Deniz DALLI

İki nükleer güç, Pakistan ve Hindistan arasında süregelen gerilim, 22 Nisan'da Keşmir'de 26 Hintli turistin terör saldırısı sonucu öldürülmesinin ardından iyice tırmandı. Bu saldırıdan 15 gün sonra ise gerilim sıcak çatışmaya dönüştü.

Hindistan, 6 Mayıs'ta Pakistan topraklarına ve yine Pakistan'ın kontrolündeki Azad Keşmir bölgesine füze saldırıları düzenledi. Pakistan saldırılarda 31 kişinin öldüğünü, Hint yönetimi de misilleme saldırılarında 10 sivilin öldüğünü açıkladı.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı ilk olarak 7 Mayıs'ta bir açıklama yaparak Hindistan tarafından düzenlenen saldırının topyekun bir savaş riskini ortaya çıkardığını vurgulayarak bu tür kışkırtıcı adımlar ile siviller ve sivil altyapıyı hedef alan saldırıları kınadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif'i arayarak dayanışma mesajı verdi ve saldırıda şehit olan Pakistanlılara Allah'tan rahmet diledi. Erdoğan, Türkiye'nin gerilimin tırmanmasını önlemek için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu, bu konuda diplomatik temasların sürdürüleceğini belirtti.

İki ülke arasındaki gerginlik sürerken Hintli Albay Sofiya Qureshi 9 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Pakistan ordusunun 7-8 Mayıs gecesi gerçekleştirdiği saldırılarda Türk yapımı 'Asisguard Songar' dronlarını kullandığını öne sürdü.

Sofiya Qureshi, Pakistan’ın 36 farklı noktada 300 ila 400 arasında drone kullandığını tespit ettiklerini söyledi. Qureshi, drone saldırılarının büyük bir kısmının Hindistan güvenlik güçleri tarafından hem fiziksel yöntemlerle hem de teknolojik müdahalelerle düşürdüklerini iddia etti.

Hint basınında son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye'den Pakistan'a silah gönderildiğine ilişkin iddialar yer aldı.

Hindistan ordusunun bu iddiası, ülkedeki milliyetçi muhafazakar siyasi grup tarafından sahiplenildi. Maharashtra eyaletinde faaliyet gösteren sağcı siyasi parti Shiv Sena, ülkedeki Türk yatırımcıları ve şirketleri hedef aldı. Shiv Sena lideri Murji Patel, Türk şirketlerine verilen ihalelerin iptal edilmesini istedi.

Shiv Sena, bu taleple de yetinmedi ve daha da ileriye gitti. Murji Patel, Shiv Sena'dan oluşan bir heyetle Mumbai Uluslararası Havalimanı'na giderek yetkililerle görüştü ve havalimanında yer hizmetleri veren Çelebi şirketinin sözleşmesinin iptal edilmesini istedi.

Murji Patel yaptığı açıklamada, "Türkiye, Hindistan'a saldıran insansız hava araçları vererek Pakistan'a yardım etti. Hiçbir Türk şirketinin Mumbai'de iş yapmasına izin vermeyeceğiz. Mumbai Uluslararası Havalimanı CEO'suna Türk şirketiyle olan anlaşmayı iptal etmeleri gerektiğini söyledik. Bunu 10 gün içinde yapacaklarına dair bize güvence verdiler" dedi.

Patel, Türk şirketlerinin Hindistan'da özellikle hassas altyapı sektörlerinde faaliyet göstermesine izin verilmesinin mevcut jeopolitik iklim göz önüne alındığında kabul edilemez olduğunu vurguladı. Shiv Sena lideri, harekete geçmemenin kitlesel protestolara yol açacağı konusunda uyardı ve "Hiçbir şey olmazsa, Mumbai havalimanında 10 binden fazla kişiden oluşan bir eylem düzenleyeceğiz" ifadelerini kullandı.

1958 yılında kurulan ve Türkiye'nin önde gelen yer hizmetleri şirketlerinden biri olan Çelebi Yer Hizmetleri, 2009 yılından bu yana Hindistan'ad faaliyet gösteriyor. Celebi Aviation'ın da dahil olduğu bir ortak girişim olan CelebiNAS Airport Services India, Mumbai de dahil olmak üzere birçok Hint havalimanında yer hizmetleri sağlıyor.

Şirketin operasyonları, Türkiye'nin Pakistan'a destek verdiği iddiaları sonrasında incelemeye alındı.

Çelebi şirketi, Hindistan'ın en büyük, dünyanın da 9'uncu büyük şehri olan Mumbai'deki havaalanı ihalesini 2018 yılında kazanmış, şirket 10 yıl daha havalimanında yer hizmetleri vereceğini duyurmuştu. Şirket tarafından KAP'a yapılan açıklamada şöyle denilmişti:

"Şirketimizin bağlı ortaklığı Celebi Nas Airport Services India Pvt.Ltd. (“Celebi Nas”) ile ihale makamı Mumbai International Airport Private Limited (“MIAL”) arasında imtiyaz sözleşmesi  19  Mayıs 2018 tarihinde imza edilmiştir. Böylelikle bağlı ortaklığımız Celebi Nas, Hindistan’ın Mumbai şehrindeki Chhatrapati Shivaji International Airport (“CSIA”) havalimanında ki   mevcut imtiyaz süresinin 31 Aralık 2019 tarihinde bitmesini müteakip  1 Ocak 2020’den 31 Aralık 2029’a kadar  ilave  10 (on) yıl süre ile yer hizmetleri verme ye devam edecektir."

TÜRKİYE İLE HİNDİSTAN ARASINDAKİ EKONOMİK İLİŞKİLER

Yaklaşık 2.6 trilyon dolar olan gayri safi yurtçi hasılasıyla Hindistan, Türkiye'nin ticaret partnerleri arasında önemli bir ekonomik potansiyele sahip. Türkiye, Hindistan'ın da üyesi olduğu BRICS'e katılım konusunda bu ülkeyle ilişkilere dönük sıcak mesajlar vermeye dikkat etti. İki ülke liderleri, 2020 yılında ticari hacmin 10 milyar dolara ulaşmasını hedefledikleri açıklamalar yapmıştı.

Türkiye'nin kültürel, tarihsel bağlar ve Keşmir konusunda Pakistan'a destek vermesi dolayısıyla bu hedeflere ulaşılamasa da iki ülke arasında önemli bir ticaret hacmi söz konusu. Hindistan, hızlı büyüyen ekonomisi ve yatırım fırsatları nedeniyle Türkiye'nin önemli ticaret ortaklarından biri. 2023 yılında Türkiye'nin Hindistan'a ihracatı 1,64 milyar dolar, ithalatı ise 7,93 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

TÜRKİYE, HİND DÜĞÜNLERİNİN DE ÖNEMLİ BİR DESTİNASYONU

Türkiye, Hint düğünlerinin de önemli bir destinasyonu konumunda. Hintli milyarderlerin düğünler Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlıyor. Türkiye'nin düğün destinasyonunun yüzde 50'si Hint ve Hint kökenli zenginlerin düğünlerinden oluşuyor. Hint düğünlerinin bütçeleri 1 milyon eurodan başlayıp 10 milyon euroya kadar ulaşabiliyor. İstanbul, Antalya ve Bodrum'da zengin Hintliler'in gözdesi haline dönüşen düğün etkinliklerinin son gelişmelerin ardından peş peşe iptal edildiği de gelen bilgiler arasında.

patronlardunyasi.com

İLGİLİ HABER 

Hint milliyetçileri Türkiye’nin Pakistan’a destek olduğunu iddia ederek Türk şirketlerini hedef almaya başladı