Enflasyonla mücadele kapsamında yapılan faiz artışlarının kredi maliyetlerini yükseltmesi şirketleri alternatif kaynak arayışına itti. Bu kapsamda ilk akla gelen sermaye piyasaları oldu. Yıllardır hem borsadaki yatırımcı sayısının hem de işlem gören şirket sayısının artmasına yönelik çok sayıda çalışma yapıldı. Ancak söz konusu çalışmalardan çok ekonomik konjonktür bu amaca katkı sağlamış gözüküyor.
Dünya'dan Ufuk Korcan'ın haberine göre, yüksek enflasyon düşük faiz politikasının uygulandığı dönemde alım gücünü korumak isteyenler, Borsa İstanbul’a ilgi gösterdi. Bu sürece halka arzlar sonrası hisselerin gösterdiği performans eklenince yatırımcı sayısı tarihi zirvesine ulaştı. Halka arzlara artan yatırımcı ilgisi, yeni halka açılmaların da önünü açtı.
309.5 MİLYAR TL’LİK KAYNAK
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre, 2021 yılında 52, 2002 yılında 40, 2023 yılında ise 54 şirket borsaya kote oldu. Bu yılın ilk 5 ayında halka açılan şirket sayısı ise 20. Son 3.5 yılda yapılan toplam 166 birincil halka arzda şirketler, 164.4 milyar TL’lik kaynağa ulaştı. Bu süreçte hisseleri borsada işlem gören şirketler de yine kredi yerine bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzla yatırımcılarının kapısını çaldı.
2021 yılında 14.8 milyar TL, 2022 yılında 36.3 milyar TL, 2023 yılında 77.8 milyar TL, bu yılın ilk 5 ayında ise 16.2 milyar TL’lik bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arz yapıldı. 3.5 yılda bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzlarla şirketlerin sağladığı finansman tutarı 145.1 milyar TL olarak hesaplandı. Başka bir ifadeyle şirketler, borsada 3.5 yılda borsa aracılığıyla 309.5 milyar TL’lik finansmana erişti.
BORÇLANMA ARACI İHRAÇLARI ARTTI
Özel sektör borçlanma aracı ihraçları da yine şirketlerin sermaye piyasalarından sağladığı bir diğer finansman yöntemi. Şirketler 2021 yılında 1.294 ihraç ile 258 milyar TL, 2022 yılında 1.856 ihraç ile 362 milyar TL, 2023 yılında 1.813 ihraç ile 459 milyar TL, 2024 yılının ilk 5 ayında 702 ihraç ile 237 milyar TL kaynak sağladı. Son 3.5 yılda yapılan özel sektör borçlanma senedi ihraçlarının toplamı 1 trilyon 316 milyar TL.
Özel sektör borçlanma araçlarındaki yatırımcı sayılarında son dönemde ciddi artış olduğu dikkat çekiyor. 2022 yılında yurt içinde yerleşik 40 bin 669 kişi özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yaparken bu rakam mayıs ayı itibarıyla 90 bine dayandı. Söz konusu artışın büyük bölümü yurt içi bireysel yatırımcı sayısındaki artıştan kaynaklandı. Ancak bu kesimin toplam özel sektör borçlanma aracı portföyünden aldığı pay sadece yüzde 10.87 seviyesinde.
patronlardunyasi.com