Otomobil

Halide TONGA

Bir zamanlar sadece bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz uçan arabalar artık gerçek dünyada test uçuşları ile birlikte gökyüzünde yükselmeye başladı. Peki bu noktaya nasıl gelindi?

UÇAN ARABANIN DOĞUŞU: HAYALDEN TASARIMA

Uçan araba fikri ilk defa 20. yüzyılın başlarında doğdu. Jules Verne ve H.G. Wells gibi yazarların öngörüleri sayesinde oldukça popüler fikir haline geldi.

1940 yılına gelindiğinde ise dönemin ABD havacılık otoritelerinden Glenn Curtiss, “Autoplane” adını verdiği bir konsept geliştirdi.

Bu hibrit araç, üç kanatlı bir uçak ile otomobilin birleşiminden oluşuyordu. Ancak bu konsept, havalanmayı başarsa da tam anlamıyla işlevsel bir uçan araba olarak değerlendirilmedi.

1956 yılında ABD merkezli otomotiv şirketi Ford, ‘Volante’ ismini verdiği bir konsept uçan araba projesi tanıttı. Fakat o dönemin mühendislik yetersizlikleri ve güvenlik kaygıları sebebiyle bu tür araçlar üretilemedi.

SİNEMA PERDESİNE TAŞINDI

1980’li yıllara gelindiğinde ise uçan araba fikri hala popülerdi ve kültüre taşınmaya başladı. 1982 yapımı Blade Runner filminde Los Angeles göklerinde süzülen “Spinner” araçları, 1985’te ise Back to the Future serisindeki DeLorean DMC-12 modeline eklenen uçuş modülü izleyicilerin zihinlerine kazındı. 1997 yılında ise The Fifth Element filminde uçan arabalar artık şehir trafiğinin bir parçası haline gelmişti.

GERÇEK PROTOTİPLER SAHNEYE ÇIKIYOR

2010-2020 yıllarındaki süreçte ise uçan arabaların nihayet prototipleri sahneye çıkmaya başladı. 2011’de Slovak mühendis Stefan Klein, ilk tam işlevli uçan araba prototipi olan Aeromobil 2.5’i geliştirmeyi başardı. Bu prototip, karayolu ve havayolu sürüşünü başarılı bir şekilde birleştiren ilk örneklerden biri olarak tarihteki yerini aldı. Daha sonra ise, Aeromobil 3.0, 2014 Paris Otomobil Fuarı'nda büyük ses getirdi.

2020 yılına gelindiğinde ise, Japonya merkezli SkyDrive şirketi, SD-03 isimli tek kişilik uçan arabanın test uçuşunu başarıyla tamamladı. Girişim, prototipi 2023 yılına kadar ticari bir modele dönüştürmeyi planlamıştı. Aynı yıl, Hyundai ve Uber iş birliği yaptı. İki şirket, “UAM (Urban Air Mobility)” konsepti geliştirdiğini açıkladı ve hedeflerinin şehir içi ulaşımı elektrikli ve dikey kalkış-iniş yapabilen araçlarla sağlamak olduğunu ifade ettiler.

UÇAN ARABALAR ARTIK PROTOTİPTEN PAZARA GEÇİYOR MU?

2021 yılına gelindiğinde ise nihayet uçan araba bir şehirden diğerine gerçek bir yolculuk yaptı. Bunu başaran ise Slovakya’da sertifikasyon alan AirCar modeli oldu.

2022 yılında, Çin merkezli XPeng AeroHT şirketi uçan otomobil prototipini Dubai'de tanıttı. 2023 yılında ise, Kaliforniya merkezli Alef Aeronautics, FAA’den test uçuşu izni alan ilk yolcu tipi uçan araba üreticisi oldu.

Ve günümüz… Artık ABD, Japonya ve Çin’de hava trafiği regülasyonları gündeme geldi. ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), şehir içi hava taşımacılığı için “Advanced Air Mobility” (AAM) başlığı altında yeni yönergeler de yayımladı.

Hongqi'nin "Sky Chariot One" konsepti-2025

Joby Aviation, Lilium, Archer Aviation gibi firmalar, 2025-2027 yılları arasında ticari hizmete başlama hedeflerini açıkladı. Şangay Otomobil Fuarı’nda ise Çinli şirketler uçan araba prototiplerini tanıttı. GAC, Hongqi'nin "Sky Chariot One" konsepti, Chery'nin kanatlı elektrikli aracı, XPeng'in "kara uçak gemisi" (land aircraft carrier), SEVB'nin yolcu drone'u gibi bilimkurgudan esinlenen modeller fuarda sergileniyor.

GAC'in multi-rotor özellikli uçan araba prototipi 

Fakat hala çözülmeyi bekleyen enerji yoğunluğu, hava trafik entegrasyonu, güvenlik, gürültü kirliliği ve toplu taşıma ile entegrasyon gibi bazı sorunlar var. Günlük hayatın parçası haline gelmeye güçlü bir aday olan uçan araba projelerinin önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu sorunlarla da başa çıkması bekleniyor.

patronlardunyasi.com