Bankacılıkta ikinci dalga

Gazi Erçel'in yazısı...

Bankacılıkta ikinci dalga

Son yıllarda Türk bankacılık sisteminde yabancıların ağırlığı giderek artmaya başladı. Bunu "birinci dalga" olarak niteleyebiliriz. Türk Ekonomi Bankası, Dışbank, Yapı ve Kredi Bankası, Garanti Bankası, C Bank, Finansbank ve son olarak da Tekfenbank yabancılarla evlilik yaptılar.

Geride kalan diğer küçük ve orta ölçekli bankaların taliplerinin sayısı da her gün artıyor. Yakında tamamı satılacak.

Bu süreç sonunda, önümüzdeki birkaç yıl içinde, yabancıların sistemdeki banka paylarının yüzde 50 ile 70 arasında olmasını bekliyorum. Ziraat Bankası, Halkbank ve Türkiye İş Bankası'nı bir tarafa koyduğumuzda, diğer bankalara yabancılar hakim olacak.

İkinci dalga
Bu gelişmenin artıları ile eksilerini bir tarafa bırakarak, oluşacak "ikinci dalga" sürecine değinmek istiyorum. İkinci dalgadan kastım, sistemde mevcut ve yabancıların hakimiyetinde bulunan bankalar arasında yeni bir evlilik dalgasının başlaması. Küçük ve orta ölçekli bankalar ya birbirleri ile birleşecekler, ya da büyük bankalar bunları satın alacaklar.

Bu süreç üç nedenle kaçınılmaz.

Birincisi, küçük ve orta ölçekli bankaların kâr sağlama alanları giderek daralıyor. Kâr marjları azalıyor. Sistemde rekabet düzeyi arttıkça, bu tür bankaların karları düşüyor. Büyük ölçekli bankalar bu açıdan daha avantajlılar.

İkinci neden, Türk bankalarının genel büyüklük düzeyleri ile ilgili. Bizim bankalar, Avrupa Birliği bankalarına kıyasla oldukça mütevazi ölçeklere sahipler. Bunun sonucunda, 70 milyonluk nüfusa sahip bir ülkede bankacılık olanakları tam kullanılamıyor. Büyük banka olmanın avantajlarından yararlanılamıyor. Butik bankaların şansları ise hemen hemen yok gibi. Bu nedenle mümkün olduğu ölçüde büyüme seçeneği, gerekli bir stratejik yaklaşım niteliği kazanıyor.

Basel II de zorluyor
Üçüncü neden ise Basel II ile ilişkili. Yeni risk uygulamaları getiren Basel II kurallarını büyük bankalar daha etkin ve az maliyetle uygulama olanağına sahipler. Küçükler için ise pahalı bir sistem.

Dolayısıyla, bu ikinci dalga Türk bankacılığında ikinci evlilik sürecini başlatacak. Mevcutlar, ya büyüyecekler ya da Türk bankacılık sisteminin dışına çıkacaklar.

Yabancılardan bazıları düşük fiyatla aldıkları bankaları daha pahalıya satarak Türkiye macerasını kazançlı bir biçimde noktalayacaklar. Kalanlar ise, ölçeği büyümüş bankaları ile Türkiye serüvenini sürdürecekler.

Vatan