Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) için Prof. Dr. Türkmen Göksel ve Prof. Dr. Yetkin Çınar tarafından hazırlanan ‘Tarife Savaşlarının Ticaret Kompozisyonuna Yansımaları: Türkiye Motorlu Taşıtlar Sektörü Etki Analizi’ başlıklı politika notu, ABD’nin yürüttüğü tarife politikalarının Türkiye’ye yansımalarını ortaya koydu. Çalışmaya göre, ABD’nin motorlu taşıtlar sektöründe Türkiye’ye uyguladığı ek tarifeler ve buna karşılık diğer ülkelerin aldığı önlemler sonucunda, Türkiye’nin ABD’ye yönelik motorlu taşıt ihracatında yaklaşık 738 milyon dolarlık kayıp yaşanması öngörülüyor. Bu etki, traktörler, binek ve ticari araçlar, özel amaçlı motorlu taşıtlar ile bunların aksam ve parçalarını kapsayan sektörlerde yoğunlaşıyor.
TİCARİ SAPMALARDAN TÜRKİYE SINIRLI FAYDALANDI
Analiz, ABD’nin ikinci kez başkan seçilen Donald J. Trump döneminde hız kazanan tarife savaşlarının dünya ticaretini daralttığına ve motorlu taşıt ihracatçısı ülkeleri olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Türkiye özelinde, ABD’nin Türkiye’ye karşı uyguladığı yüksek tarifeler doğrudan ihracat kaybına yol açarken ABD’nin küresel ihracatının gerilemesi yan sanayi girdi talebini de azalttı. Bu durum Türkiye’nin motorlu taşıt yan sanayi ihracatında önemli bir düşüşe neden oldu. Ayrıca ABD’den ithalatını azaltan ülkeler, ortaya çıkan boşluğu kısmen başka ülkelerden karşılamaya yöneldi. Ancak Türkiye, bu ticaret sapmalarından sınırlı ölçüde yararlanabildi. Bunun en önemli nedeni olarak ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tarifelerin Avrupa Birliği ülkelerine kıyasla daha yüksek seviyede olması gösterildi.
HER SEKTÖR İÇİN AYRI STRATEJİ ŞART
Çalışmada, Türkiye’nin yaşayacağı kayıpları azaltmak için çeşitli politika önerilerine yer verildi. ABD’nin uyguladığı tarifelerin Avrupa Birliği seviyesine çekilmesi halinde ihracat kayıplarının azalabileceği. Bununla birlikte ABD’nin kendi otomotiv üretimini artırmaya yönelmesiyle ortaya çıkacak yan sanayi ihtiyacının Türkiye için yeni fırsatlar sunabileceği vurgulandı. Tarife savaşlarının sektörden sektöre farklı etkiler yarattığı belirtilen çalışmada, önümüzdeki dönemde gelişmelerin sürekli izlenmesi ve her sektör için ayrı stratejiler geliştirilmesinin kritik önemde olduğu kaydedildi.
KAYBIN BAŞLICA NEDENLERİ NEDİR?
TEPAV bu kaybın başlıca nedenleri şöyle sıraladı:
1 ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yüksek tarifeler: ABD’nin tüm sektörlerde tarifeleri artırması, doğrudan Türkiye’nin ABD’ye ihracatında kayıplara yol açtı.
2 ABD’nin ihracatında yaşanan daralma: Tarife savaşları nedeniyle ABD’nin küresel ihracatı gerileyince, ABD’nin yan sanayi girdi ithalat talebinin de azalması, Türkiye’nin 8708 (Traktörler, on veya daha fazla kişi taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, motorlu arabalar ve esas olarak insan taşımak üzere tasarlanmış diğer motorlu taşıtlar, mal taşımaya mahsus motorlu taşıtlar) ihracatında önemli bir düşüşe neden oldu.
3 Türkiye’nin diğer ülkelerdeki talep açığını yeterince değerlendirememesi: ABD’ye ihracatları azalan ülkelerin açılan pazar payları Türkiye tarafından tam olarak karşılanamadı. Bunun önemli sebeplerinden biri, ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tarifelerin AB’ye kıyasla görece daha yüksek olması.
patronlardunyasi.com