeyse duymadıkları pazarlarda yol gösterip, yabancıları da yatırıma çekiyor. Tamamen gönüllü olarak çalışan ve bunun için hiçbir ücret almayan fahri konsoloslar, iki ülke arasında ticari işbirliklerinin yolunu açıp iş ve tanıtım için çalışıyorlar.

Türkiye Fahri Konsoloslar Birliği Başkanı Ömer Kaplan, son 1 yılda 150 milyar doları aşan ihracatta fahri konsolosların büyük rol oynadığını söyledi. Kaplan, çoğu Türk vatandaşı olan fahri konsolosların ilişkileri zamanla ticarete dönüştürdüğünü belirterek, “İhracat artışındaki sebeplerden biri de fahri konsoloslar. Yüzde 90’ından fazlası iş adamı olan fahri konsoloslar iki ülke için de avantaj” dedi.

Cepten arıyorlar

Aynı zamanda Ürdün İzmir Fahri Konsolosu olan Ömer Kaplan, birçok faydası olan fahri konsolosluğun zorluklarını ise şöyle anlattı: “Geçen yıl bir tıp kongresi yapıldı ve öğrenciler geldi. Bu tür organizasyonlarda her şeyi konsoloslar karşılıyor. Temsil edilen ülke vatandaşları her sıkıntısında gerektiğinde fahri konsolosları cep telefonlarından bile arıyor.”

Nasıl konsolos olunur?

Ülkeler genellikle fahri konsolosluk için tanınmış ve toplumda sevilen isimlere teklif götürüyor. Yani fahri konsolosluk için bir kişinin karar vermesi ve başvurusu yetmiyor. Konsolos olarak seçilen kişiye o ülkenin dışişleri bakanlığınca davet mektubu gönderiliyor. Kabul ettiğinde sicil dahil birçok konuda araştırma yapılıyor ve herhangi bir engel yoksa fahri konsolos atamasını Cumhurbaşkanı imzalıyor. Fahri konsoloslara temsil ettiği ülke tarafından herhangi bir maaş ödenmiyor. Bu nedenle ülkeler daha çok iş adamlarını seçmeyi tercih ediyor. Herhangi bir süresi olmayan görev, o şehirde konsolosluk açıldığında düşüyor.

Endonezya Cumhuriyeti’nin İstanbul Fahri Konsolosu olan Hitay Yatırım Holding Başkanı Emin Hitay da, ülkeler arasındaki ilişkinin ‘iş hacmi’ ile geliştiğini belirtiyor. Hitay, gönüllü olarak yapılan fahri konsolosluğun geliri olan değil gideri olan bir iş olduğunu söyleyerek, “Görevimiz ticareti de ilişkiyi de artırmak. Hem temsil ettiğimiz ülkede hem de Türkiye’de toplantılar yapıyor, katkı sağlamaya çalışıyoruz” diyor.

Masrafı en az 50 bin TL

Fahri konsoloslar, parasal destek görmemesine rağmen temsil ettiği ülkenin Türkiye’deki davet ve organizasyonlarına sponsor oluyor. Üst düzey bürokrat ve işadamları için verilen davetlere yılda en az 50 bin liralık harcama yapıyor.

İlker Pehlivan/Vatan