Ekonomi


on 5-6 yılda kimler geldi, kimler geçti bu piyasadan. Asyatur, Duru Turizm, İremtur, Latin Tur, Miltur, Jokey Tur, Bien Tur, Bandotur, Butterfly, Puma Turizm, Tur Projekt, Mic World, Allegrotour, Bon Sejour, Astro Turizm, Romtur, Koala, Densel liste 60'a yaklaştı.

9 sutun* (*9 sutun ilan=Gazete ilanlarında soldan sağa tüm sayfa) ilan çıkan hemen hemen hiçbir acente bu acımasız "arena"da dayanamadı. Ya battı, ya piyasadan çekildi. Batarken de binlerce müşterisini yollarda, otellerde, yurtdışında bıraktı, çalışanlarını mağdur etti, bankaları, birlikte iş yaptığı meslektaşlarını, havayollarını ve ilan verdikleri gazeteleri zor durumda bıraktı.

Daha sonra da batan markaların başına-sonuna "Club, international, Öz, Hakiki" gibi sıfatlar ekleyerek başka şirketlerle yola devam edilmek istense de orjinallerinin yerine bir türlü geçemediler.   Peki bu şirket patronlarının hepsi mi işbilmez, kötü niyetli, üçkağıtçı, dolandırıcıydı? HAYIR.!!

Asya Tur-Haldun Bezci; Babadan kalma bir turizmci, tam bir duayen. Otobüs değil minibüs sırtında yaptığı turlardan o devasa şirketi çıkardı. Bir çoğumuz turizmi ondan ve Yusuf Duru'dan öğrendik. Onların talebesi olduğum için gururluyum.

Duru Turizm-Yusuf Duru; O da babadan turizmci. Turkiye, kaliteli ve detaycı turizmi, bakkal hesabından, kurumsala geçişi ondan öğrendi. " Müşterine Aldığın kadar vereceksin. Ne bir eksik ama ne de bir fazla" lafı onundur. Bunun italyanca mealini şirketimin web ana sayfasında slogan yaptım. " Solo per chi, Sa Viaggiare" (Göz'üm! Yemedi türkçesini yazmak)

Bien Tur-İlkay Felek; Rehberlikten arkadaşım. Onunla Karayiblerden, Japonyaya dünyanın heryerinde 30-40 paralel turum vardır. 20 sene önce, biz diğer rehberler " gruptaki en güzel kızı akşam nasıl diskoya götürürüz?" hesabı yaparken o elinde meşhur karakaplısı ile sabaha kadar otel otel dolaşır, broşür toplar, notlar alırdı. Geceleri yatmadan mutlaka ertesi gün yolcusuna anlatacaklarını ayna karşısında tekrar ederdi.

Bando tur-Çetin Uzunömeroğlu; Tanıdığım en iyi aile reisi. (hatta kılıbık). Çok iyi bir baba, çok iyi bir dost, çok dürüst bir iş adamıydı. Karısının altınlarını bozdurup çalışanın maaşını ödediğini bilirim.

Tur Projekt-Özhan Öztürk; Avusturyadan, üniversite arkadaşım. Tanıdığım en zarif, en kültürlü, bu işi bilen acente sahiplerinden biridir. Herhalde aklında ki en son şey başkalarını mağdur etmekti.

Ve iSTMAR TURiZM-Müjdat Oğuz.  Eskişehir'de küçük bir gıda toptancısı iken, İstanbul'da holdinglere bayii turları yapan büyük bir şirkete ulaştı bu "alaylı" meslektaşımız. Daha sonra da perakendeciliğe soyunan Müjdat, 9 sutun ilanın dayanılmaz hafifliği' ne kapılarak batan kimine göre "son kaçak" kimine göre " 9 sutunun son kurbanı" oldu.

Ve bir-iki kötü niyetli kişi hariç diğerleri de ...

Peki nedir bu acenteleri batıran, tüketicileri, bankaları, çalışanları mağdur eden

27 sene oldu şu turizme ayak basalı. Hemde her köşesine. Otel, Çarşı, Yurtdışı acente çalışanı, Profesyonel Turist Rehberi ve Acente Sahibi. 

Ama şu sonuncusu kadar birbirine hava atarak kendi ipini çeken bir meslek grubu görmedim. Yaz aylarında, Kadıköy Evlendirme Dairesinin önüne gidin. Bodruma 10 ayrı Acenta, 40 ayrı otobüs kaldırır. Otobüsleri de numaralandırırlar. -1- ama birden sonra -5- sonra -11-. Hesapta 11 otobüs kaldırmıştır o hafta. Racon budur. Kıskananlar çatlasın!. 40 otobüsün de yarısı boştur aslında. Yahu birleştirsenize şu otobüsleri.. Cehennemde bu yüzden Türklerin başına " zebani" vermiyorlar. Ya charter da (uçak kiralama) farklı mıdır? İtalya'ya, Prag'a, Sharm'a yarım yarım 4 uçak kalkar istanbuldan. Oysa turizmde bir laf vardır. " EN PAHALI YOLCU BOŞ KOLTUKTUR".

Esas savaş gazete ilanlarındadır. Bu bir prestijdir herşeyden önce. Bırakın halkın gözünde, biz profesyonellerce bile Büyük firma- Küçük firma ayırımı böyle anlaşılır! Büyük ilan çıkıyor, 9 sutun. O halde BÜYÜK FiRMA. Daha dün SABAH turizm ilanı almaya başlayan bir gazetenin henüz yeni atanan Pişkin ilan pazarlama müdürü bile; biz, küçük veya orta ölçekli firmaları "sivrisinek" gibi görür oldu. Kaç senelik turizmcisin? 12 ay ve senelerce düzenli ilan verirmisin? İşini düzgün yapar, paranı zamanında ödermisin? Hiç önemli değil. Sen kimsin ki indirim istiyorsun? Kaç paralık bütçen var? (meali; Kaç paralık adamsın?). İlan büyüklüğün-stxcm nedir? Bizde "güccük" ilan boyutumuzu söylerken sanki "şey"imiz küçükmüş gibi utanır sıkılırız.

Müşteri de bu işi körükler. Sizin ilanınız küçüktü, güven vermediniz. Ablaaa, Sen ödüyorsun o ilanın parasını aslında. Ama dün İstmar batınca en az 40 telefon geldi. Birçoğu tanıdık sima. İstmar'a kapora verdik. Onu sayarsanız sizinle geliriz. Yok yaa. Satın alırken bana mı sordunuz.

Gelelim "er meydanı"na; Vaaay Ahmet Prag'ı 299'a düşmüş, yarın biz 249 vuralım. Ertesi gün 9 sutun ilanda 249'u gören Ahmet; 199'a iner. Yani maliyetin çok altına. Bu ülkede yaz boyu Promosyon O mudur-Bu mudur diyerek 199 euroya uçak dahil 6 şehir gezmeli 1 Hafta İtalya turu satılmadı mı?

Peki gazete ilanlarının maliyeti nedir? Bakalım Türkiye'nin en bi turizm ilanı alan gazetenin fiyatlarına. 1 stXcm'i (Yani 2,9 cm en ve 1 cm yükseklik) renkli, haftasonu 185,97 YTL+KVD. Kısaca tam sayfa renkli 1 adet ilan kaç para? 102.700 YTL (eski hesap 102 milyar veya 55.000 EURO). Gazetelerden alabilecekleri en fazla indirim oranı ise %33. Gerisini siz hesap edin.

Çeşitli gazetelerde günde 2-3 sayfa ve hemen hergün ilan çıkan bir acente düşünün. Bırakın kar etmeyi, bu gazete ilan maliyetini nasıl çıkartabilir? Sadece ve sadece 2 şıkkı var. 1) Maliyeti fiyatlarına yansıtacak, ki bu rekabet ortamında imkansız. 2) BA-TA-CAK !

Turizm firması dediğin ööle 2 günde batmaz. Günde 55.000 EURO ilan parasını çıkarmak için her yolcuda 100 Euro kazansan (ki böyle bir marj yok) Günde 550 kişi satış yapman lazım. O da 1 gazete için. Yani senede 200 küsür bin kişi satsan anca gazete ilanını kurtarır. Oysa Türkiye de seyahat acenteleri ile yurtdışına giden kişi sayısı bu kadar değil. Böylece makas açıkmaya başlar. Alttarafı aybaşında ödemek zorunda olduğun 1 kira ve maaşlar var. 8-10 oda ile bunları öde yeter. Büyük firmasın ve artık büyük sirkülasyon yapıyorsun ya... Yurtiçi ve Yurtdışında Prestijli firmasın ya. Artık sana bi vade, bi kredi tanırlar. Makas açılır. 1 sene, 3 sene ama 4. seneye eğer mucizeler ve melekler yanında değilse zor girersin. Arkanda yüzlerce, binlerce mağdur, onlarca banka, havayolları, yurtiçi, yurtdışı borçlar, çalışanlar mağdur bırakmışsın.

VEEEEE..Mutsuz son. Belki cebinde 5 kuruş para kalmamış ama ver elini AMERiKA...

Sevgilerimle

Cem Polatoğlu /Baracuda Tur

Turizmhaber.eu