Ekonomi

Gökmen Mert KURAL

Nielsen’in Mayıs 2025 tarihli “Boş Paket Analizi”ne göre ürün, yüzde 1,8 pazar payıyla Türkiye’de en çok tüketilen paketli-sahte sigara konumuna ulaştı. Sadece bu tek ürün nedeniyle Türk ekonomisinde yaklaşık 8 milyar TL vergi kaybı oluştuğu hesaplanıyor.

PARAVAN ŞİRKET ŞÜPHESİ

Sahada tespit edilen paketlerde sahte bandrol yer alıyor. Gelir İdaresi’nin barkodunu bile taklit eden sahteciler, bandrol üzerindeki karekodu, “Tekel 3000 Helios International Tobacco” ifadesiyle Google aramasına yönlendiriliyor. Üretici olarak görünen “Helios International Tobacco” adına açık kaynaklarda resmî bir kayıt bulunmaması, paravan şirket şüphesini güçlendiriyor.

GÜNEYDOĞU’DA YÜZDE 35!

Nielsen verilerine göre Tekel 3000’in pazar payı geçen yılki ölçümlerde yüzde 2,4 civarındaydı. Gaziantep, Kilis, Diyarbakır, Van, Mersin ve Şanlıurfa başta olmak üzere ülke geneline yayılan sahte ürüne artık İstanbul’da dahi rastlanıyor.

Araştırma raporları ve saha gözlemleri, Gaziantep ve Kilis’te dağılımın yüzde 18’e ulaştığını; Güneydoğu genelinde yüzde 35’lik bir yaygınlık bulunduğunu ortaya koyuyor.

İNTERNETTEN VE SOSYAL MEDYADAN SATIŞ

Ürünün ülkeye çoğunlukla “karınca yöntemi” ile sokulduğu; bunun yanı sıra kara ve deniz gümrük kapılarından konteynerlerle, özellikle transit beyannameleri üzerinden yüksek hacimlerde giriş yaptığı değerlendiriliyor. Söz konusu kaçak ürünün, çeşitli internet siteleri ve Facebook grupları üzerinden, yasal ürünlere kıyasla yarı fiyatına satıldığı tespit edildi. Bu noktada yetkililer, çevrimiçi satış kanallarının da denetim kapsamına alınmasının önemine dikkat çekiyor.

VERGİ KAYBI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR

2025’te yasal sigara pazarının 158 milyar dal düzeyinde gerçekleşmesi, kaçakla birlikte toplamın 170 milyar dalı aşması bekleniyor. Tekel 3000’in yüzde 1,8’lik payı dikkate alındığında yaklaşık 8 milyar TL vergi kaybı oluştuğu hesaplanıyor. Yasal pazardaki zamlar kaçak ürün fiyatlarını da yukarı çekse de, fiyat makası ve yayılım devam ettikçe vergi kaybının daha da artacağı tahmin ediliyor.

Uzmanlara göre gümrük birimleri ve kolluk kuvvetlerinin sahte ürüne yönelik operasyonları devam etse de söz konusu sahte ürünün ülke geneline yayılan ağı, hem kamu maliyesi hem de kamu sağlığı açısından ciddi bir risk oluşturuyor.

patronlardunyasi.com