Dünya ticaretinin ana arterinde yer alan konteyner hatlarında armatörler, düşen navlun fiyatlarını dengelemek için rekor düzeyde sefer iptali yapıyor.
Bir anlamda, pandemi sonrası ticaret rotaları yeniden kilitleniyor.
YÜZDE 50 DÜŞTÜ
Drewry Dünya Konteyner Endeksi’ne göre navlun fiyatları yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 50 oranında düştü.
Gazeteci Aysel Yücel’in Ekonomim gazetesindeki haberine göre, Eylül ayı itibarıyla ortalama navlun bedeli 1.650 dolar seviyesine kadar gerileyerek pandemi döneminin bile altına indi.
Fiyatlardaki düşüş, taşımacılık devlerini arzı kısmaya itti.
Bazı ana hatlarda sefer iptali oranı yüzde 20’nin üzerine çıktı.
GEMİLER LİMANDA
ABD’nin Çin mallarına yönelik yeni gümrük vergileri ve Avrupa’daki durgunluk, Asya çıkışlı taşıma talebini ciddi biçimde zayıflattı.
Birçok armatör, maliyetlerini dengeleyebilmek için gemilerini limanda tutmayı tercih ediyor.
Uzak Doğu – Avrupa hattında doluluk oranları düşerken, bazı gemiler “boş dönüş” yapmak zorunda kalıyor.
Lojistik sektörünün ifadesiyle, “yük değil, hava taşınıyor.”
TÜRKİYE AÇISINDAN DURUM
Bu tablo Türkiye açısından iki yönlü okunmalı:
Düşen navlun fiyatları, ihracatçı için maliyet avantajı anlamına geliyor.
Avrupa ve Orta Doğu pazarlarına satış yapan firmalar, pandemi dönemine kıyasla çok daha düşük taşımacılık giderleriyle rekabet edebiliyor.
Ancak aynı tablo, boş konteyner sıkıntısı, sefer iptalleri ve yük planlama gecikmeleri nedeniyle ihracat zincirinde yeni aksaklık risklerini de beraberinde getiriyor.
Liman operasyonlarının yavaşlaması, teslimat sürelerinde ciddi farklar yaratabilir.
Uzmanlara göre, küresel navlun fiyatlarındaki bu sert düşüş, 2026 taşımacılık sözleşmeleri öncesinde Türk ihracatçıları için önemli bir pazarlık fırsatı yaratıyor.
Şirketlerin, navlunların dip seviyelerde olduğu bu dönemi uzun vadeli sabit maliyet anlaşmaları için değerlendirmesi tavsiye ediliyor.
Bu strateji, 2026’da olası bir fiyat toparlanması sürecinde maliyet avantajı sağlayabilir.
Pandemide “taşıma krizi” arz kaynaklıydı, bugün ise talep kaynaklı bir yavaşlama yaşanıyor.
Bir dönem konteyner bulamayan ihracatçılar, şimdi yük bulamayan armatörlerle karşı karşıya.
Küresel ticaretin yeni dalgası, görünüşte sessiz ama etkisi büyük:
Gemiler limanda, dengeler yeniden kuruluyor.
patronlardunyasi.com