20 bin genetik uzmana ihtiyaç var

Umay Aktaş'ın araştırması

Moleküler biyoloji ve genetik' TÜBİTAK'ın geliştirme önceliği olan alanlar listesinde ikinci sırada yer alıyor. Moleküler biyoloji ve genetik ayrıca son 10 yıldır ÖSS'de derece yapan öğrenciler arasında en fazla tercih edilen bölüm olarak göze çarpıyor. Uzmanlara göre Türkiye 2010 yılına kadar bu alanda 20 bin araştırmacı istihdam etmeli. Bu büyük açık, mezunların istihdamı açısından gelecek vaat ediyor çünkü moleküler biyoloji ve genetik mezunlarının yüzde 55'i akademik kariyer yaparak araştırmacı olmayı tercih ediyor. Öte yandan mezunlar Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve ABD dışında Uzakdoğu ülkelerinde de çalışma imkânlarına sahip.
Moleküler biyoloji ve genetik alanının Türkiye gündeminde yer alması çok eskilere dayanmıyor. Oysa ABD, AB, Japonya, Güney Kore ve Singapur gibi Uzakdoğu ülkelerinde yıllar önce bu bölümün geleceğin mesleği olacağı anlaşılmıştı.

Mesleğin Türkiye'de yıldızının gittikçe yükseldiğini vurgulayan Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Öztürk, her yüzyıla damgasını vuran bir bilim ve teknoloji alanının olduğunu, 20'nci yüzyılın fizik ve kimyanın yüzyılı, 21'inci yüzyılınsa genetik ve nanoteknoloji çağı olarak nitelendirildiğini söylüyor.

Prof. Dr. Öztürk'le moleküler biyoloji ve genetik bölümünde verilen eğitimi ve mezunların istihdam olanaklarını konuştuk:
Bölümde ne gibi dersler veriliyor ?
Hücre moleküler biyolojisi, genetik ve biyoinformatik alanlarında dersler veriyoruz. Ayrıca genel biyoloji, mikrobiyoloji, biyokimya gibi tamamlayıcı dersler de veriliyor. Eğitimin ilk iki yılında fen bilimlerinin temel derslerini alan öğrenciler, sağlam bir bilimsel temel kazanıyor, daha ilk yıldan başlayan ancak son iki yılda yoğunlaşan bölüme özel dersler sayesinde de öğrenciler modern bir moleküler biyoloğun donanımını elde ediyor. Bölümün bir diğer özelliğiyse öğrencilerin çok farklı alanlarda seçmeli dersler alabilmeleri. Bunlar arasında kanser genetiği, gelişim biyolojisi, immünolojı, hesaplamalı biyoloji, hücre döngüsü, apoptoz, kök hücreler gibi dersleri sayabiliriz. Bu derslerde destekleyici olarak laboratuvar ve bilgisayar olanakları kullanılıyor.
Dersler nasıl işleniyor, eğitim ortamından bahseder misiniz ?
Teorik dersler haftada ortalama iki saat, laboratuvar dersleriyse yarım gün sürüyor. Öğrencilerimiz her dönem ortalama beş altı ders aldıklarına göre, haftanın yaklaşık 10-12 saati sınıflarda bir iki günü laboratuvarda geçiyor.
Laboratuvar derslerinde öğrencilerimiz ders hocasının yönetimi ve asistanların gözetiminde gerçek deneyler yapıyor. Ayrıca, yaz stajlarında ve son sınıfta hazırladıkları bitirme projelerinde yoğun olarak araştırma laboratuvarlarında araştırmacılarla yan yana deneyler yapma imkânına sahipler.

Mezunlar hangi kurumlarda çalışıyor?
Bizim mezunlarımızın en yoğun olarak çalıştıkları yerler üniversiteler. Üniversitelerin Fen, tıp, eczacılık, ziraat gibi kısaca yaşam bilimleri olarak tanımlanan alanlarında akademisyen olarak çalışırlar. Dünya ölçeğinde bakıldığında en çok çalışılan diğer bir alan kamu ve özel sektördeki biyotıp ve agronomik alanlarında odaklanan araştırma ve ileri teknoloji kurumları. Bu tür kurumlarda mezunlarımız araştırmacı ve uzman olarak çalışabilirler.

Dikkatlerden çıkarılmaması gereken bir konuysa özel sektör girişimciliği. Teknoloji şirketleri arasında özel yere ve başarı grafiğine sahip olan modern biyoteknoloji şirketlerinin birçoğu bilimsel buluşlarını teknolojik ürüne çevirmek isteyen moleküler biyologlar tarafından kurulmuştur. Bunlar içinde AmGen, Genentech gibi efsanevi şirketler de vardır.

Türkiye'deki bölüm