İklim krizi, bugüne kadar birçok alanda yaşanan sorunun kaynağı olarak gösterildi. Bunlar arasında hava akımlarının değişmesinden kaynaklanan sıkıntılar nedeniyle havacılık da yer alıyordu. Ancak bu kez doğrudan güneşin yaydığı radyasyon nedeniyle uçaklardaki veri akışının bozulduğuna yönelik tespitler ortaya atıldı. Ve ortalık karıştı.
ABD-MEKSİKA UÇUŞUNDA ORTAYA ÇIKTI
Dünyanın en büyük uçak üreticilerinden Airbus’tan gelen duyuru, önceki gün havacılık sektörüne bomba gibi düştü. Şirket, dünya çapında en yaygın olarak kullanılan modeli A320’de acil yazılım güncellemesinin zorunlu olduğunu duyurunca, bütün havacılık otoriteleri alarma geçti. Dünyanın dört bir yanında binlerce uçak yere indirildi.
Meselenin sorumlusu ise ‘güneş’ olarak gösterildi. Airbus, ekim ayında ABD-Meksika arasında uçan JetBlue Airways uçağının aniden irtifa kaybetmesi olayını araştırmıştı. Bu araştırma sonucunda yoğun güneş kaynaklı radyasyonun A320 uçaklarında uçuş kontrol verilerini bozabileceği tespit edildi. Bu nedenle de A320 uçaklarının önemli bir kısmında acil yazılım güncellemesi gerektiğini duyurdu. Bu keşfin ardından havacılık düzenleme kurumları söz konusu yazılım güncellemesini zorunlu hale getirdi.
Avrupa Birliği (AB) uçuş emniyeti kurumu EASA’dan konuyla ilgili, “EASA, Airbus A320 ailesi için, uçak içi bilgisayarlarından birinde yapılan yazılım güncellemesinin yol açtığı hassasiyeti gidermek amacıyla bir Acil Uçuşa Elverişlilik Direktifi yayımladı” açıklaması geldi. EASA, her uçağın tekrar yolcu taşıyabilmesi için söz konusu sorunun çözülmesini istedi.
Dünya çapındaki düzenleyici kurumlar da EASA’nın izinden giderek, havayolu şirketlerine uçuşlara devam etmeden önce A320 yazılım sorununu gidermeleri talimatını verdi.
İPTALLER OLABİLİR
Bütün bu açıklamaların ardından Hindistan’ın havacılık düzenleme kurumu, ülkedeki 338 Airbus uçağının söz konusu sorundan etkilendiğini açıkladı. American Airlines da yaklaşık 340 uçağının krizden etkilendiğini bildirdi. Güney Koreli Asiana Airlines ise geri çağırmadan sadece 17 uçağının etkilendiğini duyurdu. Birçok ülkede havacılık düzenleme kurumları bazı uçuşlarda aksaklıklar ve iptaller olabileceği uyarısını yaptı. Japonya’nın en büyük havayolu şirketi dün 13 bin 500 yolcuyu etkileyen 95 uçuşu iptal ettiğini duyurdu.
LİSTEDE PAPA’NIN UÇAĞI DA VAR
Airbus’un A320 uçaklarıyla ilgili tespit edilen güvenlik sorunları nedeniyle yeniden yazılım yüklenecek uçaklar arasında Papa 14. Leo’nun kullandığı Airbus 320 Tipi uçağı da yer alıyor. Uçağa yazılım yüklenmesi için dün Roma’dan İstanbul’a bir uçak teknisyeni ve ITA Airways’e ait A320neo uçağı için yedek bilgisayar getirildi. Konuyla ilgili olarak Vatikan Sözcüsü Matteo Bruni, gerekli güncelleme işlemlerinin Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı’nın (EASA) acil direktifi kapsamında yapılacağı ve gerekli yüklemelerin tamamlanmasının ardından Papa’nın İstanbul’dan Beyrut’a gideceğini açıkladı.
TÜRK ŞİRKETLERDEN PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR
Airbus’tan gelen duyurunun hemen ardın Türkiye’deki havayolu şirketlerinden arka arkaya açıklamalar geldi. Şirketler krizle ilgili durumu şöyle özetledi:
THY: “Filomuzda bulunan sekiz adet A320 tipi uçağımız bu kapsamda değerlendirilmiş olup ilgili talimatlara uygun işlemler tamamlandıktan sonra emniyetli bir şekilde tekrar servise verilecektir.”
AJET: AJet, filosundaki yedi uçağın seferden çekildiğini, gerekli işlemler yapıldıktan sonra yeniden operasyonlarına devam edeceğini açıkladı.
PEGASUS: “Bu kapsamdaki uçaklarımıza ilgili bildirimdeki talimatlara uygun işlemler yapılmaktadır. En emniyetli operasyonu sağlamak amacıyla EASA ve Airbus ile koordineli şekilde süreci hızla yürütmekteyiz. Bu süreçte operasyonumuzun ve misafirlerimizin en az etkilenmesi için çalışmaktayız. Uçuş iptal ve gecikmeleri için bilgilendirmeleri takip etmenizi rica ederiz.”
TURİZMDE İPTALLER YOK
Krizi Hürriyet’ten İbrahim Yıldız'a değerlendiren turizmciler, havayolu şirketleri ile yaptıklarını görüşmelerde herhangi bir aksama olmayacağı bilgisini aldıklarını söylediler. Turlarda herhangi bir iptalin söz konusu olmadığını belirten turizmciler, krizden çok etkilenmeyeceklerini ifade ettiler.
ÜÇ SAAT SÜREBİLİYOR
Yaklaşık 5 bin 100 Airbus uçağın “kokpit yazılım güncellemesiyle” üç saatte uçuşa hazır hale gelmesi beklenirken, yaklaşık 1000 kadar yaşlı uçağın ise yerleşik bilgisayarlarının fiziksel olarak değiştirilmesi gerekeceği ifade ediliyor. Bunun ne kadar süreceği de belirsizliğini koruyor. Analiz şirketi Cirium’a göre Avrupa’da 2 bin 586 aktif uçağın yazılımlarının güncellenmesi gerekiyor.
patronlardunyasi.com