Gündem

Burak ARTUNER

Terör örgütü PKK'nın "Terörsüz Türkiye" projesi kapsamında yapılan müzakereler sonrası ve lideri Abdullah Öcalan'ın çağrısı üzerine, silahları bırakma töreninde "Silahları Yakması" tarihteki benzer örnekleri akıllara getirdi.

Tarihte silahlı bir grubun ya da birliğin silahlarını yakması güçlü mesajdır. Yakmak aslında önceki dönemi silme ve yok etme anlamını taşır. Geçmişin geride bırakıldığını, barışın teyit edildiğini, ideolojik olarak şiddetten vazgeçildiğini simgeler, bu görüşleri topluma bu yolla yani 'silahları yakma'yla göstermek ister... Ancak silah yaktıktan sonra yeniden silaha sarılan gruplar da vardır...

Ama önce, hangi örgütler silah yakmıştı ona bir bakalım:

* Nikaragua'da Sandinistalar olarak bilinen Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FSLN), 1979'da diktatör Somoza rejiminin devrilmesinin ardından bazı silahlı unsurları silahlarını yakmıştı. Örgüt, bununla silahlı mücadele yerine siyasi mücadeleye geçileceğini göstermek istemişti.

* 1992'de El Salvador’daki FMLN örgütü, yıllarca süren iç savaşın ardından barış anlaşması imzaladı. Barış sürecinde, birçok militan silahlarını ya teslim etti ya da sembolik şekilde imha etti. Bu sembolik imhalar arasında, barışa bağlılık göstergesi olarak silahların yakılması da vardı.

BOGOTA VE NEW YORK'TA YAKILAN SİLAHLARDAN ANIT VAR

• Kolombiya'da 2016'da, devlet ile yaklaşık 50 yıldır savaş halinde olan FARC, barış anlaşması yaptı. Silahlar toplanıp imha edildi. Bazı yerel gruplar, silahları sembolik törenlerle yakmaya çalıştı ama çoğu resmi imha prosedürlerine tabiydi. Yine de süreç bir hayli sıkıntılı ilerledi ve bazı ayrılıkçı FARC grupları silah bırakmadı. Her şeye rağmen sonrasında barış geldi. Bogotá’da yapılan bir "Barış Anıtı" bu erimiş silahların sembolü haline geldi. Geçen yıl 11 Temmuz'da da New York'taki BM binası önünde yine FARC militanlarının silahların yakılıp, eritilmesiyle elde edilen bir anıt Kolombiya Devlet Başkanı tarafından törenle açıldı.

Peki, silahlarını yaktıktan sonra yeniden silaha sarılan oldu mu?

* FARC (Kolombiya) – Barıştan Geri Dönüş (2016 sonrası) 2016’da Kolombiya hükümeti ile FARC arasında imzalanan barış anlaşması sonrası silahlar sembolik olarak imha edilmiş ve bazı gruplar da silahları yakmıştı. Ancak süreç ilerlerken bazı eski FARC yöneticileri barış sürecine “ihanet edildiğini” öne sürerek 2019’da yeniden silahlı mücadeleye döndüklerini açıkladı. “FARC-EP İkinci Marquetalia” adıyla yeni bir silahlı grup kurdular. Barışa rağmen bazı bölgelerde çatışmalar devam etti.

* Güney Sudan'da faaliyet gösteren Sudan Halk Kurtuluş Ordusu (SPLM/A) 2005 yılında Sudan ile Güney Sudan arasında barış anlaşması imzalandı. SPLA bazı silahlarını bir törenle sembolik olarak imha etti. Ancak, Güney Sudan 2011’de bağımsızlığını kazandı, ama 2013'te iç savaş yeniden patlak verdi. Aynı örgütün eski üyeleri kendi aralarında çatıştı.

* Nepal'deki Maoist Gerillalar, 2006’da hükümetle barış yaparak silahlarını Birleşmiş Milletler gözetiminde teslim etti. Bazı sembolik silah imha törenleri düzenlendi. Sonrasında, barış süreci ilerledi ama bazı aşırı unsurlar barış sürecine karşı çıktı ve silahlı mücadeleye devam etti. Yeni isyancı gruplar ortaya çıktı.

patronlardunyasi.com