Ekonomi
Türkiye'nin geçen yıl en çok hizmet ihracatı yapan şirketlerinin ödüllendirildiği 7. Hizmet İhracatçıları Birliği Ödül Töreni, Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın katılımıyla TİM Dış Ticaret Kompleksi'nde düzenlendi.
Gültepe, buradaki konuşmasında, küresel ticaretin yükselen yıldızına benzettiği hizmet ihracatının, özellikle son çeyrek yüzyılda bilgi teknolojilerinin gelişmesi, dijital platformların yaygınlaşması, iş yapma biçimlerinin değişmesiyle ticaretin lokomotif güçlerinden biri haline geldiğini ifade etti.
Gültepe, 2015'te 5 trilyon dolar olan küresel hizmet ihracatının, 2024'te yaklaşık 2 kat artışla 9 trilyon dolara ulaştığını belirterek, "Türkiye'de 2015'te 61 milyar dolar olan hizmet ihracatı da 10 yılda yine 2 kata yakın bir artışla 115 milyar doların üzerine çıktı. Ülkemizde hizmet ihracatı, turizmden lojistiğe, yazılım ve bilişimden kültürel içeriklere, sağlıktan eğitime birçok alt sektörü kapsıyor, önemli bir potansiyeli barındırıyor." dedi.
Mal ve hizmet ihracatını bir bütünün ayrılmaz parçaları olarak gördüklerini dile getiren Gültepe, şöyle devam etti:
"İkisinin de beklentileri ve sorunları ortak. Örneğin Ankara'daki mobilya üreticimizin, Bursa'daki makine firmamızın yaşadığı maliyet sorununu, Antalya'daki otel işleticimiz, Mersin'deki nakliyecimiz de benzer şekilde yaşıyor. Dolayısıyla birçok sorunda ortaklaşıyor, ortak sorunlara birlikte çözüm arıyoruz. Ortak çözüm arayışında olduğumuz gibi başarının gururunu da birlikte paylaşıyoruz."
"GEÇEN YIL HİZMET İHRACATINDA 52 MİLYAR DOLAR NET DÖVİZ GELİRİ ELDE ETMİŞ OLDUK"
TİM Başkanı Gültepe, hizmet ihracatçılarının sayısının her geçen yıl daha da artacağına inandıklarını belirterek, "Ülkemizin dış ticaret açığının düşürülmesinde hizmet ihracatının katkısını özellikle vurgulamak istiyorum. Geçen yıl hizmet ihracatından 52 milyar dolar net döviz geliri elde etmiş olduk. Bu yıl 9 ayda 49 milyar dolarlık bir fazlamız var. Hizmet ihracatı için cari açığımızın en etkili ilacı, ekonomimizin net döviz kaynağı diyebiliriz." ifadesini kullandı.
Uzun vadede mal ve hizmet ihracatında Türkiye'yi ilk 10 ülke arasına çıkarma hedefi ve vizyonuyla hep beraber yola devam ettiklerini ve bunun uzun bir yol olduğunu söyleyen Gültepe, küresel ticaretin kurallarının çok çetin olduğunu ancak Türkiye'nin potansiyeline güvendiklerini dile getirdi.
Gültepe, ihracatçıların yeniden rekabetçi konuma gelmeleri halinde girilemeyecek pazar, ulaşılamayacak hedef olmadığına inandıklarını belirtti.
HİZMET SEKTÖRÜNDE 61,4 MİLYAR DOLARLIK CARİ FAZLA
Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç de 2024'ün, küresel ekonomideki tüm belirsizliklere ve sıkıntılara rağmen Türk hizmet sektörünün direncini, kabiliyetini, yeni çıkış yolları üretme yeteneğini ve uyum gücünü bir kez daha ispatladığı bir yıl olduğunu söyledi.
Avdagiç, hizmet ihracatının geçen yıl 117,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini, bu tutarın Türkiye'nin hizmet ihracatı gücünün ve azminin göstergesi olduğunu ifade etti.
61 milyar 369 milyon dolarlık cari fazla ile hizmetler sektörü tarihinin en yüksek net katkısının sağlandığını dile getiren Avdagiç, bu tablonun, sadece rakamlardan ibaret olmadığını, aynı zamanda yüz binlerce çalışan, milyonlarca hizmet deneyimi ve güçlü bir inancın olduğunu söyledi.
Avdagiç, 20 kategoride ödül alan 60 şirketin, 2024 yılı boyunca bu başarı zincirinin en parlak ve sağlam halkaları olduğunu belirterek şöyle dedi:
"Turizmden taşımacılığa, bilişimden sağlık hizmetlerine, eğitimden finansal hizmetlere, dizilerden müteahhitlik projelerine kadar pek çok alanda Türk markası artık dünya çapında bir güven sembolüne dönüşmüş durumda. 2024'te turizm ve seyahat sektörü 60 milyonu aşan yurt dışı ziyaretçi sayımızla, 2023'e göre önemli bir artış kaydetti. TÜİK'in rakamlarıyla 61,1 milyar dolar turizm geliri elde ettik. Turizm, bir kez daha hizmet ihracatının lokomotifi oldu. Taşımacılık sektörümüz ise geçtiğimiz sene küresel ticaretteki yavaşlamaya rağmen yaklaşık 41 milyar dolar gelir elde etti. Bu rakamın yaklaşık 20 milyar doları yolcu taşımacılığından oluşuyor. Türkiye, havacılıkta son 20 yılda gerçekleştirdiği altyapı yatırımları ve uluslararası bağlantı kapasitesiyle dünya ortalamasının üzerinde bir büyüme performansı gösterdi. 2003 yılında 34,4 milyon olan toplam yolcu trafiği, 2024 yılı itibarıyla 230,2 milyon yolcuya (direkt transit dahil) ulaştı. Bu süreçte, aktif havalimanı sayısı 26'dan 58'e, yıllık yolcu terminali kapasitesi ise 55 milyon kişiden 345 milyon kişiye yükseldi. Bunları ticaretin temeli olan hızlı ulaşım sebebiyle takdirle karşılıyoruz."
"YAZILIM VE BİLİŞİM HİZMETLERİ SEKTÖRÜNE 3,3 MİLYAR LİRALIK DESTEK ÖDEMESİ YAPILDI"
Avdagiç, yük taşımacılığı ve lojistik sektörünün de 20 milyar dolarlık sınırı aştığını, 4 saatlik uçuş mesafesiyle 67 ülkedeki 1,5 milyar tüketiciye ulaşabilen Türkiye'nin, Asya, Avrupa ve Afrika arasındaki ticaretin en dinamik geçiş hattı olduğunu dile getirdi.
Kara, demir, deniz ve hava yolu taşımacılığında son yıllarda kaydedilen büyük atılımlar sayesinde Türkiye'nin yalnızca malların taşındığı değil, değer zincirlerinin yeniden şekillendiği bir lojistik üsse dönüştüğünü belirten Avdagiç, "Liman işletmeciliği ve yer hizmetleri sektöründe 2024 itibarıyla Türkiye limanlarında toplam 532 milyon ton yük elleçlendi. Bu rakam, bir önceki yıla kıyasla yaklaşık yüzde 2'lik bir artışa işaret ediyor. Yazılım ve bilişim hizmetleri sektörü geçen yılki ödül töreninde koyduğumuz 5 milyar dolarlık sınırı aştı. Sektör 2023'e göre yaklaşık yüzde 38'lik bir artış gerçekleştirerek ulaştığı 5 milyar 340 milyon dolarlık performansla ülkemizin teknoloji tabanlı ihracatının temel taşı haline geldi." diye konuştu.
Avdagiç, dijital dönüşüm sürecine hızla uyum sağlayan Türkiye'nin, son yıllarda hem kamu hem de özel sektör yatırımlarıyla yazılım, veri güvenliği, yapay zeka, oyun, bulut ve FinTek gibi alanlarda önemli ilerlemeler kaydettiğini vurguladı.
Yazılım sektöründe verilen desteklere değinen Avdagiç, şunları söyledi:
"2024'te yazılım ve bilişim hizmetleri sektörüne 3,3 milyar liralık destek ödemesi yapıldı. Bu destekler, küçük ve orta ölçekli firmalar başta olmak üzere üyelerimizin uluslararası pazarda rekabet avantajı kazanmasına önemli katkı sundu. Bu noktada devletimize ve Bakanlığımıza teşekkürlerimizi sunuyorum. Türkiye'nin bu alanlardaki hassasiyeti ve yatırımları, gelecekte küresel dijital ekonomide söz sahibi, yenilikçi ve yüksek katma değer üreten bir ülke olma vizyonunun en somut göstergesidir."
"MÜTEAHHİTLİK FİRMALARIMIZIN PROJE DEĞERİ 21 MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI"
Avdagiç, Türkiye'nin sağlık turizminin 3 milyar dolar düzeyine ulaşarak dünyada tercih edilen güvenli hizmet merkezlerinden biri olduğunu kanıtladığını belirterek, "Geçen yıl sağlık turizmi kapsamında 1,5 milyonu aşkın yabancı hastaya sağlık hizmeti verildi. Böylece 2012-2024 döneminde sağlık turisti sayısında yaklaşık 6 kat, gelir düzeyinde ise 4 kat artış oldu. 2024'te sağlık hizmetleri sektörüne 2,4 milyar liralık destek ödemesi gerçekleştirildi." dedi.
Müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri sektörüne ilişkin de bilgi veren Avdagiç, bu alanda Türk firmalarının, kalitelerinin yanı sıra sürdürülebilirlik vizyonlarıyla da öne çıkarak farklılık oluşturduğunu dile getirdi.
Avdagiç, küresel pazarda yaşanan daralmalara ve tüm olumsuzluklara rağmen Türk yurt dışı müteahhitlik sektörünün temsilcilerinin dünya liginde yine ön sıralarda yer aldığını belirterek, "Engineering News Record dergisinin yayımladığı Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhitlik Firması Listesi sonuçları, Türk müteahhitlik sektörünün uluslararası alandaki başarısını bir kez daha tescilledi. Dergide, 2024 yılı listesinde 43 Türk firması yer alırken, 2025 yılı listesinde Türk firma sayısı 45'e yükseldi. Dolayısıyla firmalarımızın proje değeri yaklaşık 21 milyar dolara yaklaştı." diye konuştu.
Eğitim hizmetleri sektöründe Türkiye'nin, 2024-2025 öğretim yılında 340 bine yakın uluslararası yükseköğretim öğrencisini misafir ederek dünyada en fazla yabancı öğrenciye ev sahipliği yapan ülkeler arasındaki yerini aldığını dile getiren Avdagiç, şunları kaydetti:
"Bu başarı, Türkiye'nin sunduğu yüksek akademik standartlar, modern kampüs altyapısı, güvenli yaşam koşulları, kültürel çeşitlilik ve küresel erişim imkanlarının bir yansımasıdır. Her geçen yıl artan uluslararası öğrenci ilgisi, Türkiye'nin küresel ölçekte tercih edilen bir eğitim merkezi haline geldiğini açıkça ortaya koyuyor. Ama daha önemlisi şu ki Türk üniversiteleri tüm dünyada yönü Türkiye olan yabancı gençlerin yetişmesine çok büyük katkı veriyor. Eğlence ve kültür hizmetleri sektöründe 170'ten fazla ülkeye dizi ihraç ederek dünya genelinde 1 milyardan fazla seyirciye ulaşmış bulunuyoruz. İhracatımızda önemli bir paya sahip olan Türk dizileri, yalnızca ekonomik katkı sağlamakla kalmıyor. Aynı zamanda Türkiye'nin kültürel tanıtımında, ülkemizin algı ve diplomasisinde yumuşak güç unsuru olarak ciddi rol oynuyorlar."
Diziler aracılığıyla Türk kültürünün, değerlerinin ve yaşam tarzının küresel ölçekte milyonlarca izleyiciye ulaştığını vurgulayan Avdagiç, "Bu da ülkemizin uluslararası alandaki görünürlüğünü ve itibarını daha da güçlendiriyor. Diğer iş hizmetleri sektörümüzde ise 2024'te yaklaşık 7 milyar doları aşan hizmet ihracatı gerçekleştirdik. Sonuç itibarıyla tüm sektörlerimiz, 2024'te fedakarca çalışmalarıyla, 117,2 milyar dolarlık hizmet ihracatı yaparak yeni bir rekor kırdılar. Bu başarıların tamamı Türkiye'nin hizmet ekonomisini bir katma değer ekosistemine dönüştürme kararlılığının eseridir." dedi.
Avdagiç, 2025 yılı için hedeflenen hizmet ihracatı hedefine ulaşmaya çok yakın olduklarını dile getirerek, ödül alan firmaları tebrik etti.
20 KATEGORİDE 60 ÖDÜL DAĞITILDI
Konuşmaların ardından 20 dalda birinci, ikinci ve üçüncü olan firmalara ödülleri verildi. Toplam 60 ödülün verildiği törende, hizmet ihracatçıları, ülkeye kazandırdıkları döviz tutarına göre ödüle layık görüldü.
Yolcu taşımacılığı hizmetleri sektöründe birinciliğe Türk Hava Yolları değer bulunurken, ödülü THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat aldı. Bu kategoride ikinci Pegasus Hava Taşımacılığı, üçüncü ise Güneş Ekspres Havacılık oldu.
Ödül verilen diğer kategoriler şöyle:
"Bakım ve onarım, danışmanlık, müşavirlik ve destek hizmetleri, eğitim hizmetleri, filmcilik, eğlence ve diğer kültür hizmetleri, finans, sigorta ve diğer mali, fuarcılık hizmetleri, gastronomi hizmetleri, inşaat, taahhüt ve müteahhitlik hizmetleri, liman işletmeciliği hizmetleri, mimari, mühendislik, bilimsel ve diğer teknik hizmetler, sağlık hizmetleri, sağlık sektörü acente hizmetleri, seyahat acenteliği hizmetleri, teknik müşavirlik ve kontrolörlük hizmetleri, telekomünikasyon hizmetleri, turizm ve konaklama hizmetleri, yazılım ve bilişim hizmetleri, yer hizmetleri, yük taşımacılığı ve lojistik hizmetler sektörleri."
patronlardunyasi.com