Gündem

İsrail ile İran arasındaki savaş küresel ekonomiyi tehdit ederken, global sigorta piyasası ise alarma geçti. Yedinci gününe giren savaşın daha da uzaması üzerine senaryolar kurgulayan sigortacılar, şimdiden birtakım önlemler de almaya başladı. Birkaç gün içinde savaş sigortasının primi artarken, en büyük endişe ise İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapaması ve bu durumun ticaret sigortalarını etkilemesi.

Hürriyet'ten Noyan Doğan konuyla ilgili "İsrail-İran savaşı sigortacıları alarma geçirdi" başlıklı yazı kaleme aldı. İşte Doğan'ın yazsının tamamı:

Savaşın etkilediği sektörlerin başında sigorta geliyor. Nedeni basit; hava, kara, deniz yoluyla yapılan ticaretin sigortasından tutun da havayolu şirketlerinin uçuş iptallerine, savaş nedeniyle uğranan gelir kaybına kadar geniş alanda sigorta ve sigorta şirketleri etkin rol oynuyor. Hatırlatma olsun; Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş ilk başladığında, dünya sigortacıları, gemilere sigorta teminatı vermediği için hiçbir gemi Karadeniz’e çıkamadı, başta gıda olmak üzere dünyada emtia krizi başladı. Halen bu kriz çözülmüş de değil. Benzer durum, İran-İsrail savaşı için de yaşanacak gibi gözüküyor.

Hem sigortacılarla konuştum hem dünya piyasalarını araştırdım. Sizlerle de paylaşayım ama önce şu tespiti yapayım. Global sigorta şirketlerininki, bunların tamamına yakını Türkiye’de de faaliyet gösteriyor- son yıllarda yaptıkları tüm olası risk araştırmalarında, jeopolitik istikrarsızlık ve Ortadoğu’da yaşanacak bir çatışma ilk sıralarda yer aldı. Bugüne baktığımızda, sigortacıların korktukları başına geldi.

SAVAŞ PRİMİ ÜÇ KATINA ÇIKTI

Gelelim, İsrail-İran savaşının global sigorta pazarı üzerine etkisine. İlk etki, deniz ticareti ve deniz sigortalarında hissedildi. Konuştuğum sigortacılar, daha şimdiden, İsrail’e deniz yoluyla yapılan sevkiyatlar için savaş riski sigorta primlerinin üç katına çıktığını söylüyor. Bu noktada endişe duyulan iki husus var; birincisi savaşın uzaması halinde nakliye rotalarında navlun ve sigorta maliyetlerinin artması, ikincisi Hürmüz Boğazı’nın savaş nedeniyle kapanması. Çünkü her gün deniz yoluyla taşınan petrolün üçte biri ve sıvılaştırılmış doğal gazın büyük bir kısmı bu boğazdan geçiyor.

Sigortacılar, Körfeze giren gemiler için savaş riski primlerinin arttığını belirterek, gemilerin rota değiştirmesinin gündemde olduğunu ve bunun da pahalı bir operasyon olduğunu vurguluyor. Yine bir hatırlatma; Husilerin Kızıldeniz’den geçen ticari gemilere saldırı nedeniyle Kızıldeniz rotası pek tercih edilmiyor, edilse de burayı kullanacak gemilerin sigorta primleri çok yüksek seviyelerde. Sigortacılar, Kızıldeniz’den sonra Hürmüz Boğazı’nın da riskli bölge olması halinde ticaret rotalarının takınacağına dikkat çekiyor.

ENDİŞE HÜRMÜZ BOĞAZININ KAPANMASI

Hürmüz Boğazı’ndaki olası bir drone, füze saldırısı nedeniyle sigortacılar, bölgeyi kara listeye de alabilir. Kara listeye almak demek, boğazdan geçecek gemilerin sigortalanmaması anlamına geliyor ki, bu da ticaretin durması demek. Savaşın sürmesi ve şiddetinin artması halinde gövde ve kargo sigortacıları teminat şartlarını gözden geçirebilir, Körfez’e giden seferler için sigorta faaliyetlerini tamamen askıya alabilir. Sigortacılar, son bir iki gün içinde İngiltere ve Yunan deniz şirketlerinin, gemileri yüksek riskli sulardan uzak durmaya çağırmaya başladığına dikkat çekiyor.

HAVACILIKTA TAZMİNAT TALEBİ KORKUSU

İşin bir de havayolu tarafı var ki, burası sigortacıları daha da tedirgin ediyor. Savaş nedeniyle Ortadoğu’da havayolu şirketi uçuşlarını askıya aldı ya da iptal etti. Savaşın uzun sürmesi halinde sigortacılar, havacılık savaş riski teminatları nedeniyle tazminat talepleri ile karşılaşmaktan endişe duyuyor. Bunun üzerine gelir kaybı talepleri de eklenince sorun daha da büyüyecek gibi gözüküyor. Sigortacılar, mevcut durumun sürmesi halinde, hava operatörleri için savaş riski ve iş kesintisi poliçeleri primlerinde ciddi oranda artış bekliyor.

İsrail-İran arasındaki savaşın şimdiden etkilediği bir başka alan da seyahat sigortaları. Sigortacılar, Ortadoğu’daki binlerce uçuşun iptali veya rota değişimi nedeniyle seyahat iptallerinin artmaya başladığını, bunun da seyahat sigortalarını olumsuz etkilediğini vurguluyor. Savaşın sürmesi halinde, turizm sezonunun etkilenecek ve seyahat iptalleri nedeniyle sigorta şirketleri yüklü tazminat ödemek durumunda kalacak.

patronlardunyasi.com