Mehmet Nane, 8 yıllık Teknosa Genel Müdürlüğü’nün ardından CarrefourSa’nın başına geçti. Şirketin ilk Türk genel müdürü Nane, bir ilki daha gerçekleştirip Asya Pasifik Perakende Dernekleri Federasyonu’na başkan seçildi.
Federasyon dünya nüfusunun yarısına hizmet ediyor. Cirosu 5.5 trilyon dolara yakın. Bunun milli bir görev olduğunu söyleyen Nane ekliyor: Dünyanın merkezi Asya’ya doğru kaydı. Türkiye’nin bu bölgede olmaması düşünülemez.
ASYA Pasifik Perakende Dernekleri Federasyonu’nun 17 üyesi var. 16’sı coğrafik olarak Asya Pasifik bölgesinde bulunanlar. Bir de Türkiye. İşin ilginci federasyonda Türkiye’nin yine coğrafik olarak en yakın olduğu nokta Singapur. Uçak yolculuğu en az 10-11 saat süren dünyanın öbür ucuna iki yıl başkanlık edecek olan, CarrefourSa’nın yeni Genel Müdürü Mehmet Nane. Bu federasyonun üyeleri toplam 3.5 milyar nüfuslu bölgede 7 trilyon dolarlık pazarda, 5.5 trilyon dolarlık ciroya sahipler. Rakamlar büyük mü büyük. Mehmet Nane’nin başkanlığı ile Türk ihracatçıları için, markalarını dünya arenasına çıkarmak isteyenler için büyük bir kapı açıldı. Ne de olsa dünyanın ekseni kaydı, merkez Asya oldu.
FİLİPİNLER’E KARŞI 15-0 KAZANDIK
- Türkiye Asya Pasifik’te yer almazken, siz bir federasyonun başkanı oldunuz. Nasıl oldu bu iş?
2003’te federasyona üye olduk. Bizi üye yapmalarındaki motivasyon, Türkiye Asya için Batı’nın başladığı nokta. Batı içinse Asya’nın başlangıcı. Biz de girişimciliğimizi her fırsatta gösterdik, değer yaratıcı çalışmalar yaptık. Önerilerimiz diğer üye ülkeler tarafından da takdir gördü. 2010’da derneğin başkanlığına aday olduk. Dört ülke adaydı. İlk eleme sonucunda Filipinler ve biz sona kaldık. 15 ülkenin oy kullandığı çok çekişmeli bir seçimdi. 15’e 0 biz kazandık.
600 JAPON, 260 KORELİ, 200 ÇİNLİ
- Hem CarrefourSa’ya yeni genel müdür oldunuz hem de bu başkanlık. Nasıl zaman ayıracaksınız?
FAPRA başkanı 17 ülkenin perakendecisinin başkanı. 3.5 milyar nüfusa hizmet eden, yaklaşık 5.5 trilyon dolar cirosu olan ki bölgedeki ticaretin hacmi 7 trilyon dolar. 5.5 trilyon dolar ciroyu yöneten perakendecilere fikren önderlik yapmaya çalışacağım. Bu milli bir görev, aynı askerlik gibi. Vatan için yapılması gereken bir görev. 2008 global krizden beri dünyada çok şey değişti. Dünyanın merkezi Asya’ya doğru kaydı, ticaret de kaydı. Türkiye’nin olmaması düşünülemez. Nitekim Ekonomi Bakanlığımız, TİM bize öncülük etti. Biz de perakendeciler olarak bir misyon üstlendik, bu ülkelerin Türkiye’yi tanıması ki, geçen hafta yaptığımız konferansta bin 200 katılımcı vardı. 600 Japon geldi. 260 Koreli, 200 Çinli geldi. Büyük çoğunluğu Türkiye’yi görmemiş ve karar verici noktadaki insanlar.
ASYA'YA AÇILMAK İSTEYEN YENİ KAPI
Türkiye’nin dinamizmini gördüler. Türkiye’ye alım heyetlerini göndermelerini istesek, Türkiye’den de o coğrafyalarda mağaza açmak isteyenleri, ürün satmak isteyenleri, ilgili firmalarla eşleştirsek bir köprü vazifesi görürüz. Tabii ki Ekonomi Bakanlığı ve TİM’den de destek alacağız. Örnek vereyim, konferansta konuşma yapan Okado AEON’un CEO’su. AEON 152 AVM’nin sahibi. Bu firma ile anlaşan Türk firması Asya’daki 152 AVM’deki mağazasında bayrağını dalgalandırabilecek.
1.150 YATIRIMCI İLK KEZ GELDİ
- Koton’un sahibi Yılmaz Yılmaz, “Singapur’da bulanan en iyi AVM’lerden biri AEON’un. Biz de Koton olarak AVM’de yer almak istiyoruz ama bekleme listesi en az 1 metre. İnşallah İstanbul’da listenin önüne geçmeyi başaracağız” diyordu. Peki siz başardınız mı?
(Cevap vermeden önce epey düşünüyor.) Görüşmesini yaptık.
- Toplantıdan önce adrenalinden zıplayasım var diyordunuz. Değdi mi?
Vallahi tüm emeğimize helali hoş olsun. 1.200 yatırımcı kazandık. 1.150’si ilk defa Türkiye’ye geldi.
- Anlaşma yapan oldu mu?
Evet. Türkiye’den mal alma anlaşması yapıldı. Yatırım yapmak isteyen Türkler de bağlantılarını kurdu.
BAŞBAKAN ERDOĞAN'LA HEDEFİ 12'DEN VURDUK
FAPRA tarihinde ilk defa bir Başbakan açılış konuşması yaptı. Ülke olarak bu işe verdiğimiz önemin de çok güzel bir göstergesiydi. Özellikle verdiği barış mesajı, Güvenlik Konseyi ile ilgili verdiği dünya 5’ten büyüktür mesajı herkesin dilindeydi. Sayın Başbakan’ın oraya gelmesi bile Asya Pasifik ülkeleri için çok önemli. Çünkü bu tür ülkelerde hatır çok önemli. Vallahi inanamadılar, Başbakan’ı nasıl getirdiniz diye şaşırıp kaldılar. Böyle politik bir destek görmemişler ki.
- Başbakan ile hedefi 12’den mi vurdunuz?
Valla 12 değil, 12’nin içinde nokta var ya Başbakan’ın sayesinde onu vurmuş olduk.
GLOBALLEŞME YÖRESELLEŞME KOL KOLA YÜRÜR
- Perakende zincirlerinin artmasıyla birlikte yerel ürünler yok olacak, mesela Dubai’deki Carrefour ile İstanbul’daki Carrefour’da tek tip elma satılacak deniyor, siz ne dersiniz?
Tam tersi, globalleşme arttıkça, lokalleşme (yerelleşme) daha önem kazanmaya başlayacak. Glocalization diyorlar. Globalleşme ile yerelleşmenin birleşimi. Globalleşmenin getirdiği ölçek ekonomisinden yararlanacağız. Ama yöreselliği de unutmayacağız. Amasya elmasının üretimini bırakmayacağız.
SARMA YAPACAK BÜYÜKLÜKTE MAYDANOZ VAR
- Sarma yapacak büyüklükteki maydanoz yapraklarının sırrı ne?
Çok değişik maydanoz türleri var. Bizim alışık olduğumuz yerli tohum maydanozlar küçük yapraklıdır. Ancak dünyada büyük yapraklı maydanoz tohumları da var.
- Yani o büyük yapraklı maydanozlar hormonlu değil öyle mi?
Hayır, tamamen tohumdan kaynaklanıyor. Nasıl domatesin farklı tohumu var ve Çanakkale domatesi, pembe domates, çeri domates diyoruz, maydanoz da aynı.
USTALIK BELGESİNİ ALDI, HEDEFİ DOKTORLUK
MEHMET Nane’nin çalışma masasının arkasındaki duvarda diplomalar. Merkezde lise diplomasi. ‘Diğerleri bunun sayesinde’ oldu diyor. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi mezunu. İskoçya’da Bankacılık yüksek lisansı yapmış. Halen Marmara Üniversitesi’nde bankacılık ve sigortacılık doktora öğrencisi. Üç diploma ilgimi çekiyor. Birinde ‘Ustalık Belgesi’ yazıyor, diğerinde ‘İşyeri Açma Belgesi.’ Üçüncüsü de geçen baharda gittiği Harvard’dan İleri İşletme Teknikleri Eğitimi diploması.
- Ustalık Belgesi, İşyeri Açma Belgesi nedir? Açıkçası bir an için kendimi küçük bir esnafı ziyaret etmiş gibi hissettim.
Teknosa’da iş yeri açabilmek için ustalık belgesine haiz en az bir kişinin olması gerekiyordu. Eğitim kampanyası başlattım. Tüm mağaza müdürlerini ve genel müdürlükten isteyenleri bu eğitime tabi tutturduk. Eğitim ve imtihandan sonra önce kalfalık belgesi alınıyor. Sonra ustalık belgesi. Tüm esnaflarda ustalık belgesi ve işyeri açma belgesi vardır. Ahilikten gelir, el verme vardır, onun modern hayata yansıması.
BU KİŞİ BU İŞİN EHLİDİR DEMEK
- Yani Teknosa Genel Müdürü olarak ustalık belgesi için ciddi ciddi sınava girdiniz, peki ne sorular soruldu?
Müşteriye davranış, teknik mesleki bilgiler. Ciddi bir eğitim var. Sembolik olarak da düşünebilirsiniz, ekip arkadaşlarıma ve müşterilerime bu işin başındaki yönetici olaraktan ben de bu sınava giriyorum demek. Verilen mesaj da net, bu kişi işin ehlidir demek.
- Harvard’dan da diploma aldınız...
Hayat bize dersi her zaman dersliklerde vermiyor. Karşılaştığımız olaylar da, insanlar da, edindiğimiz tecrübeler de anlayana bir ders esasında. Harvard’daki program da eğitimin bir son olmadığını farklı açılardan olaylara bakmak gerektiğini göstermesi açısından kişisel gelişimime çok çok katkıda bulundu.
TEKNOLOJİDEN SEBZE MEYVEYE
- Teknoloji ile 8 yıl ilgilendikten sonra domates patlıcanla ilgilenmek nasıl?
Farklı değil. Perakendede önemli olan sattığınız ürün değil, yapılan eylem. Elektronikte de, gıda perakendeciliğinde de başkasının ürettiği bir ürünü, tüketiciyle buluşturuyoruz. İzlenen yöntem aynı. Müşteriyi anlamayı, tedarikçilerle iyi bir ilişkiye girmeyi, stratejik bir işbirliği yapmayı ve bu işi yaparken ekip içinde yer alan oyuncularla da etkin bir iletişim kurmayı gerektiriyor. Tüm perakende işinde üretilen mal var, alanlar var, bir de sistemi buluşturanlar var. Burada da iki ana oyuncu var. İnsan en önemlisi ve bilgisayar altyapısı. Tekstil, yapı malzemeleri de, kuyum da olabilir, yiyecek-içecek de olabilir yaptığımız iş özünde aynı.
MAĞAZA ATAĞI BAŞLATACAĞIZ
MEHMET Nane, 25 Temmuz’da CarrefourSa genel müdürü oldu. Hazırladığı stratejik planını yatırımcı ve hissedarlarla paylaşmadığı için ‘hedef ve rakam’ söyleşimizde yer almadı. Ancak ‘yaptıkları yapacaklarının teminatıdır’ deyişi sanıyorum bir kez daha hayata geçirilmiş olacak. CarrefourSa’nın halen 28 hipermarketi, 215 süpermarketi var. Teknosa’daki gibi CarrefourSa’da da mağaza bombardımanı mı başlayacak? sorusuna Nane, “Kesinlikle” yanıtını veriyor.
Funda Özkan/Akşam