İpek Kıraç 2024 Forbes verilerine göre Türkiye’nin en zengin kadını. Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi, Sirena Yatçılık Yönetim Kurulu Başkanı. Ve bunların yanında eğitime büyük destek veren annesi merhum Suna Kıraç’ın adıyla kurduğu Suna’nın Kızları oluşumuna öncülük ediyor. Bundan 3 yıl önce deneyimli bir ekiple yola çıkan İpek Kıraç genç kızların eşit fırsatlara kavuşabilmesi için projeler üretiyor. Oksijen yazarı Elif Ergu köşesinde, Kıraç’ın kız çocukları için gerçekleştridiği projeleri ele aldı.
Ergu köşesinde “İpek Kıraç Suna’nın Kızları’nın 3. yılında etki alanını büyütüyor” başlıklı yazısında şunları anlattı:
Bu yıl içinde kendisiyle Urfa’da iki gün geçirerek yaptıklarını yerinde görme şansı bulmuştum. Suna-İnan Kıraç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Oya Ünlü Kızıl, Suna’nın Kızları Genel Koordinatörü Burcu Gündüz, Suna’nın Kızları’nın saha ekibi ve İpek Kıraç ile okulları ziyaret edip, eğitim çalışmalarına katılmıştım.
2024’ün bu son ayında Suna’nın Kızları’nın 3. yılını değerlendirmek ve yeni projeleri dinlemek için bir grup gazeteci arkadaşımla birlikte İpek Kıraç ve ekibiyle buluştuk.
Öncelikle şunu yazmak isterim, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği için atılan her adıma çok ihtiyacı var.
Hala birçok yerde genç kızlar okula gönderilmiyor, eşlerini seçebilme özgürlüğüne sahip değiller, eğitim alamıyor ve erken evlendiriliyorlar.
Suna’nın Kızları bu kızların kaderini değiştirmek için İpek Kıraç’ın tarifi çok da mümkün olmayan arzusu, adanmışlığıyla yürüyor. Suna - İnan Kıraç çiftinin evlat edinmesinden önce adı “Kader” olan İpek Kıraç kızların kaderini değiştiriyor.
Bu buluşmamızda da İpek Kıraç kurduğu cümlelerle bu konuyu ne kadar içselleştirdiğini ortaya koydu.
İpek Kıraç, “Urfa’ya ziyaretlerimden birinde her zamanki gibi kızlarla birebir konuştum, konuştuk. Onların razı geldikleri kaderleri beni çok etkiledi. Çünkü okula gidemiyor, bulundukları yerden ayrılamıyorlardı. Çoğu bulundukları köyün dışındaki hayatı bilmiyordu. Bu arada birbirine çok yakın olan köylerdeki farklılıkları da gördüm. Annelerin de kızlarının okula devamı konusunda o kadar istekli olmadıklarını da gözlemledik. Çünkü ‘okuyup da ne olacak’ düşüncesi hakimdi. Bu yüzden de bir kişinin bile hayatında bir değişiklik yapsak etkisinin çok büyük olacağını gördüm. Bu bile beni çok mutlu edecek. İmamlarla, muhtarlarla, öğretmenlerle bir araya geldik. Kızları hep dinledim. Bir keresinde uçaktan indik, Koç Lisesi için yapılmış ek binalardan biri tamamlanmıştı. İnip orayı görmeye gittik. Sonra şömineli evime girdim. Oturdum ve çok düşündüm. Buradaki yani bizim okulumuzdaki öğrencilerle Urfa’daki kızları buluşturma, birlikte olma ortamı yaratma fikrini düşündüm ve yaz okulları böyle doğdu. Tek tek aileleri ikna ettik. Onlar gibi Koç Lisesi öğrencileri için de büyük bir değişim oldu. Urfa’dan 20 öğrenci İstanbul’a geldi. Urfa’da Balıklıgöl’ü görmeyen kızlar vardı aralarında, onlar İstanbul’a geldiler. Koç Lisesi öğrencileri Urfa’ya gitti. Çok güzel bağlar kuruldu. Lise öğrencilerimizden biri üniversite kabulü almasına rağmen kaydını bir yıl dondurarak bizimle çalışmaya karar verdi. Bu buluşmalara her yıl devam edeceğiz. Kız çocuklarının eğitimini sağlamak için çıktığımız yolda mahallelerde çocukları destekleyici merkezler kuruyoruz” diye anlattı.
Suna’nın Kızları deprem bölgelerinde, kentlerin gettolarında farklı projelere imza atıyor 2021 yılından beri. İpek Kıraç bu adımları atarken artık ekibiyle eğitime daha fazla eğiliyor. Yakında çok daha etkili işlerini göreceğimize eminim.
12 BİN ÖĞRENCİYE ULAŞTI
Suna’nın Kızları’nın bazı projelerinin bir bölümünü de özetleyeceğim.
SUNA’NIN KIZLARI 3 YILDA 12 BİN ÖĞRENCİYE ULAŞTI.
31 sivil toplum kuruluşunun bir araya gelmesiyle oluşan Suna’nın Kızları topluluğu, 6 Şubat depremlerinin hemen ardından faaliyetlerinin odağına bölge illerini alarak; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş birliği ile UNICEF, TPF ve Orkid başta olmak üzere kurumsal destekçileriyle Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve pilot il olarak belirledikleri Şanlıurfa’da toplam 5 Çocuk Yaşam Merkezi açtı. 12-18 yaş aralığındaki çocuklar için açılan bu merkezlerde ve merkezlerin yer aldığı konteyner kent ile çevre okullarda 12 bin çocuk ve 2 bin 500’e yakın ebeveyn ve öğretmenle yüz yüze çalışmalar gerçekleştirdi.
80 KIZ ÇOCUĞU KATILDI
- Şanlıurfa Valiliği’nin desteği ve Koç Okulu iş birliğiyle hayata geçirdiği Yaz Enstitüsü programıyla; tüm farklılıklarıyla kız çocukların birbirlerinden ve bir arada öğrenebilecekleri güçlü bir öğrenme topluluğu oluşturarak 80 kız çocuğu mezun etti.
- Şanlıurfa Valiliği iş birliğiyle Eyyübiye ve Haliliye’nin 5 mahallesinde, kız çocukların bütünsel olarak desteklenecekleri bir ekosistem oluşturmak hedefiyle, Çocukları Destekleyen Mahalleler sahasında çalışmaları başlattı.
- Suna’nın Kızları Hatay Valiliği ile iş birliği yaptı ve TPF’nin desteğiyle Çocukları Destekleyen Mahalleler’i Hatay’da uygulamaya başladı.
- Kız Çocuk Odaklı Tasarım dijital platformunu hayata geçirdi. Çocuk Forumları ve Konuşan Fotoğraf Sergisi gibi projelerle çocukların seslerinin duyulabileceği alanlar oluşturdu.
- Çocukların karar alma mekanizmalarına katılımlarını artırmak için oluşturduğu Kız Çocuk Danışma Ekibi ile Hey Hey Buradayız adlı Instagram hesabını hayata geçirerek, kız çocuklar için güvenli bir dijital alan oluşturdu.
- Çocuk Odaklı Şehir isimli dijital platformu yayına aldı. Eşzamanlı olarak, bu platforma odaklı ve Mayıs 2025 tarihine kadar İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde ziyaret edilebilecek bir sergi açtı.
- Suna’nın Kızları önümüzdeki dönemde de Çocuk Yaşam Merkezleri’yle oluşturulan güvenli öğrenme alanları deneyimini, çocukların temas ettiği her yerin güvenli ve destekleyici alanlar olabilmesi adına Çocukları Destekleyen Mahalleler yaklaşımı ile hayatın her alanına genişletmeye yoğunlaşacak. Suna’nın Kızları topluluklarının katılımıyla, çocukları gelişimsel olarak destekleyen programları kolektif olarak geliştirmeye, uygulamaya ve modeller üretmeye devam edecek. Bu program ve modellerin ihtiyaç temelli şekilde uyarlanarak yaygınlaşabilmesi için mahalle temelli toplulukların oluşturulmasına yatırım yapacak.
YAPILACAK ÇOK İŞ VAR, BU TABLOYU DEĞİŞTİRMELİYİZ
- UNESCO verilerine göre 2024 yılında dünya genelinde 6-18 yaş arası 251 milyon çocuk ve gencin okul dışında olduğu, bunların 122 milyonunun kız çocuk, 129 milyonunun oğlan çocuk olduğu tahmin ediliyor.
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 6-17 yaş arası yaklaşık 612 bin 814 çocuk (284 bin 346 kız) yani zorunlu eğitim yaşındaki çocukların %3,9’u eğitim dışında. (Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan 242 bin 360 çocukla birlikte toplam sayı 855 bin 174). Bu çocukların %46,4’ü kız, %53,6’sı oğlan çocuğu. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup örgün eğitimin dışında kalan öğrenci sayısı (6-17 yaş) bir önceki yıla göre %38,4 arttı.
- Coğrafi bölgeler içinde ortaöğretimde en düşük kız çocuk okullaşma oranı %80,24 ile Güneydoğu Anadolu bölgesi oldu (Oğlan çocuklar için %81,48). Toplamda %66,29 ve kız çocuklarda %65,47 ile ortaöğretim seviyesinde en düşük net okullaşma oranına sahip il Muş. Bu seviyede kız çocuk okullaşmasının en düşük olduğu ikinci il %71,26 ile Şanlıurfa’dır. Ortaöğretim seviyesinde oğlan çocuklar için en düşük okullaşma seviyesi %65,10 ile Ağrı’da.
- TÜİK verilerine göre 2023 yılında 15-24 yaş arası ne eğitimde ne istihdamda (NEET) olan gençlerin oranı %22,5. Genç erkeklerde ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı %15,6 iken genç kadınlarda bu oran %29,8.
- 2023 yılında 10 bin 471 kız çocuk, 706 oğlan çocuk evlendirildi. Resmi nikahla evlenen 10 bin 471 kız çocuktan 10 bin 163’ü, 18-49 yaş arası yetişkin erkeklerle evlendirildi. En çok çocuğun evlendirildiği iller 960 kız çocuğun evlendirildiği Gaziantep ve 928 kız çocuğun evlendirildiği Şanlıurfa oldu. 2023 yılında tüm evlilikler içinde akraba evliliği oranı en yüksek olan il %17,7 ile Şanlıurfa oldu.
- 2023 yılında 7 milyon 34 bin çocuk yoksulluk içinde. Bu durumda Türkiye’de çocukların %31,3’ü (%30,6 oğlan, %32,1 kız) yoksul olarak tanımlanıyor.
patronlardunyasi.com