2025 Kimya Nobel Ödülü, Susumu Kitagawa, Richard Robson ve Omar M. Yaghi’ye verildi.

Üç bilim insanı, moleküllerin içine girip çıkabileceği büyük boşluklara sahip metal-organik kafesler (MOF’lar) geliştirdi. Bu yapılar, çöl havasından su toplamak, kirleticileri sudan arıtmak, karbondioksiti yakalamak ve hidrojen depolamak gibi uygulamalara imkân sağlıyor.

Metal-organik kafeslerin temeli, 1970’lerde Robson’un ahşap molekül modelleriyle geliştirdiği fikirle atıldı. Robson, atomların doğal bağlanma özelliklerini kullanarak kristal yapılar oluşturmayı başardı. Ancak yapılar başlangıçta kararsızdı ve bazı kimyagerler tarafından işe yaramaz bulundu. Bu fikirler üzerine Kitagawa ve Yaghi, kararlı ve işlevsel MOF’lar geliştirerek malzemelerin gaz depolama, kataliz ve çevresel uygulamalarda kullanılmasını mümkün kıldı.

Yaghi’nin MOF’ları, sadece birkaç gramla futbol sahası büyüklüğünde yüzey alanı sağlayabiliyor ve çöl havasından içme suyu elde etmek gibi uygulamalarda kullanıldı. Kitagawa ise esnek MOF’lar geliştirerek gazların alınıp verilmesini sağlayan “nefes alan” malzemeler üretti. Bu çalışmalar, metal-organik kafesleri 21. yüzyılın malzemesi olma potansiyeline sahip kılıyor ve kimyagerlere yeni tasarım ve çevresel çözümler geliştirme imkânı sunuyor.

NOBEL TIP VE FİZİK ÖDÜLLERİ AÇIKLANMIŞTI

2025 Nobel Tıp Ödülü'nü 'periferik bağışıklık toleransı' keşiflerinden dolayı Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi kazanırken, 2025 Nobel Fizik Ödülü'nün sahipleri ise İngiliz John Clarke, Fransız Michel Devoret ve ABD’li John Martinis olmuştu. 

İLGİLİ HABER

2025 Nobel Tıp Ödülü'nü 'periferik bağışıklık toleransı' keşiflerinden dolayı Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi kazandı

2025 Nobel Fizik Ödülü'nün sahipleri İngiliz John Clarke, Fransız Michel Devoret ve ABD’li John Martinis oldu

 

patronlardunyasi.com