Ekonomi


2009 Yılı Programında bu yıl 14 bin 761 doları bulacağı tahmin edilen Satınalma gücü Paratesi'ne (SGP) göre kişi başına gelir, küresel krizin etkisiyle 2010 Programına göre, 2009'da bu rakamın bin 625 doların altında, 13 bin 136 dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmininde bulunuldu.

SGP'ye göre, kişi başına milli gelirin 2010 yılı sonunda ise 13 bin 647 dolara yükseleceği tahmin ediliyor.

2010 Programına göre yıl ortası nüfusu ise bu yıl 71 milyon 897 bin, gelecek yıl da 72 milyon 698 bin olacak.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) ise 2010 Programına göre, bu yılın sonunda 946 milyar 678 milyon liraya, gelecek yıl da 1 trilyon 28 milyar 802 milyon liraya ulaşacak.

GSYH, 2009 Programında bu yıl için 1 trilyon 111 milyar 438 milyon lira olarak tahmin edilmişti. Başka bir deyişle önceki programda öngörülen milli gelir rakamına, 2010 yılında da ulaşılamayacak.

YILLARA GÖRE SEYİR

SGP'ye göre kişi başına milli gelirin yıllara göre seyri incelendiğinde ise yıl ortası nüfusunun 62 milyon 464 kişi olduğu 1998 yılında bu rakam 8 bin 573 dolardı.

Türkiye'nin yıl ortası nüfusunun 66 milyon 9 bin kişiye ulaştığı 2002 yılında kişi başına gelir 8 bin 667 dolar düzeyindeydi.
Kişi başına gelir 2006 yılında 12 bin 688 dolara, nüfus ise 69 milyon 421 bine ulaşmıştı.

SGP'ye göre kişi başına milli gelirin 1998 yılından bu yana en yüksek olduğu yıl ise 2008 yılı oldu. Söz konusu yılda yıl ortası nüfusu 71 milyon 79 bin, kişi başına gelir ise 14 bin 41 dolar düzeyindeydi.
SGP'ye göre kişi başına gelir 2009 yılında 13 bin 136 dolara gerileyeceği tahmin ediliyor.

SGP NEDİR?

Satın alma gücü paritesi; genel bir tanımla aynı nitelikteki ürün ya da ürünlerin farklı bölgelerde kaç paraya alındığının belirlenmesi işlemine deniyor.
Uluslararası anlamda ise ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılaşmasını yok eden para birimi dönüştürme oranı.

Daha basit anlatımıyla, ABD'de 1 dolara alınan bir sepet malın Türkiye'de kaç paraya alınabildiğini gösteriyor. Bu yolla da ABD fiyatları baz alınarak Türkiye'deki milli gelirin yeniden hesaplanıyor ve satın alma gücü paritesiyle milli gelir bulunuyor.

2010 Yılı Programına göre, cari fiyatlarla Türkiye'nin 1998 yılından bu yana yıl ortası nüfusu, gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH), kişi başına milli gelir (KBMG) ve satın alma gücü paritesine (SGP) göre kişi başına düşen milli geliri (SGP-KBMG) şöyle:
   
            NÜFUS        GSYH            KBMG        SGP-KBMG
 YILLAR   (Bin Kişi)   (Milyon TL)   (ABD Doları)  (ABD Doları)
 ------   ----------   -----------   ------------  ------------
 1998       62.464       70.203         4.322         8.573
 1999       63.366      104.596         3.953         8.171
 2000       64.259      166.658         4.158         9.159
 2001       65.135      240.224         3.016         8.618
 2002       66.009      350.476         3.529         8.667     
 2003       66.873      454.781         4.548         8.800
 2004       67.734      559.033         5.802        10.177
 2005       68.582      648.932         7.056        11.386
 2006       69.421      758.391         7.643        12.688
 2007       70.256      843.178         9.221        13.455
 2008       71.079      950.098        10.285        14.041
 2009(x)    71.897      946.678         8.456        13.136
 2010(xx)   72.698    1.028.802         8.821        13.647

 (x) 2009 yılı için DPT'nin gerçekleşme tahmini
 (xx) 2010 Yılı Programı

2009 Yılı Programına göre cari fiyatlarla Türkiye'nin 1998 yılından bu yana yıl sonu nüfusu, GSYH, kişi başına milli gelir ve SGP'ye göre kişi başına düşen milli geliri ise şöyle;

           NÜFUS (x)     GSYH           KBMG         SGP-KBMG
 YILLAR   (Bin Kişi)  (Milyon TL)   (ABD Doları)   (ABD Doları)
 ------   ----------  -----------   ------------   ------------
 1998       62.618       70.203         4.311         8.552
 1999       63.532      104.596         3.943         8.149
 2000       64.441      166.658         4.146         9.134
 2001       65.342      240.224         3.006         8.591
 2002       66.237      350.476         3.517         8.637     
 2003       67.123      454.781         4.531         8.767
 2004       68.000      559.033         5.779        10.137
 2005       68.867      648.932         7.027        10.852
 2006       69.732      758.391         7.609        11.588
 2007       70.586      853.636         9.305        13.023
 2008(xx)   71.419      994.315        11.228        13.998
 2009(xxx)  72.240    1.111.438        10.913        14.761 

(x) Yıl Sonu Nüfusu
(xx) DPT Tahmini
(xxx) 2009 Yılı Programı