Sinop'ta yapılması planlanan nükleer santral projesine ilgi gösteren 8 firma, önerilerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na gönderdi.
Özel sektör yatırımın kamu-özel sektör ortaklığı modeli ile yapılması fikrinde birleşirken, kamunun payının yüzde 50'yi geçmemesi istendi. Firmalar üretilecek elektrik için alım garantisi de talep etti.
Devlet Bakanı Ali Babacan ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'le gerçekleştirilen nükleer santral yatırımcıları özel sektör toplantısının ardından firmalara görüşlerini göndermeleri için verilen süre yarın dolacak.
Toplantıya aralarında Sabancı, Zorlu, Enka, Çalık, Gama, Akkök, Ak Enerji, Alarko, Tekfen, Doğuş, Güriş, Nurol, Habaş'ın da bulunduğu 14 firma katılmıştı. Toplam 5 bin megavat kurulu güçte olması planlanan santrallara ilişkin görüş gönderen ve ismi açıklanmayan 8 firma, doğalgazdan üretilen elektriğe koyulan ÖTV'nin uranyumdan da alınabileceğine ilişkin kaygılarını dile getirdi.
Devlet yüzde 70'ini alsın
Özel sektör, "Kamu desteği olmadan nükleer santral yatırımı yapamayız" derken, Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) çatısı altında kurulacak bir kamu şirketinin, hissesi yüzde 50'yi geçmeyecek şekilde yatırıma ortak olması talep edildi. Firmalardan kamu ortaklığının yüzde 35-40 oranında olmasına yönelik farklı öneriler geldiği öğrenildi.
Daha önce Hazine garantisine yönelik önerileri Babacan tarafından reddedilen özel sektör, Hazine'nin dış krediler için garantör olması talebinden vazgeçti. Bunun yerine üretilecek elektriğin alımına ilişkin iki alternatif sunuldu. Bu öneriler şöyle:
Nükleer santrallarda üretilecek elektriğin en az yüzde 70'ini devlet satın almalı.
Elektrik dağıtım özelleştirmeleri sonucunda sektöre girecek firmalara dağıtacakları elektriğin yüzde 10-20'sini nükleer santrallardan alma zorunluluğu getirilmeli.
Nükleer santralların yapılacağı yere ilişkin kaygıları olmadığını dile getiren firmaların kamu-özel sektör ortaklığına EPDK tarafından lisans verilebilmesi için gereken yasal düzenlemelerin bir an önce yapılmasını istediği öğrenildi.
Zorlu lisans süreci
Nükleer santral yapımına talip olan firmaların Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan üretim lisansı almaları gerekecek. Firmaların, projenin farklı aşamalarında Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'ndan (TAEK) almaları gereken lisanslar da şunlar:
Yer lisansı
Teknoloji lisansı
İnşaat lisansı
Yakıt yükleme lisansı.
Ön işletme lisansı.
Operatör lisansı.
Gülçin Üstün/Milliyet