Ekonomi

Türkiye'de her yıl yaklaşık yüzde 20 büyüyen su sektörüne yerli ve yabancı büyük firmaların ilgisi artıyor. Geçen yıl 500 milyon dolara ulaşan su pazarının bu yıl 700 milyon dolara ulaşması bekleniyor. Son birkaç yıldır pazarda meydana gelen büyümenin ardından Türkiye'nin önde gelen holdingleri de ambalajlı su işine girdi. Koç Grubu önceki yıl Tat Kalabak, Sabancı da geçen yıl Saka Su'yu piyasaya sürdü. Önde gelen gıda kuruluşlarından Ülker de su işine girmeye hazırlanıyor. Saneta Su Genel Müdürü Bülent Sürmen, büyük firmaların sektöre olan ilgisini pazarın son 7-8 yıl içerisinde on katın üzerinde büyümesine bağlıyor. Sürmen, sekiz yıl önce yaklaşık 50 milyon dolar olan pazarın bugün 500 milyon doların üzerine çıktığını kaydediyor. Türkiye'nin Avrupa'da bulunmayan doğal su kaynaklarına sahip olmasının yabancı gıda şirketlerinin iştahını kabarttığını vurgulayan Sürmen'e göre bu şirketler yerli firmaların elinde bulunan tesisleri satın alma peşinde. Bu firmaların stratejisi önce ortak olmak sonra da satın almak. Doğal Kaynak ve Maden Suyu Üreticileri Derneği Genel Sekreteri İsmail Özdemir ise su pazarında yaşanan rekabeti büyük firmaların uzun vadeli yatırım stratejisine dayandırıyor. Özdemir, piyasadaki düşük fiyat sebebiyle firma sayısının azalacağı görüşünde. Fiyatların birkaç yıl içinde artacağı tahmininde bulunan İsmail Özdemir, Türkiye'de 2 dolara satılan 19 litrelik damacana suyun Almanya, Amerika ve İsrail'de 8 dolara satılmasını buna örnek gösteriyor. Yabancı firmaların iç pazarın yanı sıra ihracat için de Türkiye doğal kaynak suyu pazarına büyük önem verdiğini kaydeden Özdemir, Irak, İran ve diğer Ortadoğu ülkelerinin ambalajlı su tüketimi için büyük potansiyeli olduğunu ifade ediyor. Aquafina suyunun üreticisi Pepsi Boottling Group'un Türkiye Pazarlama Başkan Yardımcısı Esra Tarhan Civelek, yabancı firmaların ilgisinin tahmin edilenin üzerinde olduğunu kaydediyor. Civelek'e göre ambalajlı su tüketiminde Avrupa Birliği ülkeleri ortalamasının altında bulunan Türkiye, sürekli artan genç nüfusuyla cazip bir pazar. Bölgelere göre ambalajlı su tüketiminde Marmara Bölgesi yüzde 48 ile birinci. Yüzde 19 ile Ege ikinci sırada yer alıyor. İç Anadolu, tüketimin yüzde 14, Akdeniz yüzde 12’sini gerçekleştiriyor. Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde ambalajlı su tüketimi oldukça düşük; sırasıyla yüzde 4 ve 3. Osmanlı Sultanı II. Abdülhamit'in İstanbul’a kaliteli içme suyu sağlamak amacıyla kurduğu Hamidiye tesislerinin büyük bir bölümü 1900 yılında tamamlanarak 1902 yılında faaliyete geçti. Günde bin 200 metreküp su sağlayan tesis için o dönemde 100 bin altın lira harcandı. Kurulduğu günden itibaren 86 bölgede bulunan çeşmelerden başka, Yıldız Sarayı'nda 30, Beşiktaş Sarayı'nda 10 olmak üzere toplam 126 çeşmeden halka su ulaştırılıyordu. Zamanla gerek şehrin büyümesi, gerekse sebillerin tahrip olmasıyla 1979 yılından itibaren Hamidiye Suları şişelenerek halka ulaştırılmaya başlandı. Satışlar 1990’dan sonra patladı Türkiye'de su denilince akla 100 yıldan fazla geçmişiyle Hamidiye geliyor. II. Abdülhamit'in şehre kaliteli içme suyu sağlamak amacıyla kurduğu Hamidiye Tesisleri bugün ambalajlı su pazarının öncüsü. Türk tüketicisinin gerçek anlamda PVC ve pet tipi dönüşümsüz ambalajlı suyla tanışması 80'li yılların ikinci yarısında oldu. 90'ların başından itibaren ise büyük kentlerdeki temel altyapı eksiklikleri ambalajlı su satışlarının patlamasına sebep oldu. Yedi yıl önce 19 litrelik polikarbonat damacanaların satışına izin verilmesi sektörün dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Satışlarda yaşanan artış pazara giren oyuncu sayısını da artırdı. On yıl önce birkaç büyük firmanın olduğu sektörde bugün 200'ün üzerinde damacana ve 80'in üzerinde pet su üreticisi bulunuyor. Nüfusunun artışı, gelir düzeyinin yükselmesi, tüketim tercihlerinin değişmesi ve sağlıklı yaşama isteğinde meydana gelen artış, ambalajlı su tüketiminin artmasında en önemli etmenler arasında yer alıyor. Özellikle büyük kentlerde şebeke suyu 10 yıl önce edindiği ‘kirli su' imajını