Dubai'nin petrolü 15 yıl sonra kuruyacak. Şeyh Muhammed, petrol ve gaz parasını farklı bir geleceğe yatırıyor. Şeyhin yeni petrolü son zamanlara kadar inşaat ve spordu. Şimdi buna Türkiye'deki yatırımları eklendi.
Almak ya da alamamak... Dubai'de halen geçerli yasalara göre yabancılar sadece belirli bölgelerde emlak sahibi olabiliyor. Arazinin sahibi ise olamıyor. Ancak son halini alan yasa tasarısı ile yabancılar 50 yıl süreyle arazinin de sahibi olacak. Bu hak 50 yıl uzatılabilecek. Ancak ticari, endüstriyel ya da tarım amaçlı kullanılması şartı var.
Geçen hafta ağabeyi Maktum bin Raşid El Maktum'un Avustralya'da ölmesi üzerine Dubai Emiri olmasına kesin gözüyle bakılan Muhammed El Maktum, yabancılara arazi satışının yasak olduğu bir ülkeden gelip, Ekim 2005’te İstanbul'un en değerli iş muhiti Levent'te 105 katlı ikiz gökdelen projesi açıkladı. Üstelik gösterilen tepkiye şaşırıp, susma kararı aldı. Projeye 2006 yılının ilk çeyreğinde başlanması ve 2008'de bitirilmesi planlanıyor. Dubai International Properties (DIP), Dubai Towers-İstanbul projesi için şu sıralar yönetici arıyor. İsim yakında açıklanacak ama projenin mimarı bile belli değil. DIP’nin Katar, Doha'daki benzer gökdelenin mimarı RMJM bile İstanbul projesinin mimarını bilmiyor.
Biri Dubai olmak üzere yedi emirlikten oluşan Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) petrol rezervlerinin 2020'ye kadar kuruyacağı tahmin ediliyor. Şeyh Muhammed petrol ve gaz gelirini farklı bir geleceğe yatırıyor. Şeyhin yeni petrolü, inşaat, spor ve Türkiye'de planladığı yatırımlar.
Sporcu, şair, politikacı, işadamı
Şeyh Muhammed, Türkiye'de liman işletmeciliği yapmak istiyor, satın almak için banka arıyor, İstanbul Park'ı almak için İstanbul Ticaret Odası (İTO) ile görüşüyor, şeriata uygun kredi vermek için mortgage’in uygulamaya geçmesini dört gözle bekliyor... Türkiye'ye göz koyan Maktum’un gizli işleri bir yana başarısı bütün dünyaca kabul ediliyor. O hem şeyh hem de CEO. Dubai'nin “de fakto” Müslüman lideri, kapitalist özellikleri ile dikkat çekiyor. Dubai'nin veliaht prensi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Savunma Bakanı ve Dubai Yönetim Konseyi'nin Başkanı olan 57 yaşındaki Maktum, 1990'dan bu yana petrol dışında her şeyden çok zengin bir imparatorluk kurdu. Peki çöl üzerinde altın şehir nasıl yükseldi?
Bir yüzyıl kadar önce girişimci tüccarlar vergiden kaçınmak için gözlerini Lingah'ın Pers limanından Dubai'nin küçük limanına çevirdi. 50 yıl sonra Dubai, azalan inci ticareti ve gemi trafiği ile talihsiz bir İngiliz kolonisiydi. El Maktum ailesi Dubai'ye 1833'ten bu yana hüküm etmekteydi. Muhammed'in babası Şeyh Raşid limanı temizledi ve modernize etti. Jebel Ali Limanı halen dünyanın insan eliyle yapılmış en büyük limanı ve tax-free (vergiden muaf) bölgesi. Liman trafiğinden sağlanan ücretlerle ülkenin ilk havaalanı yapıldı. Dubai uluslararası havaalanı bugün 205 havayolu şirketine 250 güzergahta hizmet ediyor.
Turizm milli gelirin yüzde 20'sini oluşturuyor. Borsadaki büyük çıkışa paralel olarak serbest ticaret bölgelerine ilgi müthiş. Borsa endeksi 2.5 yılda yüzde bin 200 yükseldi. Hisselerin değeri 253 milyar doları aşarken, son 12 ayda yapılan ilk halka arzlar 15 milyar doları buldu.
Modern Dubai başarısını ve bu günlere gelmesini 1958'de Dubai Hükümdarı olan son Şeyh Raşid Bin Saeed El Maktum'a borçlu.
Raşid'in 4 oğlundan 3'üncüsü olan Muhammed, çocukluk yaşlarında İngilizce öğrenmek için İngiltere'ye ve ülkenin en ünlü dil okullarından Bell School of Languages'a gitti.
Petrol 2020'de kuruyacak
Ancak ülkesi petrolü 1968 yılında ilk kez keşfettiğinde evine döndü ve babası ile birlikte Abu Dhabi ile güçlerini birleştirmek konusunda gizli bir çöl anlaşması yaptı. Üç yıl sonra Raşid'in varisi Muhammed, dünyanın en genç savunma bakanı oldu. Sadece 22 yaşındaydı... Serbest ticarete geçildiğinde Dubai tam gaz ile