Ekonomi

Vergianunları ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı. Kanun; borçlanmadan prim teşviklerine, prime esas kazanç tavanının artırılmasından işverenlerin ödeyeceği emeklilik primlerine kadar sosyal güvenlik alanında önemli değişiklikler içeriyor. Bu değişikliklerin tamamına yakını da 1 Ocak 2026 itibarıyla uygulamaya girecek.

Peki, bu değişiklikler çalışanları ve işverenleri nasıl etkileyecek? Şu bir gerçek ki, yılbaşından itibaren çalışanın işverene maliyeti artacak. Yeni düzenleme ile SGK’ya ödenen, çalışanın malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı 1 puan artacak. Daha açık bir anlatımla çalışanın emeklilik döneminde alacağı maaşı belirleyen prim kesintisi, 1 puan artacak ve yüzde 11’den 12’ye çıkacak. Daha iyi anlaşılması için şöyle anlatayım.

EMEKLİLİK PRİM KESİNTİSİ ARTTI

Mevcut uygulamada maaşlardan SGK, işverenden yüzde 22.75, çalışandan da yüzde 15 prim kesintisi yapıyor. Bu kesintinin içinde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi adı altında işverenden yüzde 11, çalışandan ise yüzde 9 kesiliyor. 1 Ocak 2026’dan itibaren işverenden yapılan yüzde 11’lik kesinti 1 puan artırılarak, yüzde 12’ye çıkacak. Çalışandan ise yüzde 9 kesilmeye devam edecek. Böylece, çalışanın emekliliği için yapılan prim kesintisi yeni yıldan itibaren yüzde 21’e yükselmiş olacak. SGK’nın yapacağı toplam kesinti tutarı da yüzde 37.5’ten, 38.75’e çıkacak.

Bu kesintilerin neler olduğunu da özetleyeyim. Malullük ve yaşlılık primi adı altında işverenden yüzde 11-çalışandan yüzde 9, sağlık sigortası primi adı altında işverenden yüzde 7.5-çalışandan yüzde 5, iş kazası ve meslek hastalığı adı altında işverenden yüzde 2.25, işsizlik sigortası adı altında da işverenden yüzde 2-çalışandan yüzde 1 prim kesintisi yapılıp, SGK’ya aktarılıyor. Maaşlardan yapılan ve toplam 37.5’i bulan kesinti tutarı yeni senede yüzde 38.75’e yükselecek. Bu da çalışanın işverene maliyetinin artacağı anlamına geliyor.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI ETKİLENECEK

Kesinti oranının artırılmasının nedeni ise, hem sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal sürdürülebilirliğinin hem de çalışanların emekli olduklarında daha yüksek emekli maaşı alabilmesinin sağlanması.

1 puanlık artış diğer sigortalıları da ilgilendiriyor. Şöyle ki, isteğe bağlı sigortalıları ödedikleri primler de yüzde 32’den yüzde 33’e çıkacak. Tarımda çalışanların ödedikleri sigorta primleri yüzde 34.5’ten yüzde 35.5’e yükselecek. Benzer şekilde ev işlerinde çalışanların (10 günden az) ödedikleri primler de yüzde 32.5’ten yüzde 33.5’e çıkacak.

İŞVERENE PRİM TEŞVİKİ AZALTILDI

Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın haberine göre, 1 Ocak 2026’da başlayacak bir diğer düzenleme ise işveren prim desteğinin azaltılmasına yönelik olacak. Bugünkü uygulamada, işverenleri desteklemek için; sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinden 5 puanlık indirim yapılıyordu ve bu indirim tutarı da Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanıyordu.

2024 yılında yapılan bir düzenleme ile imalat sanayinde faaliyet gösteren işletmeler hariç olmak üzere diğer tüm işletmelerde 5 puanlık sigorta prim teşviki 4 puana düşürülmüştü. Yeni yasa ile 2026 başında bu 4 puanlık prim desteği de 2 puana düşüyor. İmalat sanayinde faaliyet gösteren işletmeler ise 2026 yılsonuna kadar yüzde 5’lik prim desteğinden yararlanmaya devam edecek. Bu da şu anlama geliyor, imalat sanayi dışındaki tüm sektörlerde sigorta prim desteği iki puan azaltıldı.

Özetle, 1 Ocak 2026’dan itibaren çalışanın emekliliği için ödenen primin işveren hissesinin 1 puan artırılması; üzerine işveren prim desteğinin 4 puandan 2’ye indirilmesi işverenlerin maliyetlerini artıracak. Buna göre, yeni senede 3 puanlık işverene ilave yük gelecek. Yeni asgari ücret üzerinden imalat sanayinde faaliyet göstermeyen işletmeler için bu fark 1.400 liraları, imalat sanayinde faaliyet gösteren işletmeler içinse fark 1.300 liraları bulacak.

patronlardunyasi.com