Bloomberg Milyarderler Endeksi, Mart 2012'den bu yana dünyanın en zengin 500 kişisinin net değerlerine göre servetlerini sıralıyor. Bu endeks, son günlerde Rusya'da tartışma konusu oldu.
Rusya'nın önde gelen ve en köklü devlet haber ajansı TASS, bu ayın başında yaptığı haberde, en zengin Rusların servetlerini derledi.
Habere göre, şirket hisselerinin maliyetine göre hesaplanan Bloomberg Milyarderler Endeksi'nde, Rusya'nın en zengin iş adamlarının serveti bu yılın başından bu yana 22,5 milyar dolar arttı. Ve en zengin 500 listesinde de 25 oligark yer aldı.
1 Ocak 2025'ten bu yana Severstal'ın kurucusu Aleksey Mordaşov'un serveti 4,84 milyar dolar artarak 28,1 milyar dolara yükselirken, Rusya'nın en büyük demir cevheri üreticisi Metalloinvest'in ortağı Alişer Usmanov'un serveti 4,86 milyar dolar artarak 18,1 milyar dolara çıktı.
Bu arada Telegram mesajlaşma uygulamasının kurucu ortağı Pavel Durov'un yılbaşından bu yana kazancı 3,71 milyar dolar olurken, serveti 14,7 milyar dolara ulaştı.
NLMK Yönetim Kurulu Başkanı Vladimir Lisin, bu dönemde en fazla zarar eden isim oldu. Lisin'in serveti 2,86 milyar dolar azalarak 23 milyar dolara geriledi.
TASS haber ajansında bu bilgiler yer alırken, oligarkların servet artışının 'sanal' mı 'gerçek' mi olduğu tartışmaları medyaya yansıdı. Zira Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgalin ardından Rusya, Batılı ülkeler tarafından onlarca yaptırıma uğradı.
Son olarak ülkenin en büyük petrol rafinerilerinden biri olan Lukoil, ABD ve AB yaptırımları nedeniyle uluslararası varlıklarını satışa çıkardı ve İsviçre merkezli petrol şirketi Gunvor Group'la anlaşmaya vardı.
Rusya'ya yönelik yaptırımlar bu kadar artmışken Kommersant ve Moskova Komsomolets gazetelerinde oligarkların servetlerindeki artış ele alındı. Değerlendirmelerde, listedeki isimlerin çoğunun onlarca yıldır listede yer aldığı belirtildi ancak 2022'den bu yana dramatik bir şekilde gerçeklerin değiştiği ve insanların aklına "Ülkemiz yaptırımlar altındayken, ekonomi yavaşlarken, bütçe açığı verirken zenginler nasıl bu durumdan etkilenmiyor?" sorusunun geldiği belirtildi.
Ekonomist ve üst düzey finansal iletişim yöneticisi Andrey Loboda'nın görüşlerine yer verilen değerlendirmede, milyarderlerin neredeyse tamamı kısıtlamaları (hem sektörel hem de kişisel) ustalıkla aşarak yeni ortamda sermaye artışına etkili bir şekilde geçtiği ifade edildi. En akıllıca kararlarını üç yıl önce, tüm varlıklarını olumsuz yargı bölgelerinden yerel emsallerine transfer ederek yaptıkları kaydedildi. Andrey Loboda'nın değerlendirmesi şöyle:
"Zenginler, etkili stratejik iş yönetimiyle, varsayılan olarak daha da zenginleşiyorlar, çünkü para her zaman yeni katma değer yaratarak daha fazla para yaratıyor. Bunun ardında emek, stres, riskler, vergiler, küresel piyasalardaki rekabet ve çok daha fazlası yatıyor."
Ekonomist, zenginlerin servetini oluşturan kalemlerin büyük bölümünün sanayi, enerji ve hammadde şirketlerinin hisselerinden geldiğini, bu nedenle dünya emtia fiyatlarının belirleyici rol oynadığını vurguluyor.
Sosyal Ekonomi Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Aleksey Zubets ise farklı bir görüşte. Zubets, listelerdeki servet rakamlarının “büyük ölçüde sanal” olduğunu belirtiyor:
“Bu değerler hisse senedi fiyatlarına göre hesaplanıyor. Petrol geçen yıl varil başına 80 dolardı, şimdi 60. Buna karşılık bakır fiyatı ton başına 3 bin 500'den 5 bine çıktı. Bu dalgalanmalar, Çin ve Hindistan gibi yeni pazarlarla çalışan Rus şirketlerinin piyasa değerini belirliyor.”
Zubets’e göre yaptırımlar olmasa bu rakamlar çok daha yüksek olurdu, çünkü Batı piyasalarına erişim hâlâ sınırlı.
Moskova Komsomolets gazetesinde, "Peki, Rus milyarderlerin isimlerinin yanında en zenginler listesinde görünen rakamlar gerçek servetlerini yansıtmıyor mu?" sorusuna da şu cevap veriliyor:
"Temel gösterge, sahip olunan şirketlerin sermayesi değil, bir girişimcinin işinden elde ettiği nakit akışıdır. Bu miktarlar, borsada işlem görenlerden kıyaslanamayacak kadar küçüktür; on ila yirmi kat daha azdır. Ve biri böyle birine, "Ne harika, zaten 20 milyar dolarınız var" derse, "Diğer 20 milyar dolar ne? Yok! Belki sadece 1-2 milyar dolar nakit" diye cevap verme hakkına sahiptir. Basit bir örnekle açıklayalım: Moskova'da yarım milyon dolar değerinde üç veya dört odalı bir daireniz var ancak aslında bu paraya sahip değilsiniz. Öncelikle mülkü satmanız gerekiyor ve gerekli tutarı alacağınız kesin değil."
patronlardunyasi.com