Besinlerin hücrelerde yarattığı stres sağlıklı yaşlanmanın sırrı olabilir

İsviçre’deki Basel Üniversitesi’nden araştırmacılar, beslenmeyle tetiklenen düşük seviyeli stresin hücreleri daha sağlıklı tuttuğunu ve yaşlanmayı yavaşlattığını ortaya koydu.

Mikroskobik solucanlar üzerinde yapılan çalışmada, belirli RNA moleküllerinin zararlı protein birikimini engelleyerek canlılığın ve ömrün uzamasını sağladığı gözlendi. Uzmanlar, bu mekanizmanın insanlarda da benzer şekilde çalışabileceğini belirtiyor. Sonuçlar ise, Nature Communications dergisinde yayımlandı.

DİYET YAŞLANMAYI NASIL ŞEKİLLENDİRİYOR?

Organizmalar yaşlandıkça, hasarlı veya değiştirilmiş proteinleri yok etme yetenekleri azalıyor. Bu proteinler, hücreler içinde birikerek toksik kümeler oluşturabilir ve bunların yaşlanma sürecini tetiklediği ve Alzheimer, Parkinson ve çeşitli kas bozuklukları gibi hastalıklara katkıda bulunduğu düşünülüyor.

Araştırmacılar, dengeli bir beslenmenin daha uzun bir sağlıklı yaşam süresi sağladığını ve belirli besin bileşenlerinin koruyucu etkiler sunduğunu keşfettiler. Solucanlar çoğunlukla çift sarmallı RNA molekülleri içeren bakterilerle besleniyor.

Çalışmanın baş yazarı Emmanouil Kyriakakis, "Bu besin RNA'ları bağırsakta emilir ve hücresel strese karşı koruma sağlamak için kalite kontrol mekanizmalarını harekete geçirir. Bu düşük seviyeli stres, vücudu protein hasarıyla daha etkili bir şekilde başa çıkması için eğitiyor." dedi.

DİYETE BAĞLI MEKANİZMALAR HÜCRESEL YAŞLANMAYI YAVAŞLATIYOR

Beslenme, hasarlı proteinleri parçalayıp geri dönüştüren hücresel bir "temizleme" süreci olan otofajiyi harekete geçiriyor. Bu mekanizma, zararlı protein agregasyonunu azaltıyor ve böylece hücre yaşlanmasını yavaşlatıyor.

Kyriakakis, "Bağırsakların diğer organlarla iletişim kurduğunu görmek bizi şaşırttı. Koruyucu etkilerini sadece lokal olarak değil, aynı zamanda kaslarda ve tüm organizmada gözlemledik." dedi.

SOLUCANLAR BİLE DAHA SAĞLIKLI YAŞLANDI

Araştırma kapsamında, dengeli bir diyete maruz kalan solucanlar genel olarak yaşlılıkta daha aktif ve sağlıklıydı.

Kyriakakis, "Beslenme RNA türleri, solucanları yaşlanma sırasında protein birikmesinden koruyan sistemik bir stres tepkisi uyandırır. Böylece sağlıklı kalma süreleri uzar." diyor.

Bulgular, beslenmenin yaşlılıkta sağlığı güçlü bir şekilde etkilediğini doğruluyor.

Araştırmacı Prof. Spang ise, "Belirli gıda bileşenleri vücudun kendi koruyucu mekanizmalarını harekete geçirebilir. Yani, biraz stres sizin için iyi olabilir. Bireysel besinlerin insanlarda da faydalı etkiler yaratıp yaratmayacağı ve potansiyel olarak yaşa bağlı hastalıkları önlemeye yardımcı olup olmayacağı henüz araştırılmayı bekliyor. Ancak bu kesinlikle mümkün. Şu an net olan bir şey var. Yediklerimiz yaşlanma şeklimizi şekillendirebilir.” dedi.

patronlardunyasi.com