İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği (İGMD) Başkanı Cihangir Onger, Atatürk Havalimanı kargo terminalinde gümrük müşavirlerinin eyleminin 31 Ocak 2011 tarihi itibariyle sona erdiğini belirterek, ''Bu arkadaşlarımızın haklarına bir çözüm bulma konusunda bugün Gümrük Müsteşarlığı ile görüşeceğiz'' dedi.
Onger, gümrük müşavirlerinin, gümrük işlemlerini takip sırasında engellemelere maruz kaldıkları iddiasıyla Atatürk Havalimanı'nda gerçekleştirilen eyleme ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, karneli personel sayısının yetersiz olduğunu söyledi.
İstanbul'da 16-17 gümrük idaresinin bulunduğunu ve bunların birbirine çok uzak mesafelerde yer aldığını ifade eden Onger, ''Gümrük Müsteşarlığı her sene sınav açmak zorunda olmasına rağmen açmadı. Son iki senedir de sınav açılmıyor'' dedi.
Bu kişilerin ara eleman olarak görev yaptıklarını, bunun yadsınamaz bir gerçek olduğunu belirten Onger, 1996-2000 yıllarında bu kişilerin sınırlı, basit işlemleri yapmak kaydıyla gümrüklere girmelerini sağlama konusunda Gümrük Başmüdürlüğü ile mutabık kalındığını, bunların hepsinin vekaletnamelerde isimleri olduğunu ve şirketlerde uzun yıllar sigortalı personel olarak çalıştıklarını kaydetti.
İstanbul'da 1.700-1.800 civarında gümrük müşaviri olduğunu belirten Onger, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Bunların yarısı aktif değil. Şirket ortağı ama evlerinde istirahat ediyorlar, genç personel yönetiyor. Geri kalan yarısı zaten şirket sahibi oldukları için şirketlerinde oturuyorlar, nadiren gümrüğe çıkıyorlar. Öte taraftan 3.500 civarında yardımcı karneli var, bunların aktif olanları 1.200-1.300, geri kalanları turizm işinde, taksi şoförlüğünde, bankada çalışıyor, yurtdışına gitmiş, dolayısıyla personel yetmiyor, işlem hacmi çok büyük. Sadece Atatürk Havalimanı gümrüğünde bir muayene memuru fiziken günde 10 beyanname kontrol edebilmesi lazım, 280 beyanname kontrol ediyor. Fiili durumla yönetmelikler uymuyor.''
Gümrük kanununun 2000 yılında değiştiğini, eski kanun döneminde 9 sene sınav açılmadığını, o zaman tahsil şartının ilkokul, lise seviyelerinde olduğunu belirten Onger, ''2000 yılında kanun değişikliği ile tahsil şartı üniversite boyutuna çıkınca bunlar o zamanlardaki haklarını alamıyorlar. Hükümetin, müsteşarlığımızın buna bir çözüm bulması lazım. Bir kereye mahsus bir sınav mı verir veya şu kadar yıl gümrükleme şirketinde sigortalı çalışmış olmak kaydıyla sınırlı yetki belgesi mi verir, bunların artık çözülmesi lazım'' dedi.
''İŞLEMLER CİDDİ ORANDA ETKİLENDİ''
Cihangir Onger, bu konuları temsilciler heyeti ile birlikte Gümrük Müsteşarı ile bugün görüşeceklerini bildirdi.
Eylemin 31 Ocak 2011 tarihi itibariyle bittiğini ifade eden Onger, ''Hafta sonu kendileriyle görüştük, bir konsensus sağladık. Konsensus, müsteşarlıkla görüşüp haklarına çözüm bulma konusunda'' dedi.
Son gelişmelerin Atatürk Havalimanı'ndaki işlemleri perşembeden pazartesiye kadar yüzde 85 oranında ciddi etkilediğini belirten Onger, şu anda da perşembe, cuma, cumartesi, pazardan biriken işlerin tasfiyesi yönünde yine birikimin devam ettiğini, bir iki gün içinde onların da normale döneceğini kaydetti.
Onger, şunları belirtti:
''Bunlar aç kaldıkları için eylem yapıyorlar. Atatürk Havalimanı'nda gümrük müşavirleri ve yardımcıları da bunlara destek verdi. Hem firmaların işleri durdu, hem bizim müşavirlerimiz ve müşavir yardımcılarımız müşkülde kaldılar. İçeriye girmeye kalksa dayakla tehdit edildiler, orada birlik beraberlik olmuş insanlar (yardım edin) dendi, girmese müşterisini kaybediyor. Ben çok net biliyorum, Türkiye'nin iki tane çok büyük holdinginin genel müdürleri ve ithalat müdürleri cumartesi ve pazar günü gümrükte işlerini yapmak için saatlerce durdular, çünkü '6 bin kişilik fabrika duruyor' diyor. Cuma günü normalde Atatürk Havalimanı'nda çok yoğun iş olur sadece bir adet ihracat beyannamesi tescil edildi. Depocular mutlu, eylemden dolayı ilave bir haksız kar elde etmiş oldular. Normalde bir gün kalması gereken mallar ekstradan 3-4 gün kaldı.''
''TIP TAHSİLİNDEN FAZLA''
Cihangir Onger, ''Derneğin üyeleri müşavirler ve yardımcılar, bu arkadaşlar benim üyem değil ama bu arkadaşları da yadsıyamıyoruz, çünkü fiilen sektörün içindeki ara elemanlar, reel unsurlar'' dedi.
Bir gümrük müşaviri olmanın bugün tıp tahsilinden fazla olduğunu, 4 yıl yüksek okul, yardımcı karne sınavına girebilmek için 3 yıl staj, sınavı kazanınca da gümrük müşavirliği sınavına girebilmek için bir 3 yıl daha staj şartı bulunduğunu, toplamda bu sürenin 10 yıl olduğunu vurguladı.
10 yıldır oda kanununu kimsenin çıkarmadığını da belirten Onger, ''Bizi oda yapsalar sınavları biz yapacağız. Oda yetkisini aldığımızda devletin üzerinde bir sürü yük alacağız'' diye konuştu.