Gündem

Burak ARTUNER 

ABD'de 1869-1877 arası üst üste sürdürdüğü başkanlık görevini tamamlayan General Grant, 1878'de çıktığı dünya turunda Avrupa’daki gezisinin ardından Türkiye'yi de ziyaret etmişti. 

Eski Başkan Avrupa’dan sonra Birleşik Amerika donanmasının Akdeniz filosuna dâhil USS Vandalia adlı savaş gemisiyle önce Osmanlı İmparatorluğuna bağlı Mısır’ı ziyaret etti.  Mısır Valisi Hîdiv İsmail paşa tarafından hassasiyetle ağırlandı. Nil nehrine ve piramitlere düzenlenen geziler yaptı, şerefine verilen ziyafetlere katıldı. Buradan hareketle Şubat ayı başında Kudüs’e 16 Şubatta Yafa, ardından Beyrut ve Şam şehirlerine uğradı  ve sonra yine gemiyle İzmir’e doğru yola çıktı.USS Vandalia, 22 Şubat 1878 günü İzmir limanına yanaştı. ABD’li konukları İzmir valisi Ahmet Hamdi Paşa ve ABD’nin İzmir Konsolosu Enoch J. Smithers karşıladı.

26 Şubat günü vali Ahmet Hamdi Paşa, General Grant, karısı Julia, oğlu Jesse, bazı konsolosluk yetkilileri, New York Herald Gazetesi yazarı John Russell Young ve İzmir’de bulunan çeşitli ülke temsilcilerine Efes harabelerini gezdirdi. Grant İzmir’de kaldığı süre içinde Rus savaşı münasebetiyle bölgede bulunan Fransız, Avusturya ve Alman donanması amiralleriyle de görüşmeler yaparak siyasi gelişmeler hakkında bilgi aldı. 28 Şubat günü İzmir’den demir alan USS Vandalia gemisi İstanbul’a doğru seyretmeye başladı.

HALİÇ'E DEMİRLEDİ 

General Grant’ın gemisi USS Vandalia, 1 Mart günü Haliç’e demirledi. Harbiye Nazırı (Serasker) Mehmet Rauf Paşa’nın yaveri, General Grant ve konuklarını tersanede hazırlanan büyük bir sandal ile alarak Tophane’ye getirdi.

TOPHANE'DE KARŞILANDI, ŞEHİR TURU YAPTI

Tophane’de de Grant’ı büyük bir karşılama komitesi bekliyordu. Harbiye Nazırı Mehmet Rauf Paşa’nın mihmandar olarak görevlendirdiği Albay Yahya Bey, ABD Büyükelçisi Horace Maynard, Amerikan Ticari Temsilcisi Eugene Schuyler, Amerikan Askeri Ataşesi Albay Greene, ABD Konsolosluğu görevlisi Dimitriadis Bey ve diğer elçilik mensupları karşılama komitesinde bulunanlardandı. General Grant ve beraberindekiler Tophane-i Amire meydanından, kendilerine tahsis edilen arabalarla kent turuna çıktılar. Amerikan Büyükelçisi Maynard ile birlikte Beyoğlu ve Pera’yı gezdiler. Sultan Ahmed Camii ile Ayasofya’yı ziyaret ettiler.

Ertesi gün grup Kapalıçarşı’ya uğradı. Öğleden sonra Sadrazam Ahmet Vefik Paşa’yı makamında ziyaret ederek Harbiye Nazırı Mehmet Rauf Paşa, Hariciye Nazırı Safvet Paşa ve Bahriye Nazırı Küçük Sait Paşa ile birlikte görüşmelerde bulundu. Aynı gün İstanbul’daki Avrupa ülkeleri temsilcileri ile biraraya gelen Grant, akşam yemeğini ABD Büyükelçisi Maynard ve eşinin davetlisi olarak büyükelçilikte yedi.  3 Mart Pazar günü hava şartları bozuk olduğu için planlanan Boğaz gezisi gerçekleştiremedi. 

SULTAN ABDÜLHAMİD KABUL ETTİ

Grant  İstanbul’daki en önemli ziyaretini 5 Mart Salı günü gerçekleşti. Ruslarla barış yapan Osmanlı hükümeti yoğunluğundan az da olsa kurtulmuştu. Sultan II. Abdülhamid General Grant’ı Yıldız Sarayı’nda saat 12.00’de kabul etti.  İstanbul’daki ABD’li temsilcilerinin de katıldığı toplantıda Sultan Abdülhamid, Ulysses Grant’ın başkanlığı döneminde ilişkilerin geliştirilmesi için yaptığı katkıları övdü. Grant’da gördüğü yakın ilgiden memnuniyetini dile getirdikten sonra son yıllarda artan münasebetlerin devam ettirilmesi dileğinde bulundu.

İKİ ARAP ATI HEDİYE ETTİ

Sultan II. Abdülhamid, General Grant’ı Yıldız Sarayı’nda Kabul ettikten sonra oğlu Jesse ile birlikte sarayın bahçesini gezdirdi. Saray ahırlarını gösterirken, daha önceden hazırlattığı iki safkan Arap atını hediye etti. Leopard ve Linden Tree isimlerindeki bu iki at, 31 Mayıs 1879’da, Norman Monarch gemisi ile Connecticut’a getirildi. 

ÜÇ YENİ NESİL AT YETİŞTİRİLMESİNE ÖNCÜLÜK ETTİ

Bu iki cins at daha sonra Amerikan at yetiştiricilerinin üç yeni arap atı cinsini yetiştirmelerine öncülük etti. Ayrıca bir başka bilgiye göre Abdülhamit’in Grant’a hediye ettiği Leopard adlı at ABD’ye kayıtlı olarak giren ilk Arap atı oldu. ABD’nin eski Başkanı Grant’ın oğlu Jesse anılarında o atın da Abdülhamid'e Suriye valisi tarafından hediye edildiğini yazıyor.

MUHTEŞEM YEMEK DAVETİ 

Aynı akşam Harbiye Nazırı Mehmet Rauf Paşa, General Grant’ın onuruna Seraskerlik’te muhteşem bir ziyafet verdi. ABD sivil ve askeri elçilik yetkilileri ile USS Vandalia’nın komutanı Kaptan Robeson’la birlikte toplam 28 kişinin katıldığı yemekte Harbiye Nezareti yetkilileri ile ABD’li askeri temsilciler Osmanlı Rus savaşı ile ilgili değerlendirmelerde bulundular. Toplantıda ayrıca Son dönemde aksayan silah siparişi ödemelerinin düzene sokulması için iki tarafta girişimde bulunmayı kararlaştırıldı.

Eski başkan 6 Mart Çarşamba günü USS Vandalia ile İstanbul’dan ayrılarak Yunanistan’a hareket etti. Osmanlı yönetimi içinde bulunduğu buhranlı duruma rağmen Birleşik Amerikalı misafirini büyük bir ciddiyetle ağırlamış eski başkan bu ilgiden çok memnun kalmıştı.

SAVAŞ KAHRAMANI BAŞKAN

Ulysses Simpson Grant 1822 yılında, Ohio’da doğdu. Öğrenimini West Point askeri Akademisi’nde yaptı. 1846-48 arasinda ABD-Meksika savaşına katıldı.

Amerikan İç Savaşı sırasında hızla yükselerek Başkan Lincoln’ün en önemli subayları arasına girdi. Ordusuyla Güney Ordusu Komutanı Edward Lee’yi kesin bir yenilgiye uğratarak iç savaşı bitirdi. Savaştan sonra başkanlığa aday oldu. 1869-77 arası iki dönem ABD Başkanlığı yaptı.

Başkanlığı bittikten sonra eşi ve oğluyla iki yıllık dünya turuna çıktı. Döndükten sonra ortak olduğu finans şirketi battı. Hasta olduğu günlerde anılarını yazdı. 1885 yılında öldü.

patronlardunyasi.com