Ekonomi
Doların 1.2 YTL'ye kadar gerilemesi Türkiye'de benzin fiyatını 2.34 dolara çıkardı. Dünya rekorunu elinde tutan Türkiye, hükümetin akaryakıttaki ÖTV'yi 10 kuruş artıracağını açıklamasıyla aradaki farkı açacak..
Türkiye'de benzin fiyatları konusunda dünya rekorunu elinden bırakmıyor. Rekorun arkasında ise akaryakıt fiyatının yüzde 60 ile 80 arasında gidip gelen vergi yükü var. Üstüne üstlük bu rakamlara yakında bir de bütçeyi denkleştirmek için hükümetin ÖTV'yi 10 Yeni Kuruş artırma planları eklenirse Türkiye diğer ülkelerle arasındaki farkı açacak görünüyor.
Dünyanın en pahalı benzinini kullanan Türk tüketicisi 1 litre 95 oktan kurşunsuz benzin için 2.81 YTL ödüyor. Doların son 6 yılın en düşük seviyelerine gerilemesiyle birlikte benzinin litre fiyatı dolar bazında da hızla artıyor. Son olarak 1 doların 1.2 YTL seviyesin de altına inmesiyle benzinin litre fiyatı 2.34 dolara kadar çıktı. Bu rakamlarla Türkiye dünya rekorunu perçinlemiş oldu.
ÖTV ARTIŞI FARKI AÇACAK
Türkiye'de kur yanında bu rekoru getiren en önemli unsur vergi yükü. Litrede 1.34 YTL (yaklaşık 1.2 dolar) olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) çıplak akaryakıt fiyatı üzerine eklendiğinde zaten 2 dolara ulaşıyor. Bu rakam üzerinden alınan yüzde 18'lik KDV ile birlikte fiyat 2.4 YTL'lere yükseliyor. Bu rakama akaryakıt bayi payı ve diğer maliyetler de eklendiğinde litre fiyatı 2.81 YTL'ye ulaşılıyor. Öte yandan hükümet diğer ülkelerle olan farkı daha da açmak için çalışmalara başladı. Çünkü, seçimde bütçenin 'biraz fazla' açılan musluğunu kapatmak için yılın son 3 ayında ÖTV silahını çekme kararı aldı. Hükümet kanadından yapılan açıklamalara göre akaryakıttaki ÖTV 10 Yeni Kuruş (8.3 dolar) artırılacak. Bu yapılırsa litrede 1.34 YTL olan ÖTV yükü 1.44 YTL'ye çıkacak.
ÖTV üzerinden KDV hesaplandığı (verginin vergisi) için de aslında akaryakıttan çifte kazanç sağlanacak ve 10 Ykr'lik yük yüzde 18'lik KDV ile birlikte 11.2 YTL bir başka deyişle 10 sentlik artış yapacak. Bu şartlar altında 2.34 dolarlık litre fiyatı 2.44 dolara çıkacak dünyadaki fiyatlar ile arasındaki fark daha da açılacak. Bu arada benzin fiyatında rekortmen Türkiye'yi 2.04 dolarla İzlanda 2.02 dolarla da İzlanda izliyor. İngiltere ve Almanya'da ise kurşunsuz benzinin litre fiyatı 1.92 dolar. Benzin fiyatlarında AB ülkelerinin Türkiye'den sonra ilk sıralarda yer aldığı gözleniyor. AB'nın son katılımcıları Bulgaristan'da benzinin litre fiyatı 1.49 dolar Romanya'da ise 1.41 dolarla birlik üyelerinin en ucuzları arasında yer alıyor. Akaryakıtın en ucuz olduğu ülkeler doğal olarak petrol sahibi ülkeler. Venezuela'da 1 litre benzin 6 sent, İran'da 11, Suudi Arabistan'da ise 13 sentten satılıyor.
Akaryakıt ÖTV'si bütçenin vazgeçilmezi
AKARYAKITTAN alınan ÖTV bütçenin en önemli vergi gelir kalemleri arasında yer alıyor. Vergi gelirleri içindeki payı zaman zaman yüzde 20'leri bulan petrol ve petrol ürünlerinden elde edilen ÖTV, uygulamaya ilk geçilen 2002 yılında 4.8 milyar YTL olmuştu. Akaryakıttan elde edilen ÖTV geliri 2003'te 15.1 milyar YTL, 2004'te 15.8 milyar, 2005'te ise 19.4 milyar YTL'ye ulaştı. Toplam vergi gelirleri içindeki payı ise 2003'te yüzde 17.9, 2004'te yüzde 14.5, 2005'te yüzde 18.1 geçen yıl da yüzde 15 oldu. Bu yılın ilk 8 aylık döneminde ise 99.3 milyar YTL'lik vergi gelirinin yüzde 14.2'si bir başka deyişle 14.1 milyar YTL'si akaryakıttan sağlandı.
ABD'de stoklar azaldı petrol 84 dolara fırladı
ABD ham petrol fiyatları varil başına 84 doları da geçerek rekor kırdı. ABD Enerji Kurumu'nun önceki gün ham petrol stoklarının 1.7 milyon varil azaldığını açıklaması sonrası ham petrol fiyatları 97 sent artarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 84.05dolara tırmandı. Petrol fiyatları kapanışta 83.69 dolara geriledi. BBC'nin haberine göre, sert geçmesi beklenen kış aylarında ABD ham petrol stoklarının düşmesi ve Irak petrol kaynaklarına ilişkin endişeler petrol fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı.
Londra'da işlem gören Brent tipi petrol fiyatları da 80 sent artarak 80.55 dolara yükseldi. Petrol analistleri, ABD Enerji Kurumu'nun açıkladığı stoklardaki azalmaya paralel Dünya Enerji Ajansı'nın da gelişmiş ülkelerin petrol stoklarında azalma tespit ettiğini bildirmesinin ve uluslararası meteoroloji uzmanlarının bu kış ortalama sıcaklık değerlerinin 4 derece daha düşük olacağını açıklamasının da fiyatlar üzerinde baskı yarattığını kaydetti. Bazı uluslararası haber ajansları da terör örgütü PKK'ye karşı Kuzey Irak'ta düzenlenmesi planlanan sınırötesi operasyon ile ilgili haberlerin de petrol fiyatları üzerinde yukarıya doğru bir etki yaptığını bildirdi.
Türkiye'de bir depo 117 ABD'de 45 $'a doluyor
YAPILAN hesaplamalara göre 50 litrelik deposu olan bir otomobil Türkiye'de 117 dolara, ABD'de 45 dolara doluyor. Almanya ve İngiltere'de bir depo için 96 dolar ödeyen tüketici, İtalya'da 91 dolarlık bir faturayla karşı karşıya kalıyor. En ucuz petrol fiyatı olan Venezüella'da bir deponun faturası sadece 3 dolar. Bir depo; İran'da 6 dolara, Suudi Arabistan'da 8 dolara, son dönemde gündemde olan Malezya'da ise 30 dolara doluyor.
Sabah