Türkiye'yi birkaç gündür etkisi altına alan sağanak yağış can kaybının yanı sıra maddi hasara da sebep oldu. Halkalı'da Basın Ekspres Yolu kenarındaki ünlü markaların işyerlerinde on milyonlarca liralık zarara yol açtı.
Özellikle bayram öncesi sevkiyata hazırlanan şirketlerin depolarının malla dolu olması, zararı daha da artırdı. Basın Ekspres Yolu 1996 yılında da yine yakınındaki Ayamama Deresi'nin taşması sonucu yol kenarındaki işyerlerini su basmış, o dönemde Sabah Gazetesi'nin plazası da hasar görmüştü. Ancak o dönemde bölgede fazla işyeri bulunmaması sebebiyle hasarın miktarı düşük seviyede kalmıştı.
Selin vurduğu Basın Ekspres Yolu üzerinde Süvari, Vodafone, Karaca, Sabri Özel, Altur, Sağlık Su, Keskinoğlu, LC Waikiki, Vakıfbank, Deva Holding, İş Bankası (4 İşlem Merkezi), Pegasus, Sarar, 212 Alışveriş Merkezi, Hürriyet Gazetesi, Uğur Makine, Opel Ataköy, Ulubaş Motor (Proton), Honda, Bahariye ve Holiday in Hotel yer alıyor. Felaketin ardından Artur Turizm 10 milyon dolar, Sabri Özel 20 milyon Euro, Süvari 1 milyon dolar, Çağatay Nakliyat ise 1 milyon Euro'luk hasar meydana geldiğini açıkladı. Vodafone Türkiye, Deva Holding, LC Waikiki, Sarar, Kamer Türk Nakliya firmaları ve Osmanlı TIR Garajı da selden zarar gören şirketler arasında yer alıyor.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş, İstanbul'da sel sebebiyle toplam 80-90 milyon dolar tutarında bir zararın olduğu yönünde bilgi edindiklerini ifade etti. Hizmet ve sanayi sektörlerinin ağırlıkta olduğu bölgelerde felaket sebebiyle büyük sıkıntılar yaşandığını kaydeden Oda Başkanı, zararın dağılımda tekstil konfeksiyonunun ağırlık oluşturduğunu, bölgenin havaalanına yakın olmasından dolayı antrepo, gümrükleme ve depolama hizmetleri veren firmaların en ciddi zarar gören şirketler olduğunu kaydetti.
İstanbul'da yaşanan olayların büyük bir felaket olduğunu söyleyen TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, olayın şimdilik sıcaklığını koruduğundan dolayı bu yöndeki açıklamaların çok erken olacağına dikkat çekti. TİM Başkanı, gerek görüldüğünde firmalar için hükümet nezdinde de gerekli girişimlerin yapılacağını anlattı.
Sağanak yağışın ardından iş merkezinin sular altında kaldığını ifade eden Altur Turizm'in sahibi Abdurrahim Albayrak, maddi kaybının 10 milyon dolar olduğunu söyledi. Çalışanlarının felaketten sağ kurtulmasının kendisi için büyük bir lütuf olduğunun altını çizen işadamı, şirketinin bodrum katının tamamen sular altında kaldığını anlattı.
Devlet yetkililerinin her an yanlarında olduğunu vurgulayan Albayrak, insanların bundan ibret alması gerektiğine dikkat çekti. İstanbul Basın Ekspres Yolu kenarındaki işyeri sular altında kalan şirketlerden Sabri Özel, kendi ismini verdiği işyerindeki zararının 20 milyon Euro olduğunu söyledi. Bayram öncesi mal sevkiyatı yapmak üzere depolarını doldurduğunu belirten Özel, "Depolarda stok yapmıştık. Tam sevkiyat mevsimi. Bayram öncesi sevkiyata hazırlanıyorduk. 20 milyon Euro zararım var. Bunun ancak 8-9 milyon Euro'luk kısmı sigortalı." diye konuştu.
Özel, sigorta ve vergi açısından afet kapsamında değerlendirilmesi için gerekli müracaatları yapacaklarını söyledi. Felaketin vurduğu şirketler arasında bulunan Süvari'nin 1 milyon doların üzerinde bir zararı olduğu belirtiliyor. Özellikle bölgede bulunan Süvari mağazasının kullanılamaz hale geldiğini belirten şirketin basın danışmanı Yusuf Bal, genel müdürlük binasının da bodrum ve birinci katının sular altında kaldığını kaydetti. Bunun yanında depoda bulunan 150 bin metre kumaşın kullanılamaz hale geldiğini dile getirdi. Ayrıca LC Waikiki ve Karaca gibi tekstil markaları da selden nasibini aldı. İki firmanın mağazalarının giriş ve bodrum katları sular altında kalırken, büyük çapta ekonomik kayıp meydana geldi.
'ASKERİYE, BARAJ KAPAKLARINI AÇTI' İDDİASI
Çağatay Nakliyat'ın sahibi Mahi Şahin ise felakette 10 çekici ile 10 konteynerinin pert (kullanılamaz) hale geldiğini söyledi. Bunun maddi boyutunun 1 milyon Euro'ya tekabül ettiğini kaydeden Şahin, can kaybının olmamasının ise sevindirici olduğunu söyledi.
Felaketin yağmur suyundan kaynaklanmadığını öne süren Çağatay Nakliyat'ın sahibi, olayın Başakşehir civarında bulunan askeriyeye ait barajların açılmasından kaynaklandığını iddia etti. Sigortasız ürünlerinin zararını nasıl karşılayacağını bilmediğini dile getiren Şahin, "Ben buraya 20 yılımı verdim. 10 çalışanım var. İşyerim sular altında kaldı. Bizler ne yapacağız? Devlet, ekonomik kayıplarımız noktasında yardımcı olsun." çağrısında bulundu.
Sel felaketi, Vodafone Türkiye'nin İkitelli Basın Ekspres Yolu üzerinde bulunan veri santralini de dün sabah 07.50 itibarıyla kullanılamaz hale getirdi. Bu santralden hizmet alan İstanbul'un kuzeybatısı ve Trakya bölgesindeki abonelerinin bir bölümü iletişim sorunu yaşadı. Şirket, ilk olarak İkitelli binasındaki çalışanlarını güvenli bir şekilde tahliye etti. Ardından sistemin diğer veri santralleri üzerinden sağlıklı hizmet vermesi ve etkilenen abonelerin sorunsuz şekilde hizmet almalarını sağlamak üzere çalışmalara geçildi. Uluslararası Nakliyeciler Derneği de sel sebebiyle bir sürücünün hayatını kaybettiğini, halen 23 araca ulaşılamadığını ve hasarlı araç sayısının 100'den fazla olduğunu açıkladı.
ÇALIŞANLARA 'BUGÜN İŞE GELMEYİN' UYARISI
Sel felaketinin ardından bazı şirketler çalışanlarını işe gelmemeleri konusunda uyardı. Özellikle Hürriyet ve Referans gazeteleri, muhabirlerinin elverişsiz hava şartlarından dolayı evlerinde çalışmasını istedi. Muhabirler de işyerine gitmekten ziyade evlerinden haberlerini mail yoluyla merkeze ulaştırdı. Bunun yanında Basın Ekspres Yolu üzerinde bulunan diğer firmalar da benzer yolları kullanarak, daha fazla kişinin selden etkilenmesinin önüne geçti.
Hasarın büyük bölümü sigortadan karşılanacak
Felaket mağdurları, zararlarının tazmin edilmesi için sigorta şirketlerine ihbarlarda bulunmaya başladı. Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Genel Sekreteri Erhan Tunçay, sel konusunun standart sigorta poliçesinde ek teminat olduğuna işaret ederek, "Vatandaşların bu tür felaketlere karşı sigorta yaptırdıklarında düşük primler ödeyerek sel konusunu teminat altına almaları, mağduriyetlerinin giderilmesine yardımcı olacaktır. Bu, konut ve işyerleri için de, araçlar için de geçerlidir. Her poliçede sel teminatı olmayabilir.'' dedi.
Poliçe sahibi vatandaşların ek teminatlarına sel konusu da dâhil edildiyse mağduriyetlerinin derhal bertaraf edileceğini vurgulayan Tunçay, sel mağdurlarının ihbarları henüz ellerine ulaşmadığından hasar tespitinin yapılamadığını ifade etti. Sel konusunun ek teminat başlığı altında geçtiğini teyit eden Işık Sigorta Genel Müdürü Recep Koçak ise şu bilgiyi verdi:
"Sel konusu ana sözleşmede doğrudan yer almasa da Türkiye'deki poliçelerin çoğunda yer alır. O yüzden sigorta tazminatlarının ödenmesi konusunda sıkıntı yaşanmayacaktır. Türkiye'deki sigorta firmaları yurtdışından reasürans firmalarıyla beraber çalışıyor. Tazminatların bir bölümü bu firmalardan temin edilir. Bu sebeple sel felaketinin doğuracağı tazminat yükünü rahatlıkla karşılayabilme kabiliyetine de sahiptir." Bölgede bulunan fabrika ve işyerlerinin çoğunun bodrumda deposu olan tekstil şirketlerine ait olduğuna dikkat çeken Koçak, hasarın milyon dolarlara ulaşabileceğini kaydetti. Bölgeye uzmanlarını gönderen sigorta firmaları, bilirkişilerden gelecek bilgilere göre hasar raporları hazırlayacak.
Sele karşı zorunlu sigorta Meclis'te bekliyor
Marmara Bölgesi'nde felakete yol açan selin ardından zorunlu afet sigortaları tekrar gündeme geldi. 1999 depremi sonrasında oluşturulan Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun (DASK) kapsamına sel, yer kayması, fırtına ve çevre kirliliğini de ekleyecek düzenlemenin Meclis'te beklediği ortaya çıktı. Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanarak geçen yıl TBMM'ye gönderilen ve DASK'ın kapsamını genişleten Afet Sigortaları Kanun Tasarısı, Bakanlar Kurulu'na bu konuda yetki veriyor.
Tasarının kanunlaşması halinde Bakanlar Kurulu sel gibi afetlerin DASK kapsamına alınmasına karar verecek. Belediyeler başta olmak üzere ilgili otoriteler elektrik, su veya doğalgaz abonesi olmak isteyenlere depremin yanı sıra sel için de DASK sigortası yaptırmalarını mecburi kılacak. Mevcut abonelerden ise ilgili otoriteler tarafından sigorta yaptırması istenecek. Türkiye genelinde özel şirketler tarafından yapılan yangın ve doğal afet poliçelerinin toplamı 2 milyon 736 bin. DASK kapsamında bulunanların sayısı ise 3,5 milyon adet.
Zaman