Kenan GÜRBÜZ
Muğla Valisi İdris Akbıyık, geçen yaz Bodrum’da yaşanan su sıkıntısı ile ilgili açıklamalarda bulundu. Vali Akbıyık’ın açıklamalarının ardından Muğla Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (MUSKİ) tarafından yapılan açıklama yeni bir polemiğin başlamasına neden oldu.
Muğla Valisi İdris Akbıyık, gazetecilerle bir araya geldiği toplantıda Bodrum'un su sorununa yönelik açıklamalarda bulunmuş şu ifadeleri kullanmıştı:
“Bodrum’un su problemi bizim ikinci önemli problemiz. İçme suyu yönetimi MUSKİ’de tabii ki. DSİ’de tüm potansiyelini onlara tahsis etmekle yükümlü. Bodrum’a hem kuraklıktan hem de çeşitli nedenlerden yeterli su verilemedi. Şartlar zorlanarak kısıtlı su verebildik. Mevzu politize ediliyor. Aslında kimin ne yapması gerektiği de ortada. Bodrum’un yıllık 45 milyon metreküp suya ihtiyacı var. Şu anda verilen 25 milyon civarı”
GEYİK BARAJI TERMİK SANTRAL İÇİN YAPILMIŞ
Muğla Valisi Akbıyık, suların Geyik ve Mumcular barajlarından Bodrum’a verildiğini anlatarak, “Geyik Barajını bakanlık Yeniköy termik santral için yapmıştır. Orada protokol yapılmış. Bu sular 2012 yılında belediyeye devredilmiş. Ona göre de Bodrum’a belli bir miktar vermeleri gerekiyor. Geçen sene yüzde 80’e yakını Bodrum’a verildi. 5 milyon metreküp vermesi gerekiyorken, Bodrum’a 20 milyon metreküp su basıldı. Tabi ki Bodrum’un bu sorununu çözmek için Bodrum Barajı mevzusu var. Burada ÇED iptal edildiği için yeniden süreç başlatıldı. Asıl çözüm Ekinanbarı bölgesindeki suyu getirmek olacak” ifadelerini kullanmıştı.
DSİ’NİN PATLAYAN SU BORULARI
Vali Akbıyık, Bodrum’da çok konuşulan bir mevzunun da DSİ hatlarının tamir edilmemesi konusu olduğunu belirterek, “Sanki sadece mesele oymuş gibi algı yaratılıyor ama aslında o çok küçük bir mesele. Bodrum’a su sağlayan DSİ’ye ait tüm borular değiştirilse sağlanacak katkı 1 milyon metreküp, Bodrum’un ihtiyacı 45 milyon metreküp. Suyu dağıtmak MUSKİ’nin görevi.” dedi.
MUSKİ’DEN VALİYE CEVAP AÇIKLAMASI
Muğla Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (MUSKİ) ise Muğla Valisi İdris Akbıyık’a cevap niteliğinde bir açıklama yaparak, IC İÇTAŞ ve Limak Enerji’nin işlettiği Yeniköy termik santraline bedelsiz su verilmesinin hukuksuz olduğunu öne sürerek su polemiğini başlattı.
MUSKİ’den yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Termik santralin kamu kaynakları ile yapılan Geyik Barajı’nı bedel ödemeden kullanması mevzuata aykırı. İnsani amaçlı su kullanımı anayasa ile güvence altına alınmış ve önceliklendirilmiştir. Termik Santralin kamu kaynakları ile yapılan Geyik Barajını bedel ödemeden kullanmasının mevzuata aykırı olduğu aşikardır.
Bizler Bodrum’da vatandaşlarımızın susuz kalmasının önüne geçmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bilindiği üzere Geyik Barajı DSİ’nin yetki ve sorumluluk alanında bulunmaktadır. Biz buradan yılda yaklaşık 5 milyon metreküp su alıyor ve Bodrum’a veriyoruz. Burada bulunan özel termik santralin kullandığı suyun tamamıyla Bodrum’a verilmesi halinde bölgenin kısa vadede hiçbir su sorunu kalmayacaktır.
Ancak santralin kullandığı 14 milyon metreküp suyu ancak Geyik Barajını kamulaştırarak Bodrum’a aktarabiliriz. Bizde bu yolu seçerek geyik Barajının bizim işletmemize geçmesi için çalışıyoruz. Her ne kadar kamu kaynakları ile yapılan bir barajın özel şirkete bedelsiz su verilmesinin yanlış olması ve yine kamu kaynakları kullanılarak bu barajın alınmaya çalışması mevzuat hükümlerine aykırı olsa da Bodrum’un su sorununun ortadan kalkması için kısa vadede başka yolumuz bulunmamaktadır”
BODRUM BARAJININ MALİYETİ YÜKSEK
Muğla Valisi İdris Akbıyık’ın "Bodrum’un su sorununun çözümü ÇED Süreci devam eden Bodrum Barajı projesinden geçiyor asıl çözüm Ekinanbarı bölgesindeki suyu getirmek olacak” açıklamasına ise MUSKİ şu açıklamayla karşı çıktı:
“Yapılan araştırmalarda Ekinanbarı bölgesinde bulunan su kaynaklarının tuz oranının çok yüksek olduğu ve bu suyun içilebilir bir şekilde Bodrum’a aktarılması için en az 1 milyar 62 milyon TL’lik bir yatırım yapılaması gerekli. MUSKİ tarafından yapılan incelemelerde Geyik Barajı'nın kamulaştırma maliyeti 290 milyon TL olarak hesaplanırken, Ekinanbarı projesinden yaklaşık 4 kat daha ucuz olduğu ortaya kondu. Ayrıca Geyik Barajı'ndaki suyun Bodrum’a aktarılmasında suyun maliyeti 8,73 TL iken hesaplanırken Ekinanbarı’nda bu maliyet 26,53 olarak hesaplandı. Ekinanbarı projesinin çok daha maliyetli olmasının yanı sıra buradaki önerilen projenin ekolojik sisteme vermesi muhtemel zararlara dair hiçbir bilimsel çalışma yapılmamış durumda.
BODRUM'UN SU İHTİYACININ YÜZDE 66'SI KARŞILANIYOR, AÇIK 14,92 MİLYON METREKÜP
Bodrum’un yıllık su ihtiyacı 44,41 milyon metreküp olarak hesaplanırken Yarımada’ya Geyik, Mumcular Barajları, Çamköy ve çeşitli bölgelerdeki yeraltı su kaynakları dahil toplam yıllık 29,50 milyon metreküp su sağlanıyor. Bu şekilde Bodrum’un su ihtiyacının sadece yüzde 66’sı karşılanabiliyor ve 14,92 milyon metreküp su açığı bulunuyor.
Bunun yanı sıra MUSKİ ekipleri tarafından Bodrum’da yapılan diğer bir araştırmaya göre Yarımada’nın mevcut suyunun 332 bin 640 kişiye yetebileceği ancak yılın yaklaşık 6 ayında bu bölgede nüfusun 700 bin ila 1 milyon kişi dolaylarında olduğu ortaya konuldu. 2017 yılında 164 bin 158 olan yerleşik Bodrum nüfusu 2022 yılında 192 bin 964’e ulaşırken Türkiye genelinde yüzde 3,8 olan nüfus artış oranı Bodrum’da yüzde 17,55 olarak ölçüldü.
Muğla Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (MUSKİ) Genel Müdürlüğü Bodrum’un su sorununu kısa vadede tamamen çözülmek için Geyik Barajını kamulaştırılmayı amaçlıyor. Böylelikle Büyükşehir Belediyesi barajı tamamen kendi işletmesine alarak Termik Santrale verilen yıllık yaklaşık 14 milyon metreküp suyu tamamen Bodrum’a aktaracak ve ilçenin ihtiyacını karşılayarak kısa vadede su sıkıntısını tamamen ortadan kaldıracak. Geyik Barajı’nın kamulaştırılması için Elektrik Üretim AŞ’ye kamulaştırma bedeli ödenmesi için MUSKİ tarafından hukuki ve resmi prosedürlerin işletildiği öğrenildi.
BARAJLARIN DOLULUK ORANI ARTTI
Bodrum’daki barajların doluluk oranına ilişkin açıklama yapan DSİ. 213. Şube Müdürü Nurettin Kıvrak ise yağışlarla birlikte barajlarda doluluk oranlarının arttığına dikkat çekerek şöyle konuştu;
“Son yağışlar bölgemizin barajlarına iyi derecede etki etti. Şu anda ilimizdeki barajların doluluk oranı yüzde 69. Geyik barajımızda yüzde 47 seviyesine ulaşmış durumdayız. Bu da 19 milyon metreküp su yapmakta. Mumcular Barajımızda yüzde 15 seviyesindeyiz. Bu 2 milyon civarında. Mumcular Barajı'nda bir tık altta kalkmakla birlikte yağış sezonunun sonunda bahar yağışları ile ilimizde bir su sıkıntısı olmayacağını ön görmekteyiz. Şu an da ortalamamız yüzde 69, asıl su kaynağımız Bodrum'a su verdiğimiz Geyik Barajı yüzde 47. Yağış sezonumuz hareketli geçmekte. Baharda kar erimeleriyle ve daha sonra gelen yağışlarla istenen doluluk oranlarına ulaşacağımızı ön görmekteyiz.”
patronlardunyasi.com