Elektriğe yüzde kaç zam geliyor?
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan önceki gün AK Parti ikinci olağan büyük kongresinde, uzun zamandır tartışılan 'elektrik zammı'nın sinyalini verdi.
Begüm Gürsoy'un haberi
Üretim maliyetlerinin artması nedeniyle oluşan yükü millet ile paylaşmak zorunda olacaklarını söyleyen Erdoğan, ilgili bakanların 'zam yok' yönündeki demeçlerinin aksine zammı yapmak zorunda olduklarına dikkat çekti. Erdoğan'ın verdiği elektrik zammı sinyali üzerine, şimdi de zam oranı ve zamanlaması tartışılmaya başlandı. Zammın, 2006 yılı bitmeden yapılmasının gündemde olduğu öğrenildi.
Erdoğan, konuşmasında 4 yıldır elektriğe zam yapmadıklarını ve yapmamakta direndiklerini belirterek, "Fakat şimdi belirli bir noktaya geldik. Artık belli bir sıkıntı var. Zira elektriği sadece termik santrallerden, hidroelektrik santrallerden, yenilenebilir santrallerden karşılamıyoruz. Bir de maliyeti çok olan doğal gaz çevrim santralleri var" diye konuştu. Erdoğan, bunun belirli bir yük getirdiğini belirterek, "Bunu milletimizle paylaşma zorunda olacağız" dedi.
Zam oranı seçimlerden etkilenecek
Elektrik fiyatları üzerindeki zam baskısı mayıs ayındaki dalgalanmayla sınıra dayandı. Doğalgazdan elektrik üretiminin genel üretim içindeki payının geçen seneki yüzde 43'lük seviyesinden yüzde 45'e çıkması nedeniyle de döviz kuru zam ihtiyacını da artırmış oldu. Enerji bürokratlarına göre maliyetlerin artması nedeniyle enerji KİT'lerine yansıyan yük ancak konuta yüzde 10, sanayiye ise yüzde 5 oranında zam yapılmasıyla aşılabilecek. Konutlara tek seferde yüzde 10'luk zam yapılamayacağı için kasım ve ocak 2007 olmak üzere iki aylık zam ihtiyacı bulunuyor. Ancak 2007 yılında yapılacak genel seçimler nedeniyle iki ayrı dilimde konutlara zam yapılmayacağı ve bu nedenle zammın konutlara yüzde 5 ile sınırlı kalacağı yorumu yapılıyor. Sanayi kesimine ise yapılacak zam oranının yüzde 3 düzeyinde tutulması hedefleniyor.
Yüzde 5'Lik zam 800 milyon YTL getirir
Enerji bürokratları, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş'nin (TEDAŞ) yıllık cirosunun 13 milyar YTL olduğunu belirterek, bunun yüzde 5'inin ortalama 700 milyon YTL'lik getirisi olduğunu ifade etti. 2007 yılında elektrik üretimi içindeki doğalgazın payının azaltılarak hidrolik kaynaktan üretimin artırılması durumunda bu getirinin 800 milyon YTL'ye yükseltilebileceğini ifade eden Enerji bürokratları, Avrupa Birliği'nde (AB) konut ve sanayi abonelerinin kullandığı elektrik fiyatları arasında fark bulunduğuna dikkat çekti. Ortaya çıkan farkın Avrupa'da ortalama yüzde 10 olduğunu ve sanayicinin daha ucuz kullandığını dile getiren bürokratlar, zam kararında bu durumunda göz önüne alınması gerektiğini vurguladılar.
Sanayiciye zam enflasyona etkisini tetikleyecek
Enerji bürokratları, Aralık ayından itibaren uygulanacak bir elektrik zammının enflasyona etkisi ile ilgili olarak, "Enerji tek başına Üretici Fiyatları Endeksi'nde (ÜFE) bir kalem oluştururken, aynı zamanda da imalat sanayii girdileri arasında yer alıyor. Tüketici Fiyatları Endeksi(TÜFE)üzerindeki etkiye bakıldığında en büyük kullanım enerjidir. Sanayinin kendisi aslında tek başına etki yapmıyor ancak enerji imalat sanayi girdisi olduğu için enflasyon oranını birkaç puan etkiler. Bu da enflasyonu çift haneye çıkarır" yorumunu yaptı.
Konut ve sanayi aboneleri |
elektriğe ne kadar ödüyor (Ykr) |
kalemler konut sanayi |
TEDAŞ 10.961 10.175 |
enerji fonu 0.109 0.101 |
TRT fonu 0.274 0.254 |
BTV 0.548 0.101 |
KDV 1.972 1.831 |
toplam 13.864 12.462 |
*Elektrik fiyatları içinde, TRT payı yüzde 2, enerji fonu yüzde 1, Belediye Tüketim Vergisi (BTV) sanayi abonesi için yüzde 1, konut abonesi için yüzde 5, KDV ise yüzde 18 oranında uygulanıyor.
**Bu hesaplamada dağıtım ve iletim bedelleri hariç tutuldu.
Referans